Antybiotykoterapia w zakażeniach układu moczowego z uwzględnieniem nitroksoliny
Antibiotic theraphy in urinary tract infections with nitroxoline consideration
Stefania Giedrys-Kalemba
ORCID: 0000-0002-7289-976X
Zakład Mikrobiologii Lekarskiej, Katedra Mikrobiologii, Immunologii i Medycyny Laboratoryjnej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, ul. Powstańców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin, e-mail: kalemba@mp.pl
Wpłynęło: 21.11.2019
Zaakceptowano: 02.12.2019
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2019058
Forum Zakażeń 2019;10(5):293–297
Streszczenie: Zakażenia układu moczowego (ZUM) należą do najczęstszych chorób infekcyjnych w praktyce ambulatoryjnej i szpitalnej. Wywołują je zwykle pałeczki Gram-ujemne z rodziny Enterobacteriaceae, głównie Escherichia coli. W związku z narastaniem oporności uropatogenów na doustne leki I rzutu (kotrimoksazol, nitrofurantoina, fosfomycyna, trimetoprim) i II rzutu (fluorochinolony) większą uwagę zwraca się na podawaną doustnie nitroksolinę (5-nitro-8-hydroksychinolina), zalecaną u dorosłych w ostrych i nawracających ZUM, wywołanych przez szczepy E. coli. W publikacji omówiono mechanizm działania, farmakokinetykę i farmakodynamikę nitroksoliny, aktywność wobec E. coli i innych pałeczek Gram-ujemnych, w tym wieloopornych. Biorąc pod uwagę bezpieczeństwo stosowania i efektywność oraz narastanie oporności uropatogenów na kotrimoksazol i fluorochinolony, ale nie na nitroksolinę, należy rozważyć nitroksolinę jako jeden z leków I rzutu w leczeniu nieskomplikowanych zakażeń układu moczowego. Zróżnicowane wyniki wrażliwości na ten lek innych pałeczek Enterobacterales wymagają dalszych badań w celu ewentualnego rozszerzenia wskazań do stosowania nitroksoliny w ZUM.
Słowa kluczowe: nitroksolina, pałeczki Gram-ujemne, terapia, zakażenie układu moczowego
Abstract: Urinary tract infections (UTI) are one of the most often infectious diseases in hospital and ambulatory practice. They are usually caused by Gram-negative rods, mainly Escherichia coli. In the context of increased acquired resistance of uropathogens to orally administered the first choice drugs (cotrimoxazole, nitrofurantoin, fosfomycin, trimetoprim) and the second choice drugs (fluoroquinochinolones), oral nitroxoline (5-nitro-8-hydroxyquinoline) has received renewed attention in the management of acute and recurrent UTI caused by E. coli in adults. In this paper mode of antibacterial action, pharmacokinetic and pharmacodynamic properties, activity against E. coli and other gram-negative rods including multidrug resistance were presented. Considering the good safety and efficacy as also wide increase of resistance of uropathogens against cotrimoxazole and fluoroquinolones, nitroxoline should be reconsidered as one of the first line drug for the treatment of uncomplicated UTI. Varied sensitivity of other rods from Enterobacterales to nitroxoline needs more studies to widen alternatively indications for nitroxoline in UTI.
Key words: Gram-negative rods, nitroxoline, therapy, urinary tract infections