Aspergiloza osierdzia i mięśnia sercowego – opis przypadku

Aspergillosis of pericardium and the heart muscle – a case report

1 Klinika Chorób Wewnętrznych, Hematologii i Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
2 Zakład Mikrobiologii Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie
3 Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Marta Wróblewska Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, Tel.: (22) 599 17 77, Fax: (22) 599 17 78

Wpłynęło: 10.11.2015

Zaakceptowano: 18.12.2015

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2015064

Forum Zakażeń 2016;7(1):57–60

Streszczenie: Pacjenci z nowotworami układu krwiotwórczego, a szczególnie po transplantacji allogenicznych krwiotwórczych komórek macierzystych (allo-HSCT), są grupą chorych narażoną na rozwój inwazyjnych zakażeń grzybiczych (IFI). Głównymi przyczynami wzrostu liczby infekcji o tej etiologii w grupie pacjentów hematoonkologicznych są: szerokie stosowanie flukonazolu (leku przeciwgrzybiczego, którego spektrum działania nie obejmuje grzybów pleśniowych), ciągle rosnąca liczba przeszczepów od niespokrewnionych dawców, agresywna chemioterapia, choroba przeszczep przeciw gospodarzowi oraz leczenie immunosupresyjne. Według najnowszych analiz epidemiologicznych u dorosłych po allo-HSCT inwazyjna aspergiloza stanowi blisko 60% inwazyjnych zakażeń grzybiczych, głownie o etiologii Aspergillus fumigatus. Częstość inwazyjnej kandydozy zmniejszyła się do 24,8%, zygomykozy stanowią 7,2%, a inne grzyby pleśniowe są czynnikiem etiologicznym 6,8% infekcji. W pracy przedstawiono opis przypadku 20-letniego pacjenta 23 miesiące po allogenicznym przeszczepieniu krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy niespokrewnionego z powodu aplazji szpiku, z ciężką postacią przewlekłej choroby przeszczep przeciw gospodarzowi, z licznymi powikłaniami immunosupresji i steroidoterapii, u którego zdiagnozowano grzybicze zapalenie osierdzia i mięśnia sercowego o etiologii A. fumigatus. Leczenie skojarzone worykonazolem i kaspofunginą okazało się nieskuteczne, nastąpiła progresja zmian grzybiczych, co potwierdziły badania obrazowe. Sukces terapeutyczny odniesiono po zmianie terapii na liposomalną amfoterycynę B.

Słowa kluczowe: Aspergillus fumigatus, inwazyjne zakażenie grzybicze, mięsień sercowy

Abstract: Oncohaematological patients, particularly allogeneic haematopoietic stem cell transplant (allo-HSCT) recipients, are a group of patients prone to invasive fungal infections (IFI). The main reasons for the increase in frequency of fungal infections in haematological patients is the broad use of fluconazole (an antifungal agent with a spectrum not covering moulds), a rising number of transplants from unrelated donors, aggressive chemotherapy, graft-versus-host disease and immunosuppressive therapy. The newest epidemiological analyses of fungal infections in adult recipients of allo-HSCT indicate that invasive aspergillosis comprises almost 60% of invasive fungal infections, mainly caused by Aspergillus fumigatus. Frequency of invasive candidiasis declined to 24.8%, zygomycoses comprise 7.2%, and other moulds – 6.8%. This case report pertains to a 20-year-old man who 23 months earlier underwent allogeneic haematopoietic stem cell transplantation from an unrelated donor due to bone marrow aplasia. The patient suffered from a severe form of chronic graft-versus-host disease and numerous complications of immunosuppression and steroid therapy. He was diagnosed with fungal myocarditis and pericarditis of Aspergillus fumigatus etiology. A combination therapy with voriconazole and caspofungin was not effective and imaging examinations of the patient revealed progression of lesions caused by fungi, however therapeutic success was achieved by switching therapy to liposomal amphotericin B.

Key words: Aspergillus fumigatus, heart muscle, invasive fungal infection

Pełna wersja artykułu