Ból i jego znaczenie w chorobie
Pain and its importance in disease
Marta Makara-Studzińska1 | Agata Madej1 | Joanna Piszczek2
1 Zakład Psychologii Stosowanej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
2 Wschodnie Centrum Leczenia Oparzeń i Chirurgii Rekonstrukcyjnej w Łęcznej
Marta Makara-Studzińska Zakład Psychologii Stosowanej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. W. Chodźki 15, 20-093 Lublin, Tel.: (81) 448 66 02, Fax: (81) 448 66 01
Wpłynęło: 23.10.2015
Zaakceptowano: 16.11.2015
DOI : dx.doi.org/10.15374/ChPiO2015016
Chirurgia Plastyczna i Oparzenia 2015;3(4):159–162
Streszczenie: Ból jest nieprzyjemnym doznaniem zmysłowym i emocjonalnym, związanym z rzeczywistym lub potencjalnie zagrażającym uszkodzeniem powłok ciała. Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu definiuje bol jako zjawisko psychosomatyczne, obejmujące trzy sfery: somatyczną, psychiczną oraz psychosomatyczną (mieszaną). Z uwagi na kryteria czasowe można wyróżnić ból przewlekły i ostry. O bólu przewlekłym mówi się wówczas, gdy utrzymuje się dłużej niż trzy miesiące lub występuje mimo wygojenia uszkodzonych tkanek. Ból pełni funkcję ostrzegająco-ochronną. Ostrzega organizm przed uszkodzeniem tkanek, chorobą lub urazem oraz wyzwala odruchową odpowiedź, mającą na celu zminimalizowanie skutków zagrożenia. Bardzo często ma wpływ na obniżenie poziomu jakości życia pacjenta. Stanowi sygnał alarmujący o zagrożeniu oraz budzi niepokój o zdrowie, a ponadto często wskazuje na toczący się w organizmie proces chorobowy. Reakcje na ból są uzależnione od stopnia sprawności umysłowej. Przeżywanie bólu przez osobę sprawną umysłowo zależy od strategii radzenia sobie w sytuacjach o charakterze stresowym. Celem niniejszej pracy było przedstawienie mechanizmu bólu oraz czynników towarzyszących temu procesowi.
Słowa kluczowe: ból, choroba, psychologia
Abstract: Pain is an unpleasant sensory and emotional experience that is associated with actual or potentially threatening damage to the integuments. International Association for the Study of Pain defines pain as a psychosomatic phenomenon, covering three areas: somatic, psychological and psychosomatic (mixed). Due to the time criteria, we can distinguish chronic and acute pain. The chronic pain occurs when it persists for more than three months or occurs despite the healing of damaged tissue. Pain performs a warning and protective function. It warns the body against tissue damage, disease, injury and triggers a reflex response to minimize the effects of the threat. Very often it reduces the patient’s quality of life. It alarms against the threat and raises concern about health, as well as often points to the ongoing disease process in the body. Reactions to pain depends on the degree of mental ability. Experiencing pain by a mentally-efficient person is dependent on their own strategy to cope with stressful situations. The purpose of this article is to understand the mechanism of pain and the factors accompanying this process.
Key words: disease, pain, psychology