Czynniki ryzyka osteoporozy, ze szczególnym uwzględnieniem prawidłowego rozwoju i metabolizmu tkanki kostnej

Risk factors for osteoporosis, with particular emphasis on the correct development and metabolism of bone tissue

Michał Rabijewski

Zakład Zdrowia Prokreacyjnego, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie, Szpital Specjalistyczny św. Zofii, ul. Żelazna 90, 01-004 Warszawa, e-mail: mirab@cmkp.edu.pl

Wpłynęło: 17.10.2017

Zaakceptowano: 09.11.2017

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2017058

Forum Zakażeń 2017;8(5):383–388

Streszczenie:

Zdrowe kości stanowią fundament organizmu i wpływają na stan zdrowia człowieka. Styl życia odpowiada za około 20–40% szczytowej masy kostnej u dorosłych, dlatego też działania zmierzające do usunięcia czynników ryzyka wpływają korzystnie na szczytową masę i wytrzymałość tkanki kostnej oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia osteoporozy w wieku dorosłym. Jest to tym bardziej istotne, gdyż nieodpowiedni styl życia oddziałuje negatywnie na możliwość osiągnięcia zaprogramowanej genetycznie optymalnej masy kostnej. W niniejszej pracy omówiono wpływ zdrowego odżywiania, czynników hormonalnych oraz aktywności fizycznej na masę kostną w wieku młodzieńczym. Modyfikacja tych czynników istotnie zmniejsza ryzyko i częstość występowania osteoporozy. Przedstawiono także metody stosowane w diagnostyce niskiej masy kości (DXA) oraz w ocenie ryzyka złamań (FRAX).

SŁOWA KLUCZOWE: DXA, FRAX, gęstość mineralna kości, osteoporoza, szczytowa masa kostna

Abstract:

Bones are the foundation of our bodies; without healthy bones, we can become vulnerable to poor overall health. Lifestyle factors influence 20–40% of adult peak bone mass, and some of them may be modified to change bone health status, therefore, optimization of these factors known to influence peak bone mass and strength is an important strategy aimed at reducing risk of osteoporosis or low bone mass later in life. It is very important, because lifestyle conditions can adversely effect on achieving the full genetic potential for skeletal mass. This article discusses a review of the role of individual nutrients, food patterns, hormonal issues, and physical activity on bone mass and strength development in youth. Changing nutritional, as well as social behavior, play integral roles in the prevalence and incidence of decreased BMD. We also discussed methods using in bone mineral density measurements, like dual energy X-ray absorptiometry, and in evaluating of probability of bone fracture risk – FRAX.

KEY WORDS: bone mineral density, DXA, FRAX, osteoporosis, peak bone mass