Nawracające zastawkowe zakażenia ośrodkowego układu nerwowego o etiologii Candida u niemowląt – opis dwóch przypadków

Recurrent shunt meningitis caused by Candida among infants – report of two cases

Katarzyna Toczek-Kubicka1 | Agata Dzielendziak2 | Maciej Bagłaj2 | Leszek Szenborn1

1 Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych SPSK nr 1 we Wrocławiu
2 Klinika Chirurgii i Urologii dziecięcej SPSK nr 1 we Wrocławiu

Leszek Szenborn Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1, ul. Chałubińskiego 2–2a,  50-368 Wrocław, Tel.: (71) 770 31 51, Fax: (71) 770 31 52

Wpłynęło: 17.10.2016

Zaakceptowano: 21.10.2016

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2016067

Forum Zakażeń 2016;7(5):393–395

Streszczenie: Drożdżakowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) występuje zwykle u noworodków, pacjentów po operacjach neurochirurgicznych, a także obciążonych innymi czynnikami ryzyka (np. w immunosupresji). Grzyby z rodzaju Candida są w stanie tworzyć biofilm na tkankach gospodarza oraz powierzchniach abiotycznych, co może sprzyjać zmniejszonej wrażliwości na leki, przewlekaniu się albo nawrotom zakażenia. W pracy przedstawiono opis dwóch przypadków nawracających zakażeń OUN u niemowląt wywołanych przez C. glabrata i C. albicans. U obojga dzieci występowały takie czynniki ryzyka jak wcześniejsza antybiotykoterapia o szerokim spektrum, młody wiek i żywienie pozajelitowe. Każde z dzieci miało założoną zastawkę komorowo-otrzewnową. U jednego z nich po rozpoznaniu grzybiczego ZOMR usunięto zastawkę (która okazała się również skolonizowana przez grzyby z rodzaju Candida). W drugim przypadku podjęto próbę leczenia bez usunięcia zastawki. W obu przedstawionych przypadkach zakażenia przebiegały ze słabo wyrażonym odczynem zapalnym we krwi oraz PMR. Pomimo skutecznego leczenia dochodziło do nawrotów zakażenia, co wiązano ze zdolnością tych drobnoustrojów do wytwarzania biofilmu.

Słowa kluczowe: biofilm, Candida albicansCandida glabrata, grzybicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, wodogłowie, zastawkowe zapalenie opon

Abstract: Meningitis caused by Candida occurs mainly in neonates and patients undergoing neurosurgical procedures and with presence of another risk factors (e.g. immunosuppression). Candida species are able to attach host tissues and abiotic surfaces, where it develops biofilm structures. It could cause decreased antimicrobial susceptibility and results in persistent infection. We report two cases of children treated because of meningitis caused by C. glabrata i C. albicans. Both patients have multiple risk factors, include earlier treatment with broad-spectrum antibiotics, young age or parenteral nutrition. Both underwent ventriculoperitoneal shunt (VP) placement. In the case of the first child the shunt was removed; catheter was also colonized by Candida. In the second child the treatment without removing the valve has been taken. In both cases, a subtle induction of inflammation of the central nervous system and low inflammatory markers were noticed. Despite the effective treatment recurrent Candida infections occurred in both children. In our opinion it is associated with the ability of the microorganisms to produce a biofilm.

Key words: biofilm, Candida albicans, Candida glabrata, fungal meningitis, hydrocephalus, shunt meningitis