Nadzór nad krytycznymi punktami kontroli w procedurze przygotowywania i podawania preparatów do żywienia pozajelitowego
Monitoring of critical control points in a procedure of preparing and providing the preparates for parenteral nutrition
Maria Budnik-Szymoniuk1 | Kamila Faleńczyk1 | Agnieszka Pluta1 | Halina Basińska-Drozd1 | Anna Kaźmierczak2
1 Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Wydziału Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu M. Kopernika w Bydgoszczy
2 Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej z Pododdziałem Audiologii i Foniatrii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy
Maria Budnik-Szymoniuk Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Społecznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Collegium Medicum Uniwersytetu M. Kopernika w Bydgoszczy, ul. Techników 3, 85-801 Bydgoszcz, Tel./Fax: (52) 585 58 22
Wpłynęło: 24.07.2013
Zaakceptowano: 22.08.2013
DOI: dx.doi.org/10.15374/fz2013038
Forum Zakażeń 2013;4(4):257–262
Streszczenie: Żywienie pozajelitowe pojawiło się w praktyce klinicznej na przełomie 50. i 60. lat XX wieku. Dostrzeżono korzyści płynące z jego stosowania, a z czasem zaczęto określać i badać obszary ryzyka związane z przygotowywaniem i podawaniem pozajelitowych preparatów żywieniowych. W rezultacie zostały opracowane standardy i procedury oraz wzory dokumentacji. Od 2007 roku Narodowy Fundusz Zdrowia wymaga od jednostek ochrony zdrowia dostosowania się do ściśle określonej procedury, związanej z kwalifikacją oraz postępowaniem z pacjentami żywionymi klinicznie. Pomimo licznej literatury przedmiotu, aktów prawnych oraz doświadczeń kluczowych ośrodków prowadzących ten rodzaj terapii, znaczna część procedur zakładowych zawiera błędne założenia, nie opierające się na wypracowanych standardach, a także na wyznaczaniu w nich tzw. krytycznych punktów kontroli (ang. Critical Control Point – CCP) wymagających szczególnego nadzoru. Prowadzi to do zwiększenia kosztów żywienia związanych nie z samą terapią, ale z powikłaniami z niej wynikającymi. W pracy dokonano próby określenia najczęściej popełnianych błędów i nieprawidłowości w procedurach przygotowywania i podawania preparatów do żywienia pozajelitowego wraz z zasadniczymi elementami służącymi minimalizowaniu ich skutków. Podjęto się wskazania krytycznych punktów kontroli i propozycji trybu minimalizowania ryzyka w miejscu występowania CCP, uznając taki model za sposób zapobiegania konsekwencjom ewentualnych nieprawidłowości.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, cewniki naczyniowe, krytyczny punkt kontroli, procedura, ryzyko, żywienie pozajelitowe
Abstract: Parenteral nutrition emerged in a clinical practice in the late ’50s and ’60s of the twentieth century. Its benefits were noticed, so with the time and with a great care, the areas of risk, connected with the preparation and providing parenteral nutrition preparates, were both identified and studied. The effect of those analysis was the development of standards and procedures as well as the documentation’s patterns. Since 2007 the National Health Service has required from health units a precisely described mode of proceedings related to the classification and treatment of a clinically fed patient. There are many possibilities of a use of professional literature, legal acts, or experiences of leading centers running this kind of therapy, however many of the procedures established for the health units contain false assumptions, do not follow the developed standards, not to mention the lack of setting of the so called critical control points which require a close monitoring. This paper shows an attempt of defining the most common mistakes and abnormalities in the procedures of preparing and providing preparates for parenteral nutrition with essential elements for minimizing their effects. This means indicating critical control points and suggestions for minimizing the risk of mode in their occurrence, taking this mode as a kind of prevention from the consequences of the possible abnormalities.
Key words: critical control point, parenteral nutrition, procedure, risk, safety, vascular catheters