Ocena adherencji oraz satysfakcji z leczenia HIV i postrzegania przez pacjentów własnego stanu zdrowia na podstawie pilotażowego badania przeprowadzonego w Polsce
Assessment of adherence and patients satisfaction with HIV therapy and perception of their own state of health – a pilot survey study conducted in Poland
Ewa Siewaszewicz1 | Wojciech J. Tomczyński2 | Mariusz P. Baj2 | Radosław Przyrowski1
1 Gilead Sciences Poland
2 Stowarzyszenie Ogólnopolska Sieć Osób Żyjących z HIV/AIDS „SIEĆ PLUS ”
Ewa Siewaszewicz Gilead Sciences Poland, ul. Postępu 17A, 02-676 Warszawa, Tel.: (22) 262 87 21
Wpłynęło: 10.01.2016
Zaakceptowano: 24.01.2016
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2016002
Forum Zakażeń 2016;7(1):1–7
Streszczenie: Wstęp Wysoka adherencja i satysfakcja z terapii HIV mogą pozytywnie wpłynąć na skuteczność leczenia oraz jego długotrwałą kontynuację. Natomiast uproszczenie terapii – dzięki schematom jednotabletkowym – może zwiększyć jej akceptację. Cel W badaniu oceniano satysfakcję pacjentów z leczenia i postrzeganie przez nich własnego stanu zdrowia, a także stopień adherencji w zależności od rodzaju stosowanej skojarzonej terapii antyretrowirusowej (cART): STR (schemat jednotabletkowy) lub nie-STR (więcej niż jedna tabletka na dobę lub dwa razy/trzy razy na dobę). Materiał i metody Do wypełnienia kwestionariusza zaproszono 80 osób; 57 badanych odpowiedziało na półstrukturalną anonimową ankietę, oceniającą postrzeganie cART. Oryginalny kwestionariusz powstał we Włoszech przy udziale firmy Gilead Sciences, we współpracy z włoską filią firmą GfK oraz Fundacją NADIR Onlus. Podstawę ankiety stanowiły pytania zawarte w kwestionariuszu adherencyjnym AIDS Clinical Trial Group, uzupełnione wizualną skalą analogową, oraz pytania dotyczące satysfakcji z leczenia i ogólnego stanu zdrowia na podstawie własnej oceny pacjenta. Wyniki Większość ankietowanych stanowili mężczyźni (77%), średni wiek wynosił 44 lata. 51% pacjentów posiadało średnie wykształcenie, a średni czas od zakażenia HIV wynosił 12,3 roku. Schemat jednotabletkowy przyjmowało 26% osób, przy czym 53% z nich stosowało FTC/TDF/RPV. Ogólnie 72% badanych było zadowolonych z aktualnego leczenia. Znamiennie więcej pacjentów przyjmujących STR deklarowało, że jest bardzo zadowolonych lub zadowolonych z terapii, w porównaniu z grupą nie-STR (94% vs. 64%; p=0,0257). Około 60% respondentów uznało ogólny stan swojego zdrowia za doskonały, bardzo dobry lub dobry. Wykazano znamienną różnicę pomiędzy grupami w tym aspekcie: 53% pacjentów w grupie leczonej STR oceniło stan zdrowia jako doskonały lub bardzo dobry, podczas gdy w grupie nie-STR takiej odpowiedzi udzieliło tylko 28% ankietowanych (p=0,0462). Zgodnie z danymi z kwestionariusza, 65% osób nie pominęło żadnej dawki, a kolejne 18% przyjęło 90% zalecanych leków w ciągu ostatnich 30 dni przed badaniem. Wnioski 72% pacjentów zadeklarowało zadowolenie z aktualnego leczenia, przy czym w badaniu wykazano większą satysfakcję z terapii oraz wyższą samoocenę ogólnego stanu zdrowia w grupie osób otrzymujących schemat jednotabletkowy. Na podstawie wyników uzyskanych z analizy wizualnej skali analogowej można uznać adherencję za stosunkowo wysoką (83% pacjentów przyjęło 90–100% leków) w ankietowanej populacji polskich pacjentów.
Słowa kluczowe: adherencja, satysfakcja z leczenia, schemat jednotabletkowy
Abstract: Introduction High adherence and satisfaction with HIV therapy may positively influence retention on HIV treatment and therapeutic outcomes. Simplification of treatment with once-daily single tablet regimens (STRs) can increase treatment acceptability. Aim We evaluated adherence, patient’s satisfaction with HIV therapy and perception of their own state of health according to type of combined antiretroviral therapy (cART): STR or non-STR (more than one pill/day or BID). Material and methods We interviewed 80 patients across Poland; 57 responded and completed a semi-structured anonymous questionnaire designed to evaluate their attitudes towards cART. The questionnaire was developed originally in Italy by Gilead Sciences in cooperation with GfK Italy (Society for Consumer Research) and Fondazione NADIR Onlus. The basis of the survey was the AIDS Clinical Trial Group questionnaire complemented by a visual analogue scale and questions about satisfaction with treatment and overall health based on their own self-assessment. Results Most of the subjects were males (77%) with a mean age of 44 years, with secondary school education level (51%) and a long history of HIV infection (mean 12.3 years). STRs were taken by 26% patients, among them 53% were taking FTC/TDF/RPV. Overall, 72% of patients are satisfied with their current treatment. More patients taking an STR were very satisfied or satisfied with their HIV therapy than patients taking more complicated regimens (94% vs. 64%, respectively; p=0.0257). About 60% of respondents considered their overall health as excellent, very good or good. A significant difference between the groups in this aspect was observed: 53% of patients on a STR rated it as excellent or very good, while in the group not on a STR this was only 28% (p=0.0462). It has been shown that 65% of patients did not miss any dose and additional 18% took 90% of prescribed drugs in the last 30 days prior to testing. Conclusion Overall 72% of patients were satisfied with their current treatment. Single tablet regimens were associated with higher treatment satisfaction and better self-perceived state of health compared to more complex regimens. Based on the results obtained from the analysis of the visual analogue scale, adherence can be considered as relatively high (83% of patients took 90–100% of their drugs) in this surveyed population of Polish patients.
Key words: adherence, single tablet regimen, treatment satisfaction