Zastosowanie roztworów immunoglobulin wzbogaconych o przeciwciała klas IgM i IgA w leczeniu sepsy i wstrząsu septycznego – STIGMA 1

Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Leczenia Bólu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Andrzej Wieczorek Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Leczenia Bólu, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, ul. Kopcińskiego 22, 90-153 Łódź

Wpłynęło: 10.11.2016

Zaakceptowano: 02.12.2016

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2016071

Forum Zakażeń 2016;7(6):411–417

Streszczenie: Rola i znaczenie wzbogaconych o przeciwciała klasy IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) w leczeniu wspomagającym sepsy i wstrząsu septycznego pozostaje przedmiotem gorącej dyskusji, pomimo 25-letniej historii stosowania ich w praktyce klinicznej. Mimo wielu badań przeprowadzonych z ich zastosowaniem, niejednoznaczność wyników wynikająca z heterogenności badanej populacji i zróżnicowania pozostałych elementów terapii wskazuje na konieczność prowadzenia dalszych wysiłków badawczych – zarówno w celu udoskonalenia procesu kwalifikacji oraz ulepszenia modelu terapii, jak i uzyskania pełnego potwierdzenia jej skuteczności. W celu weryfikacji i poprawy rzeczywistej skuteczności leczenia z zastosowaniem wzbogaconych o IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) zrealizowano jednoośrodkowe badanie obserwacyjne pierwszej fazy STIGMA 1 (ang. sepsis treatment with IGM and A enriched immunoglobulin solution – phase 1 study). Obejmowało ono grupę 41 pacjentów leczonych z powodu ciężkich zakażeń, sepsy i wstrząsu septycznego, zgodnie ze wskazaniami zawartymi w charakterystyce produktu leczniczego. Po przeprowadzeniu analizy statystycznej zebranych danych ujawniono obecność ujemnej korelacji pomiędzy czasem od przyjęcia do wdrożenia terapii IgM a przeżywalnością w okresie 28 (r=-0,347469) i 56 dni (r=-0,423662). Stwierdzono także ujemną korelację pomiędzy wiekiem pacjentów a ich przeżywalnością w okresie 56 dni (r=-0,376425). Zgodnie z oczekiwaniami, ujemną korelację zaobserwowano pomiędzy punktacją osob badanych w skali APACHE 2 a przeżywalnością w okresie 28 (r=-0,400865) i 56 dni (r=-0,380300). Stwierdzono również dodatnie korelacje pomiędzy punktacją pacjentów w skali GCS i kolejnymi latami prowadzenia terapii IgM oraz obserwacji w ramach badania a przeżywalnością w 56-dniowym okresie (odpowiednio r=0,362638 i r=0,325851). Porównując przewidywane rokowanie i stwierdzaną przeżywalność badanych osób za pomocą testu chi2, stwierdzono istotną poprawę przeżywalności po 7 (+58% obserwowanej populacji; chi2=1) i 14 dniach terapii (+46% obserwowanej populacji; chi2=1). We wnioskach stwierdzono, iż wspomagająca leczenie sepsy terapia z zastosowaniem wzbogaconych o przeciwciała klasy IgM i IgA roztworów immunoglobulin (terapia IgM) jest najskuteczniejsza w przypadku wczesnego zastosowania w populacji pacjentów pierwotnie hospitalizowanych z powodu sepsy oraz wstrząsu septycznego. Młody wiek, niższa punktacja w skali APACHE 2 i wyższa w skali GCS zwiększają szanse przeżycia osoby leczonej z powodu sepsy. Wzrost doświadczenia zespołu stosującego tę terapię wpływa korzystnie na uzyskiwane efekty. Konieczne jest przeprowadzenie randomizowanego badania kontrolowanego w celu jednoznacznej weryfikacji uzyskiwanych wyników terapii IgM.

Słowa kluczowe: ciężkie zakażenie, efekty, posocznica, przeżywalność, sepsa, terapia IgM, wstrząs septyczny

Abstract: Although the treatment of sepsis and septic shock with the use of IgM enriched immunoglobulin solution (IgM therapy) has a 25 years old history, the issue is still a subject of intense consideration and discussion. Despite extensive research, the results of previous studies are not fully conclusive – probably because of the heterogeneity of the study population, as well as diversification of the therapeutic protocols – so there remains a necessity for further studies, both in order to improve the qualification for the therapy roles, as well as to fully confirm its effectiveness. A single center STIGMA 1 (sepsis treatment with IGM and A enriched immunoglobulin solution – phase 1 study) study was performed on a population of 41 patients and according to the product characteristic information. It was dedicated to the verification and improvement in the effectiveness of IgM and IgA enriched immunoglobulin solution sepsis and septic shock therapy. After data collection and statistical analysis, a negative correlation was discovered between the timeframe from admission to initiation of IgM therapy and the survival rates during the 28 (r=-0.347469) and 56 day (r=-0.423662) periods. Furthermore a negative correlation between the patient’s age and the 56 day period survival rate (r=-0.376425) was confirmed in this study. According to expectations a negative correlation was observed between the APACHE 2 score and the survival rates during the 28 (r=-0.400865) and 56 day (r=-0.380300) periods. Additionally, positive correlations between the 56-day period survival rate and GCS score as well as sequenced year of the observation were observed (r=0.362638 and r=0.325851 respectively). Comparing the initial prognosis and the real survival rates revealed significant improvements of the chances of survival after 7 (+58% of study population; chi2=1) and 14 days (+46% of study population; chi2=1). In conclusion the Authors observed, that the additive sepsis therapy with the use of IgM enriched immunoglobulin solution is most effective when implemented early, in a population of patients primary hospitalized because of the sepsis and septic shock. Younger age, lower APACHE 2 score and higher GCS score increased the survival probability for septic patients in this study. Increase in experience of the therapeutic team has a beneficial influence on achieved effectiveness. There is a necessity of randomized controlled trial study for proper confirmation of the IgM therapy effectiveness.

Key words: bacteremia, effects, IgM therapy, sepsis, septic shock, severe infection, survival rate

Pełna wersja artykułu