Odleżyny w obrębie pięt u krytycznie chorych – studium trzech przypadków

Heel decubitus ulcers in critically ill patients – a study of three cases

Anna Wójcik1, 2 | Izabela Sałacińska2 | Mateusz Skórka3 | Dariusz Bazaliński1, 2

Forum Leczenia Ran 2024;5(1):47–54

1 Szpital Specjalistyczny, Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. Ks. B. Markiewicza w Brzozowie
2 Instytut Nauk o Zdrowiu, Kolegium Nauk Medycznych Uniwersytetu Rzeszowskiego
3 Szpital Wojewódzki im św. Łukasza w Tarnowie

Anna Wójcik
Instytut Nauk o Zdrowiu,
Kolegium Nauk Medycznych,
Uniwersytet Rzeszowski,
al. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów,
e-mail: wojcik95@poczta.fm

Streszczenie: Wstęp Występowanie odleżyn HAPI stanowi globalny problem. Szczególnie wysokie ryzyko pojawienia się odleżyn obserwuje się w oddziałach intensywnej terapii. Wpływają na to m.in.: unieruchomienie, inwazyjne procedury terapeutyczne, ogólny krytyczny stan pacjentów. Cel Przedstawienie koncepcji miejscowego leczenia rany osób hospitalizowanych w oddziale intensywnej terapii. Materiał i metody Opisano 3 przypadki pacjentów hospitalizowanych w oddziale intensywnej terapii. Z grupy 298 osób hospitalizowanych w latach 2022–2023 wybrano celowo 3 pacjentów (1 kobieta i 2 mężczyzn, średnia wieku: 64,6 lat), u których wystąpiły odleżyny w obrębie pięt w okresie 5 dni od momentu przyjęcia do oddziału. Dokonano oceny celowo wybranych danych laboratoryjnych oraz wdrożono elementy terapii miejscowej zgodnie z koncepcją TIMERS. Wyniki Wybrani pacjenci hospitalizowani w OIT wymagali respiratoroterapii, analgosedacji oraz amin katecholowych. W 5. dobie od przyjęcia pojawiły się odleżyny w obrębie pięt. Wszystkie rany w I fazie oceniono jako niesklasyfikowane odleżyny o typie UPI. Po wdrożeniu elementów terapii miejscowej uzyskano dobry efekt terapeutyczny. W 1. przypadku wystąpiła głęboka destrukcja tkanek, wdrożono MDT w warunkach intensywnej terapii i uzyskano poprawę kondycji rany i widoczny progres leczenia. Wnioski Niewydolność wielonarządowa, inwazyjne procedury terapeutyczne, farmakoterapia, ryzyko niedożywienia oraz ciągłe unieruchomienie zwiększają ryzyko rozwoju odleżyn. Wdrożenie profilaktyki oraz właściwe zarządzanie działaniem miejscowym umożliwiają zmniejszenie ryzyka w postaci piorunującej infekcji.

Słowa kluczowe: miejscowe leczenie, odleżyna, personel pielęgniarski

Abstract: Introduction The incidence of hospital-acquired pressure injuries (HAPIs) is a global problem. Patients in intensive care units face an exceptionally high risk of developing pressure ulcers. Immobilisation, invasive therapeutic procedures, or patients’ overall critical conditions are some factors that affect them. Aim To present the concept of local wound treatment for patients hospitalised in an intensive care unit. Material and methods The paper describes a case series of 3 patients hospitalised in the intensive care unit. From a group of 298 patients hospitalised between 2022 and 2023, 3 patients (1 female and 2 male, mean age: 64.6 years) who developed heel decubitus ulcers within five days of admission were purposefully selected. Targeted laboratory data were assessed, and elements of topical therapy were implemented according to the TIMERS concept. Results Selected patients admitted to the ICU required ventilator therapy, analgosedation, and catecholamines. Heel decubitus ulcers developed on day 5 of admission. All wounds in the first phase were assessed as unclassified UPI-type pressure sores. After implementing elements of topical therapy, an excellent therapeutic effect was achieved. In one case, there was deep tissue destruction; MDT was implemented in an intensive care setting, and both an improvement in wound condition and visible healing progression were achieved. Conclusions Multiorgan failure, invasive therapeutic procedures, pharmacotherapy, the risk of malnutrition, and continuous immobilisation increase the risk of developing pressure sores. Implementing prophylaxis and adequately managing local action make it possible to reduce the risk of fulminant infection.

Key words: decubitus ulcer, local treatment, nursing staff

To top