Charakterystyka i zmienność adaptacyjna struktur biofilmu tworzonego przez Staphylococcus aureus

Characteristic and adaptive variability of Staphylococcus aureus biofilm structure

Joanna Czajkowska1 | Adam Junka1, 2 | Andrzej Reetz3 | Marzenna Bartoszewicz2 | Agata Markowska-Szczupak4

ORCID*: 0000-0002-6750-490X | 0000-0002-7559-8903 | 0000-0003-4186-4641 | 0000-0002-6542-2525 | 0000-0002-3034-0263

1 Sieć Badawcza ŁUKASIEWICZ – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii we Wrocławiu
2 Katedra i Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
3 Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu
4 Instytut Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie

Joanna Czajkowska Sieć Badawcza ŁUKASIEWICZ – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii, ul. Stabłowicka 147, 54-066 Wrocław, e-mail: czajkowskaj@hotmail.com

*według kolejności na liście Autorów

Wpłynęło: 20.06.2019

Zaakceptowano: 03.07.2019

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2019030

Forum Zakażeń 2019;10(3):177–184

Streszczenie: Gronkowiec złocisty, Staphylococcus aureus, jest jednym z najczęstszych czynników etiologicznych infekcji szpitalnych. Drobnoustrój ten występuje przede wszystkim w formie biofilmu, czyli społeczności komórek otoczonej zewnątrzkomórkową macierzą (matrix), pełniącą funkcję ochronną, strukturalną, regulatorową i odżywczą. W przypadku S. aureus macierz biofilmowa może być tworzona przez lipidy, białka, zewnątrzkomórkowe DNA oraz egzopolisacharydy. Dokładne poznanie składu, struktury i funkcji macierzy biofilmu gronkowca złocistego może przyczynić się do opracowania nowych metod zapobiegania i zwalczania infekcji wywoływanych przez ten drobnoustrój. Celem niniejszej pracy jest przegląd najnowszych doniesień dotyczących biofilmu S. aureus, ze szczególnym naciskiem na zależności pomiędzy występowaniem określonych typów macierzy zewnątrzkomórkowej a zmiennością adaptacyjną struktury biofilmu.

Słowa kluczowe: macierz biofilmowa, Staphylococcus aureus, zmienność adaptacyjna biofilmu

Abstract: Staphylococcus aureus is one of the most common etiologic agent of nosocomial infections. These microorganisms predominantly live in a biofilm form. Biofilm is a community of microorganisms surrounded by extracellular matrix of protective, regulatory and nutritional
function. The extracellular polymeric substance secreted by S. aureus may consist of lipids, proteins, extracellular DNA and exopolysaccharides. Thorough knowledge of the structure and function of S. aureus biofilm matrix can lead to development of new method of prevention and treatment of infections caused by this pathogen. The aim of this review is to summarize the newest scientific reports on S. aureus biofilm with a special stress put on correlation between distinct types of extracellular matrix and within this biofilm structure adaptive variability.

Key words: biofilm adaptation, biofilm matrix, Staphylococcus aureus