Ekspozycja zawodowa na krew i materiał potencjalnie zakaźny pracowników okręgowego szpitala kolejowego w Katowicach w latach 2007–2012
Occupational exposure to potentially infectious material among workers of district railway hospital in Katowice, in years 2007–2012
Dorota Paruzel1, 2 | Bogumiła Braczkowska3 | Małgorzata Kowalska3
1 Wydział Społeczno-Medyczny Wyższej Szkoły Planowania Strategicznego w Dąbrowie Górniczej
2 Okręgowy Szpital Kolejowy w Katowicach
3 Katedra i Zakład Epidemiologii Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Dorota Puzel Wydział Społeczno-Medyczny, Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego w Dąbrowie Górniczej, ul. Kościelna 6, 41-303 Dąbrowa Górnicza, Tel.: (32) 264 74 75 wew. 25, Fax: (32) 264 74 75 wew. 11
Wpłynęło: 01.09.2014
Zaakceptowano: 23.09.2014
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2014048
Forum Zakażeń 2014;5(5):263–269
Streszczenie: Ekspozycja zawodowa personelu medycznego na krew i inny potencjalnie zakaźny materiał biologiczny (IPIM) pacjentów jest dużym problemem w placówkach ochrony zdrowia. Celem pracy było rozpoznanie sytuacji epidemiologicznej w zakresie ekspozycji zawodowej w populacji pracowników Okręgowego Szpitala Kolejowego w Katowicach w latach 2007–2012. Przeprowadzone retrospektywne badanie epidemiologiczne pozwoliło na określenie czynników ryzyka oraz okoliczności związanych z zarejestrowanymi przypadkami ekspozycji zawodowych. W celu opisu uzyskanych wyników zastosowano metody analizy opisowej i statystyki analitycznej z wykorzystaniem pakietu Statistica 9.0. W ocenie wyników ustalono kryterium istotności statystycznej p<0,05. Do ekspozycji zawodowych dochodziło najczęściej w oddziałach szpitalnych i salach operacyjnych w czasie zmiany porannej, podczas wykonywania procedur medycznych. Eksponowanymi pracownikami były głównie osoby młode z krótkim stażem pracy. Pielęgniarki i położne najczęściej były narażone na kontakt z krwią pacjentów, a personel pomocniczy – na kontakt z innym potencjalnie infekcyjnym materiałem biologicznym. Najczęstszym mechanizmem ekspozycji zawodowych pracowników medycznych było zakłucie palca kończyny górnej igłą ze światłem. Wprowadzenie w szpitalu bezpiecznych kaniul wyeliminowało przypadki zakłuć tym sprzętem. Część eksponowanych pracowników (14,7%), pomimo przebytego w przeszłości szczepienia, w momencie ekspozycji nie posiadała aktualnego badania w kierunku przeciwciał anty-HBs. O wdrożeniu postępowania poekspozycyjnego decydował zazwyczaj status serologiczny pacjenta będącego źródłem ekspozycji. Żaden z eksponowanych pracowników w latach 2007–2012 nie uległ zakażeniu zawodowemu wirusem HBV, HCV czy HIV.
Słowa kluczowe: analiza epidemiologiczna, ekspozycja zawodowa, pracownicy medyczni
Abstract: Medical staff are exposed to blood and other potentially infectious biological patients’ material, it is a serious problem in healthcare facilities. The aim of presented study was to identify epidemiological situation among occupational exposure of workers in the population of the District Railway Hospital in Katowice in the years 2007–2012. Conducted retrospective epidemiological study allowed to identify risk factors and circumstances of the registered occupational exposure cases. Descriptive and analytical statistics method were used for statistical analysis of data, all statistical analyses were performed using Statistica 9.0 software. Interpretation of statistical significance was based on the criterion p<0.05. The occupational exposure occurred most frequently in hospital wards and operating rooms in morning hours, when medical procedures were performed. Young employees with less experience were the most exposed group of workers. Nurses and midwives were frequently exposed to patients’ blood and the other staff were rather exposed to other potentially infectious biological material. The most common mechanism of occupational exposure was stabbing a needle with light in a finger. Cannulas implementation in hospital effectively eliminated stab cases. Despite of vaccination part of exposed workers (14,7%) had actually no protection to HBS in exposure day. Patient’s serologic status decided that the post-exposure procedures was implemented. None of the exposed workers in 2007–2012 had occupational infection with HBV, HCV or HIV.
Key words: epidemiological analysis, medical staff, occupational exposure