Complex management of a patient with a chronic lower-extremity wound at a risk and infected – an analysis of four cases
Paulina Mościcka1, 2 | Maria T. Szewczyk1, 2 | Elżbieta Hancke2 | Justyna Cwajda-Białasik1 | Katarzyna Cierzniakowska1 | Arkadiusz Jawień2
1 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu
2 Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej i Angiologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu
⇒ PAULINA MOŚCICKA Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, ul. Techników 3, 85-801 Bydgoszcz, Tel. (52) 585 58 21, Fax: (52) 585 58 09
Wpłynęło: 22.06.2014
Zaakceptowano: 15.07.2014
DOI: dx.doi.org/10.15374/LR2014009
LECZENIE RAN 2014;11(2):67–77
STRESZCZENIE: Skuteczne leczenie rany przewlekłej jest ogromnym wyzwaniem dla wielu specjalistów, a nawet całych zespołów kompleksowo zajmujących się procesem gojenia. Charakterystyczną cechą dla tego rodzaju ubytków jest długotrwałe pozostawanie w samopodtrzymującej się fazie zapalnej, utrudniającej skoordynowane i efektywne gojenie. Etiologia zaburzeń jest zwykle wieloczynnikowa i wynika z nakładających się nieprawidłowości ogólnoustrojowych oraz miejscowych. W leczeniu ważne jest podejmowanie działań modyfikujących wpływ czynników negatywnych oraz wzmacnianie naturalnego potencjału gojenia, a także uzyskanie w ranie równowagi biochemicznej i mikrobiologicznej. Ważną rolę odgrywają aplikowane miejscowo opatrunki specjalistyczne oraz preparaty antyseptyczne. W pracy przedstawiono opis czterech przypadków osób z owrzodzeniami kończyn dolnych, leczonych ambulatoryjnie w Poradni Leczenia Ran Przewlekłych. Omówiono przypadki: 1. chorego z powikłaną raną pooperacyjną kończyny dolnej w przebiegu współistniejącej niewydolności żylnej; 2. pacjentki z nawrotowym, zakażonym owrzodzeniem żylnym; 3. chorej z owrzodzeniem o etiologii mieszanej tętniczo-żylnej; 4. pacjentki z zakażonym owrzodzeniem żylnym z towarzyszącą niewydolnością trzech układów. W każdym przypadku podejmowane postępowanie było zgodne z obowiązującymi rekomendacjami. W pierwszej kolejności przeprowadzano dokładną diagnostykę, nadającą kierunek działaniom przyczynowym. Następnie wdrażano schemat postępowania miejscowego, który obejmował m.in.: diagnostykę rany i otaczającej skóry, lawaseptykę i antyseptykę rany, opracowanie tkanek łożyska oraz brzegów, a także dobór i aplikację specjalistycznego opatrunku dostosowanego indywidualnie. Ważnym elementem opieki była edukacja i angażowanie chorego w proces pielęgnowania i gojenia rany. W wyniku wielokierunkowych działań pielęgnacyjno-leczniczych uzyskano znaczącą poprawę i postęp procesu gojenia rany u wszystkich prezentowanych pacjentów.
SŁOWA KLUCZOWE: opieka kompleksowa, owrzodzenie żylne, rana przewleka, zakażenie rany
ABSTRACT: Effective treatment of a chronic wound is a great challenge to many specialists or even whole teams of those who provide complex management of healing wounds. These wounds are typical in that the inflammatory stage is self-maintained for a long time, and therefore it is more difficult to obtain coordinated and effective healing. The aetiology of such disturbances is usually multifactorial and results from overlapping systemic and local abnormalities. With regard to treatment it is important to undertake activities that modify the effects of negative factors and enhance natural healing potential, and to provide a biochemical and microbiological balance in a wound. Locally applied specialist dressings and antiseptic preparations play important roles in this treatment. The paper presents descriptions of four cases of patients with lower-extremity ulcers treated in an outpatient setting at the Outpatient Clinic of Chronic Wound Treatment. These following cases have been presented: a male patient with a complicated post-operative lower-extremity wound due to coexisting venous insufficiency; a female patient with a recurrent, infected venous ulcer; a female patient with an ulcer of mixed arterial- venous aetiology and a female patient with an infected venous ulcer combined with failure of three systems. In all cases management complied with valid guidelines. At first, detailed diagnostic tests were performed in order to find targets for causal activities. Later a local management strategy was implemented, and it included, among others, diagnostics of wounds and surrounding skin, lavaseptics and wound antiseptics, debridement of bed and edge tissues, as well as selection and application of a specialist dressing adjusted individually. An important element of care included education and involvement of patients in active participation and in the process of wound care and healing. As a result of multidirectional care and therapy significant improvement and progress in the wound healing process was observed.
KEY WORDS: chronic wound, complex care, venous ulcer, wound infection
