ECMO jako część nowoczesnej intensywnej terapii u pacjentów z niewydolnością oddechową
ECMO as a part of modern intensive therapy for patients with respiratory failure
Marek Wojtaszek1 | Elżbieta Mach-Lichota2 | Dorota Ozga3 | Beata Horeczy 4 | Kazimierz Widenka5
1 Zakład Medycyny Ratunkowej Uniwersytetu Rzeszowskiego
2 Zakład Intensywnej Terapii i Toksykologii Klinicznej Uniwersytetu Rzeszowskiego
3 Zakład Dydaktyki w Intensywnej Opiece Medycznej i Ratownictwie Medycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego
4 Kliniczny Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii z Ośrodkiem Ostrych Zatruć Szpitala Wojewódzkiego Nr 2 w Rzeszowie
5 Kliniczny Oddział Kardiochirurgii Szpitala Wojewódzkiego Nr 2 w Rzeszowie
Dorota Ozga Zakład Dydaktyki w Intensywnej Opiece Medycznej i Ratownictwie Medycznym, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Pigonia 6, 35-205 Rzeszów, Tel.: (17) 872 11 95
Wpłynęło: 10.08.2015
Zaakceptowano: 30.08.2015
DOI : dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2015009
Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2015;1(4):181–184
Streszczenie:
ECMO (ang. extracorporeal membrane oxygenation) jest standardową metodą leczenia wielu schorzeń. W Polsce wskazania do zastosowania tej procedury medycznej opierają się na „Zaleceniach i wytycznych nadzoru krajowego oraz konsultanta krajowego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii” z 2009 roku. Wskazania obejmują niewydolność oddechową lub krążenia z przewidywanym ryzykiem zgonu >80% przy braku możliwości leczenia metodami konwencjonalnymi, w przebiegu następujących chorób: ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej, wstrząsu kardiogennego, zapalenia serca, zatoru tętnicy płucnej, powikłań kardiochirurgicznych oraz skrajnej hipotermii. Decyzja dotycząca wdrożenia ECMO zależy wyłącznie od spełnienia odpowiednich kryteriów medycznych. Podczas stosowania tej metody konieczna jest współpraca wielu specjalistów oraz powołanie oddzielnego – przeznaczonego wyłącznie dla pacjenta leczonego z wykorzystaniem ECMO – zespołu nadzorującego przebieg terapii. Celem pracy było przedstawienie sposobu prowadzenia terapii metodą ECMO u chorych z niewydolnością oddechową w oddziałach intensywnej terapii oraz omówienie problemów związanych z tą drogą, obarczoną licznymi powikłaniami, inwazyjną procedurą ratującą życie. Niewielka ilość chorych, u których konieczne jest wdrożenie tej metody, nie gwarantuje opłacalności ECMO oraz odpowiedniego doświadczenia personelu (pomimo szkolenia pracowników medycznych w dobrych zagranicznych ośrodkach). Badania dotyczące zewnątrzustrojowego natleniania ciągle trwają i wymagają większej ilości prób klinicznych. Terapia ta, choć jest niezwykle kosztowną i inwazyjną procedurą medyczną, stanowi skuteczną formę leczenia skrajnej niewydolności oddechowej. Wskazania i przeciwwskazania do zastosowania ECMO ulegają ciągłej modyfikacji. Prace porównujące zewnątrzustrojowe natlenianie z metodami konwencjonalnymi dotyczą nie tylko przeżycia pacjenta, lecz także odległych powikłań oraz szans na normalne funkcjonowanie organizmu w późniejszym okresie. ECMO ciągle ewoluuje, staje się coraz bezpieczniejsze; dla wielu chorych ta forma leczenia może stanowić jedyną szansę na przeżycie.
Słowa kluczowe: ECMO, intensywna terapia, niewydolność oddechowa
Abstract:
The ECMO (extracorporeal membrane oxygenation) method is a standard treatment of many diseases. Indications for using the ECMO in Poland are based on the „Guidelines of the National Supervision and the National Consultant in the field of Anesthesiology and Intensive Care” of 2009. They include respiratory and circulatory failure with anticipated risk of death >80%, when it is not possible to use conventional methods of treatment, during: acute respiratory distress syndrome, cardiogenic shock, myocarditis, pulmonary embolism, complications after cardiac surgeries, as well as extreme hypothermia. The decision on using the ECMO depends only on fulfilment of medical criteria. When using the ECMO, cooperation of many specialists is required with a separate team, supervising the course of therapy, created only for the patient treated by means of the ECMO method. The purpose of the study is to present the method of treating patients with respiratory failure using the ECMO method in intensive care wards, as well as problems related to conducting this costly, invasive procedure, which may result in many complications, but which could save lives and health of gravely ill patients. Low number of patients requiring introducing the ECMO system does not ensure profitability of this method and does not provide the personnel many opportunities to gain experience, despite the trainings organised in the leading foreign centres. Research on conducting the ECMO therapy is still in progress and requires more clinical tests. The ECMO, although it is an extremely expensive and invasive procedure, may be an effective form of treatment of extreme respiratory failure. Indications and contraindications to use the ECMO are continuously changing. The works comparing application of this method with the conventional methods relate not only to survivability of the patient, but also focus on remote complications and chances for normal functioning of the body in the later stages. The ECMO is still evolving: it becomes safer and gains new patients. For many ill people, it may be the only chance for survival.
Key words: ECMO, intensive therapy, respiratory failure