Znaczenie kliniczne stopniowego narastania wartości MIC glikopeptydów w leczeniu infekcji wywoływanych przez szczepy Staphylococcus aureus

Clinical relevance of increasing glycopeptide MICs against Staphylococcus aureus

Ian M. Gould

Department of Medical Microbiology, Aberdeen Royal Infirmary, Foresterhill, Aberdeen, UK

Wpłynęło: 10.09.2010
Zaakceptowano: 15.10.2010
Forum Zakażeń 2010;1(1–2):23–32

Streszczenie: Antybiotyki glikopeptydowe są powszechnie stosowane w leczeniu poważnych infekcji wywoływanych przez bakterie Gram-dodatnie. Należąca do tej grupy antybiotyków wankomycyna używana jest do zwalczania infekcji, których czynnikiem etiologicznym są β-laktamowe szczepy Staphylococcus aureus (ang. methicillin resistant Staphylococcus aureus – MRSA). Ograniczenia glikopeptydów związane z leczeniem infekcji wywoływanych przez te drobnoustroje wiążą się przede wszystkim ze słabą zdolnością tych antybiotyków do penetracji tkankowej, ich powolnym działaniem przeciwdrobnoustrojowym oraz możliwością selekcji szczepów o zmniejszonej wrażliwości. W literaturze opisano zjawisko postępującego narastania minimalnego stężenia hamującego (MIC) glikopeptydów dla S. aureus zachodzące w obrębie zakresu wrażliwości, określane mianem „glycopeptide creep”. Od dawna wiadomo, że wysoka wartość MIC koreluje ze słabszymi wynikami leczenia, ale w najnowszych badaniach wykazano, że nawet mały wzrost MIC poniżej granicznego punktu wrażliwości może wpływać na skuteczność kliniczną glikopeptydów. Stąd też znajomość bieżących wartości MIC antybiotyków z tej grupy jest niezbędna dla klinicystów planujących przeprowadzenie terapii empirycznej przy podejrzeniu o infekcję wywołaną przez szczepy S. aureus.

Słowa kluczowe: glikopeptydy, hVISA, MIC, MRSA, teikoplanina, wankomycyna, VISA

Abstract: Glycopeptides are among the most widely used agents for the treatment of serious infections caused by Gram-positive bacteria, with vancomycin recommended for the treatment of infections caused by β-lactam-resistant Staphylococcus aureus (MRSA). However, the utility of glycopeptides against MRSA has come into question owing to their poor tissue penetration, slow bactericidal activity and the emergence of strains with reduced susceptibility. A number of single-centre studies have demonstrated incremental increases in glycopeptide MICs for S. aureus strains over time – a phenomenon known as glycopeptide creep. High MICs have long been known to correlate with poorer clinical outcomes, but recent studies have shown that even small increases in MIC below the susceptibility breakpoint can affect the clinical efficacy of glycopeptides. The accurate measurement and ongoing surveillance of glycopeptide MICs at individual sites is therefore recommended to assist clinicians in their choice of empiric therapy for suspected serious S. aureus infections.

Key words: glycopeptides, hVISA, MIC, MRSA, teicoplanin, vancomycin, VISA