Znaczenie chlorheksydyny w profilaktyce zakażeń szpitalnych
Chlorhexidine use in the prevention of hospital-acquired infections
Małgorzata Fleischer1 | Jolanta Rusiecka-Ziołkowska1 | Olga Bortkiewicz1 | Katarzyna Fleischer-Stępniewska2
1 Katedra i Zakład Mikrobiologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
2 Katedra Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Małgorzata Fleischer, Katedra i Zakład Mikrobiologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, ul Chałubińskiego 4, 50-368 Wrocław, Tel.: 71 784 12 80
Wpłynęło: 05.04.2017
Zaakceptowano: 21.04.2017
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2017024
Forum Zakażeń 2017;8(2):93–101
Streszczenie: Chlorheksydyna – z uwagi na szerokie spektrum aktywności i bezpieczeństwo stosowania – jest jednym z najczęściej wykorzystywanych środków antyseptycznych. Antyseptyk ten jest zalecany do chirurgicznej dezynfekcji rąk i odkażania skory przed zabiegami chirurgicznymi, a także w profilaktyce zakażeń szpitalnych, w tym zakażeń krwi związanych z cewnikiem naczyniowym i odrespiratorowych zapaleń płuc. Chlorheksydyna jest również rekomendowana do mycia pacjentów szczególnie narażonych na kolonizację i zakażenia, zwłaszcza z udziałem szczepów wieloopornych. Reakcje alergiczne na chlorheksydynę (takie jak kontaktowe zapalenie skory) nie są częste, a reakcje anafilaksji występują bardzo rzadko. Opisywana w ostatnich latach redukcja poziomu wrażliwości bakterii na chlorheksydynę nie wpływa na kliniczną skuteczność tego antyseptyku, pod warunkiem przestrzegania zaleceń dotyczących jego prawidłowego stosowania.
Słowa kluczowe: antyseptyki, chlorheksydyna, kontrola zakażeń szpitalnych, oporność na chlorheksydynę
Abstract: Chlorhexidine is one of the most frequently used antiseptic agents due to its broad spectrum of activity and a good safety profile. Chlorhexidine is recommended for use in surgical hand disinfection and skin disinfection prior to the surgical procedures as well as in prevention of nosocomial infections, including catheter-related bloodstream infections and ventilator- associated pneumonia. Chlorhexidine is also recommended for antiseptic body washes in patients colonized or infected with multidrug-resistant organisms. Allergic reactions such as dermatitis are relatively uncommon and severe allergic reactions are rare. If chlorhexidine is used according to recommendations, the reduced levels of susceptibility that have been reported within the last years do not decrease its expected clinical effect.
Key words: antiseptic, chlorhexidine, chlorhexidine resistance, nosocomial infection control