Ocena ryzyka rozwoju odleżyn na podstawie skali Doreen Norton
The Doreen Norton scale for assessing risk of pressure ulcers
Katarzyna Cierzniakowska1,2 | Maria T. Szewczyk1,2 | Anna Łabuńska2 | Sławomira Michalak2 | Aleksandra Popow1 | Arkadiusz Jawień2
1 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu
2 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu
⇒ Katarzyna Cierzniakowska, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz, Tel.: (52) 365 52 32, Fax: (52) 365 57 82
Wpłynęło: 04.02.2011
Zaakceptowano: 23.03.2011
Leczenie Ran 2011;8(1):7–13
Streszczenie: Podstawowym zadaniem w zapobieganiu odleżynom jest zidentyfikowanie osób zagrożonych na podstawie wyselekcjonowania specyficznych czynników, które to zagrożenie powodują. U pacjentów należących do tej grupy, właściwe postępowanie profilaktyczne powinno być prowadzone od początku leczenia. Celem pracy była analiza ryzyka rozwoju odleżyn ocenianego na podstawie punktacji uzyskiwanej przez chorych według skali D. Norton. Materiał i metoda Badania były prowadzone w Klinice Chirurgii Ogólnej Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. dr. J. Biziela w Bydgoszczy. Miały charakter retrospektywny. Obejmowały analizę dokumentacji medycznej chorych hospitalizowanych w 2009 roku, u których występowało wysokie ryzyko rozwoju odleżyn. Wyniki Badana grupa liczyła 150 osób w przedziale wiekowym od 28 do 95 lat. Badani w ocenie skali Norton w dniu przyjęcia do Kliniki osiągali następujące średnie wartości dla kolejnych parametrów: stan fizyczny – 2,29±0,6 pkt.; stan umysłowy – 3,08±0,8 pkt.; aktywność – 1,23 ±0,6 pkt.; mobilność – 2,05±0,6 pkt. i nietrzymanie – 2,24±1,2 pkt. Odleżyny występowały u 31 chorych (20,6%) z badanej grupy. Różnica pomiędzy uzyskiwanymi średnimi wartościami punktowymi w podgrupach: bez odleżyn i z odleżynami, w odniesieniu do stanu fizycznego, psychicznego i nietrzymania moczu i stolca była istotna statystycznie (p<0,05). Wnioski W grupie badanej, aktywność i mobilność były oceniane najniżej spośród pięciu parametrów skali Norton. Chorzy, u których wystąpiły odleżyny, uzyskiwali znamiennie niższe średnie wartości punktowe w skali Norton niż osoby, u których odleżyny nie wystąpiły.
Słowa kluczowe: odleżyna | profilaktyka | skala Norton
Abstract: To prevent pressure ulcers it seems crucial to identify the need for preventive pressure care in potent patients basing on qualifying selection of known risk factors. These patients are to be under preventive care since the early beginning of basic treatment. The aim of present paper was to analyze the risk of pressure ulcer development assessed by patient’s scoring in accordance with the Norton scale. Material and methods Medical records of inpatient subjects remaining in high risk of pressure ulcer formation were retrospectively screened and analyzed. Data were taken from in-bedded patients being treated in Dept. of General Surgery, Bydgoszcz, Poland in 2009. Results The studied group compounded 150 patients in the 28–90 age bracket. All subjects were qualified according to the Norton scale on admittance. Mean scores of assessed criteria were as follows: physical condition 2.29±0.6 pts; mental condition 3.08±0.8 pts; activity 1.23 ±0.6 pts; mobility 2.05±0.6 pts and incontinency 2.24±1.2 pts. Pressure ulcers were recognized altogether in 31 patients (20.6%). Further subgroup analysis revealed significant difference (p<0.05) in physical condition, mental condition and incontinence scores between ulcer and non-ulcer patients. Conclusions In studied group the following: activity and mobility out of total five parameters by the Norton scale were scored the lowest. Difference in scoring was significant between ulcer and non-ulcer subjects.
Key words: Norton scale | pressure ulcer | prevention