Rola laboratorium mikrobiologicznego w kontroli zakażeń szpitalnych
Role of microbiological laboratory in control of healthcare-associated infections
Marta Wróblewska1, 2 | Beata Sulik-Tyszka1
1 Zakład Mikrobiologii Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie
2 Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Beata Sulik-Tyszka Zakład Mikrobiologii, Samodzielny Publiczny Centralny Szpital Kliniczny w Warszawie, ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, Tel.: (22) 599 17 77, Fax: (22) 599 17 78
Wpłynęło: 08.09.2015
Zaakceptowano: 19.09.2015
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2015049
Forum Zakażeń 2015;6(5):339–345
Streszczenie: Badania mikrobiologiczne stanowią podstawę rozpoznawania, leczenia i ograniczania zakażeń szpitalnych. Rola laboratorium mikrobiologicznego w tym zakresie polega na: wykrywaniu czynników etiologicznych wywołujących infekcje, monitorowaniu lekooporności drobnoustrojów oraz kontroli procesów sterylizacji i dezynfekcji. Innymi zadaniami są: udział w dochodzeniu epidemiologicznym w ognisku zakażeń, badania przesiewowe pacjentów i personelu medycznego, opracowanie zasad doboru próbki i właściwego jej pobrania, a także odpowiednich warunków transportu materiału do badań mikrobiologicznych w celu uniknięcia błędów przedlaboratoryjnych oraz zapewnienia wiarygodności uzyskanych wyników. W kontroli zakażeń związanych z opieką zdrowotną (HAIs) duże znaczenie ma dobór właściwych metod laboratoryjnych, optymalne skrócenie czasu badania oraz pełna identyfikacja czynników etiologicznych infekcji przy użyciu nowoczesnych technik. Laboratorium mikrobiologiczne spełnia również istotną rolę w oznaczaniu mechanizmów oporności izolatów klinicznych, we właściwej interpretacji wyników badań mikrobiologicznych pozwalających odróżnić kolonizację od zakażenia, konsultacji w zakresie antybiotykoterapii oraz fenotypowania i genotypowania szczepów istotnych epidemiologicznie. Nadzór nad HAIs oraz skuteczne im zapobieganie są możliwe tylko przy ścisłej współpracy laboratorium mikrobiologicznego z lekarzem opiekującym się chorym i zespołem kontroli zakażeń szpitalnych danej placówki ochrony zdrowia.
Słowa kluczowe: dochodzenie epidemiologiczne, laboratorium mikrobiologiczne, mapowanie epidemiologiczne szpitala, monitorowanie zakażeń szpitalnych, zakażenia szpitalne
Abstract: Microbiological investigations constitute the basis for diagnosis, treatment and control of healthcare-associated infections (HAIs). The role of a microbiological laboratory in this aspect relies on identification of etiological agents causing infections, monitoring of their isolates. Surveillance of healthcare-associated infections and effective prevention are possible only on condition of close cooperation between the microbiological laboratory, clinician and infection control unit of the hospital. Key words: epidemiological investigation, epidemiological mapping of hospital units, healthcare- associated infections, healthcare-associated infection monitoring, microbiological laboratory resistance to antimicrobial agents as well as the control of sterilization and disinfection processes. Other tasks of a microbiological laboratory comprise the participation in epidemiological investigation of an epidemic outbreak, screening tests for patients and medical staff, elaboration of principles of choice of clinical materials and adequate methods of sampling, as well as proper conditions of transport of the sample for microbiological tests in order to avoid pre-laboratory errors and ensure credibility of obtained results. In the control of healthcare-associated infections it is very important to select proper laboratory methods, optimal shortening of duration of testing and full identification of etiological agents causing infections using modern techniques. A microbiological laboratory also plays an important role in the determination of resistance mechanisms of clinical isolates, proper interpretation of microbiological test results, which allow discrimination between colonization and infection, consultations on antibiotic therapy as well as phenotyping and genotyping of epidemiologically important clinical isolates. Surveillance of healthcare-associated infections and effective prevention are possible only on condition of close cooperation between the microbiological laboratory, clinician and infection control unit of the hospital.
Key words: epidemiological investigation, epidemiological mapping of hospital units, healthcare-associated infections, healthcare-associated infection monitoring, microbiological laboratory