Wczesne wykrywanie zakażenia HIV jako istotny aspekt strategiczny w kontekście aktualnych potrzeb zdrowia publicznego

Streszczenie: Zakażenie ludzkim wirusem niedoboru odporności (ang. human immunodeficiency virus – HIV) stanowi istotny problem zdrowia publicznego zarówno w Polsce, jak i na świecie. Stosunkowo duży odsetek zakażeń HIV jest wciąż wykrywanych w późnym stadium choroby, co znacznie pogarsza rokowanie oraz wiąże się z wyższymi nakładami finansowymi. Niezwykle istotne jest szerokie rozpowszechnienie testowania w kierunku HIV, aby wykryć zakażenie na możliwe wczesnym etapie. Diagnostyka laboratoryjna zakażenia HIV jest dwustopniowa. Jako badania przesiewowe stosuje się testy serologiczne, natomiast w celu potwierdzenia ich reaktywnych wyników wykorzystuje się metody molekularne. Polskie Towarzystwo Naukowe AIDS opracowało rekomendacje dotyczące wskazań do podjęcia diagnostyki. Jedną z dwóch podstawowych strategii testowania jest indicator-condition-based, która polega na wykonywaniu badań przesiewowych u osób prezentujących stany mogące wskazywać na istnienie zakażenia HIV. Metoda ta jest skuteczna i opłacalna. Celem pracy jest przedstawienie zasad testowania w kierunku HIV w świetle aktualnych rekomendacji. Testowanie odgrywa kluczową rolą w wykrywaniu zakażenia HIV, co umożliwia wdrożenie skojarzonej terapii antyretrowirusowej, której efektem jest poprawa rokowania osób zakażonych oraz redukcja transmisji wirusa w populacji.

Słowa kluczowe: epidemiologia, HIV, zdrowie publiczne

Abstract: Human immunodeficiency virus infection (HIV) remains a significant public health issue both in Poland and worldwide. A large proportion of newly detected infections is still diagnosed in a late stage of the disease, which significantly deteriorates the diagnosis and is associated with greater financial expenses. Therefore, extensive testing is essential in order to detect the infection as early as possible. Laboratory diagnosis of HIV infection comprises two stages. Serological tests are used as a screening method, whereas molecular tests serve to confirm the reactive results. Polish AIDS Society has established guidelines with regard to HIV testing. One of the two basic strategies is the indicator-condition-based method, which involves screening individuals who present with certain conditions that may indicate the underlying HIV infection. This strategy is efficient and cost-effective. It is of note that testing plays a crucial role in detecting HIV infection and allows for the implementation of a combined antiretroviral therapy, thus improving the prognosis in those infected, as well as reducing the risk of virus transmission in the population. The objective of the review is to present HIV testing rules according to the current recommendations.

Key words: epidemiology, HIV, public health