Wstępna ocena zastosowania hiperbarii tlenowej w leczeniu przewlekłych ran goleni – doświadczenia własne

The preliminary assessment of hyperbaric oxygen therapy in the treatment of chronic wounds – own experience

Anna Chrapusta1 | Ewa Kobielska1, 2 | Wojciech Mudyna2

1 Małopolskie Centrum Oparzeniowo- -Plastyczne, Replantacji Kończyn z Ośrodkiem Hiperbarii Tlenowej Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie

2 Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Szpitala Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie

⇒ ANNA CHRAPUSTA Małopolskie Centrum Oparzeniowo-Plastyczne, Replantacji Kończyn z Ośrodkiem Terapii Hiperbarycznej, Szpital Specjalistyczny im. L. Rydygiera w Krakowie, os. Złotej Jesieni 1, 31-826 Kraków, Tel.: (12) 646 86 63, Fax: (12) 646 84 52

Wpłynęło: 10.10.2014

Zaakceptowano: 01.12.2014

DOI: dx.doi.org/10.15374/LR2014018

LECZENIE RAN 2014;11(4):173–176

STRESZCZENIE: Wstęp Terapia tlenem hiperbarycznym jest metodą leczniczą lub wspomagającą leczenie wielu chorób zarówno chirurgicznych, jak i niechirurgicznych. Transport tlenu charakteryzuje równowagę pomiędzy dowozem a zapotrzebowaniem tlenowym. O2 dostarczany pod zwiększonym ciśnieniem jest przekazywany nie tylko przez hemoglobinę, lecz także – przede wszystkim – w postaci rozpuszczonej w osoczu. Ilość dostarczonego do tkanek tlenu jest proporcjonalna do zawartości O2 we krwi i do rzutu serca. Hiperbaria tlenowa (ang. hyperbaric oxygen – HBO) powoduje skurcz naczyń, działa przeciwobrzękowo, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, pobudza tworzenie naczyń krwionośnych i gojenie ran. W pracy przedstawiono wstępne doniesienia z zastosowania terapii HBO u pacjentów z przewlekłymi zakażonymi ranami goleni. Materiał i metody Ocenie została poddana grupa chorych z przewlekłymi, zakażonymi ranami dystalnej części podudzia, powstałymi na tle niewydolności żylnej lub powikłanych złamań. Oceniono również liczbę sprężeń, która przyniosła poprawę stanu miejscowego ran. Z powodu zbyt małej grupy pacjentów, badanie nie miało na celu analizy statystycznej. Wyniki Sześcioosobowa grupa, która przeszła wymagany cykl sprężeń, została zakwalifikowana do grupy osób wyleczonych lub ze stwierdzoną znamienną poprawą stanu miejscowego. Jedna osoba wśród badanych odniosła tylko przejściową poprawę. W analizowanej grupie sukces osiągnięto po 10–30 sprężeniach w komorze hiperbarycznej. Wnioski Pozytywne doświadczenia Autorów pracy w opisywanej grupie pacjentów nie mogą być uznane za statystycznie istotny wynik, ale stanowią podstawę do dalszych badań w tej dziedzinie.

SŁOWA KLUCZOWE: komora hiperbaryczna, owrzodzenia, rana zakażona

ABSTRACT: Introduction The indication for hyperbaric oxygen (HBO) therapy has been investigated in many diseases, that are problematic for surgical as well as for noninvasive treatment. Oxygen transport means the global balance between supply and demand of oxygen. Applied under hyperbaric condition is bound by hemoglobin and dissolved in plasma improving the penetration to the tissue due to the higher concentration in blood. Oxygen delivery is proportional to the cardiac output and to the arterial oxygen content. HBO causes vasoconstriction, edema reduction, has anti-inflammatory and anti-microbial effect, promotes angiogenesis and wound healing. This paper reveals our first results in HBO treatment indicated for patients with chronic infected wounds including venous ulcers and post-traumatic complicated fraction. Material and methods The group of patients with the non-healing chronic wounds of lower leg, treated in hyperbaric chamber, was taken under consideration. Six successfully treated patients and one with temporary progression was investigated. The aim of this paper was the assessment of the number required procedures in hyperbaric chamber. No statistical analysis was performed due to insignificant number of patients. Results As the positive result of treatment was considered completed healing or improvement of healing. In examined group the 6 from 7 patients had successful result after 10 to 30 procedures of compression. Conclusions Our first experiences are promising but insufficient to take them for granted. More randomized, controlled studies need to be conducted with HBO for evidence-based medicine to determine its efficacy in treating chronic legs wounds.

KEY WORDS: hyperbaric chamber, infected wound, ulcers