Zarys historii metod i technik opatrywania oraz leczenia ran

Historical outline of methods and techniques in dressing and treating wounds

Barbara Raczkowska1 | Dorota Gregorowicz-Wapras2, 3

1 Zakład Pielęgniarstwa Pediatrycznego Katedry Pielęgniarstwa Zachowawczego Wydziału Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu
2 Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią Noworodka wraz z Wyjazdowym Zespołem „N” Szpitala Uniwersyteckiego im. dr. J. Biziela nr 2 w Bydgoszczy

Iwona Sadowska-Krawczenko Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią Noworodka wraz z Wyjazdowym Zespołem „N”, Szpital Uniwersytecki im. dr. J. Biziela nr 2 w Bydgoszczy, ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz

Wpłynęło: 05.08.2016

Zaakceptowano: 22.08.2016

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2016043

Forum Zakażeń 2016;7(4):301–306

Streszczenie: Postęp w medycynie miał swój początek jeszcze w czasach prehistorycznych i trwa nieprzerwalnie do dnia dzisiejszego. Przez wiele wieków historia leczenia ran była równocześnie historią medycyny i chirurgii. Podczas opatrywania obrażeń człowiek pierwotny zaczął doszukiwać się pewnych prawidłowości zachodzących w ludzkim ciele. Choć spostrzeżenia te miały wyłącznie charakter empiryczny, to właśnie one przyczyniły się do rozwoju medycyny zabiegowej. Dowodem tego może być znaleziony opis rysunku sprzed 20–30 tysięcy lat, przedstawiający człowieka opatrującego rany, odkryty przez archeologów w hiszpańskiej jaskini. Ewaluacja różnorodnych metod opatrywania i leczenia ran doprowadziła nie tylko do skrócenia procesu gojenia, lecz także – przede wszystkim – do zmniejszenia cierpienia pacjenta. Współczesna koncepcja leczenia ran znalazła swoje odzwierciedlenie w zastosowaniu szerokiej gamy specjalistycznych opatrunków w poszczególnych fazach gojenia, a także preparatów wspomagających proces oczyszczania ran. Nowoczesne techniki, jak np. terapia hiperbaryczna (HBO), poprawiają efekty leczenia przewlekłych, trudno gojących się ran, chociażby w przebiegu stopy cukrzycowej, a dodatkowo wspomagają równolegle prowadzone leczenie chirurgiczne i antybiotykoterapię.

Słowa kluczowe: historia, leczenie ran, opatrywanie ran

Abstract: Progress in medicine has its beginning in prehistoric time and last continuingly. During many centuries history of treating wounds was at the same time history of medicine and surgery. While dressing injuries, primitive man started looking for some regularities in human body. These studies, although only empiric ones, have contributed to development of treatment medicine. As a proof could be a found description of a drawing from before 20–30 thousand years showing a man who is dressing wounds. The drawing was discovered by archeologists in Spanish cave. Evaluation of different dressing and treating wounds methods caused a shorter time in healing them and, what’s more important, progression in patient’s life quality. A contemporary conception of healing wounds founds its reflection not only in wide range of specialist bandages in individual healing phases but also many other backup preparations in cleaning process. In turn modern techniques, to which we can bracket hyperbaric therapy (HBO), are an example of improvement in healing of chronic and difficult wounds e.g. diabetic feet, which helps out a parallel surgical treatment and antibiotic therapy.

Key words: dressing wounds, history, treating wounds