Narażenie zespołu operacyjnego na związki lotne wytwarzane podczas operacji oparzonej tkanki z użyciem diatermii – doniesienie wstępne

Prone position as a method to improve oxygenation in burn patients with acute respiratory distress syndrome

Marta Markowska 1 | Dominika Maciejewska 2 | Ewa Stachowska 2 | Henryk Jeleń3 | Maja Czerwińska 2 | Maciej Koźlik4 | Fabian Urban1 | Piotr Burszewski1 | Krzysztof Piorun1 | Mateusz Knakiewicz1 | Maciej Mazurek1 | Andrzej Krajewski1

1 Zachodniopomorskie Centrum Leczenia Ciężkich Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Gryficach
2 Zakład Biochemii i Żywienia Człowieka Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
3 Zakład Chemii Żywności i Analizy Instrumentalnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
4 Klinika Chirurgii Plastycznej w Polanicy-Zdroju Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Andrzej Krajewski Zachodniopomorskie Centrum Leczenia Ciężkich Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Gryficach, ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice, Tel.: (91) 384 20 61 wew. 431, Fax: (91) 384 58 64

Wpłynęło: 04.05.2016

Zaakceptowano: 20.05.2016

DOI : dx.doi.org/10.15374/ChPiO2016004

Chirurgia Plastyczna i Oparzenia 2016;4(1):7–11

Streszczenie: Wstęp Od niedawna zaczęto dostrzegać problem związany z narażeniem członków zespołu operacyjnego na substancje powstające podczas cięcia tkanek nożem wytwarzającym wysoką temperaturę. Problem ten jest szczególnie ważny dla zespołów operujących osoby z rozległymi oparzeniami, ponieważ optymalny sposób postępowania chirurgicznego w leczeniu rozległych i głębokich oparzeń polega na szybkim usunięciu tkanek martwych. W tym celu używa się między innymi noży elektrycznych. Stosowanie tych narzędzi wiąże się z wytwarzaniem wysokiej temperatury podczas zabiegu oraz zwiększeniem ekspozycji na lotne czynniki szkodliwe zawarte w dymie z usuwanych tkanek. Celem badania była analiza jakościowa oraz półilościowa niepolarnych związków lotnych wydzielających się podczas resekcji oparzonej tkanki z użyciem diatermii. Materiały i metody Badanie zostało przeprowadzone podczas operacji resekcji oparzonej tkanki pacjenta w pierwszej dobie po oparzeniu (ponad 30% TBS A, o głębokości III stopnia). Analizowane związki były absorbowane przy użyciu ekstrakcji do fazy stałej, z użyciem włókien SPME. Czas ekspozycji włókien wynosił 30 minut i rozpoczynał się wraz z początkiem zabiegu. Włókna zostały przeanalizowane na chromatografie gazowym sprzężonym ze spektrometrią mas. Wyniki W pilotażowych badaniach własnych składu dymu operacyjnego z wykorzystaniem techniki SPME została wykazana obecność kilkuset niepolarnych związków organicznych. Były to proste związki alifatyczne i aromatyczne, jak: ester kwasu octowego, heksan, aceton oraz skomplikowane pochodne organiczne o nieznanej toksykologii. Analiza wykazała również obecność gazu anestetycznego – sewofluranu. Wnioski Dotychczasowe badania dymu operacyjnego były związane z resekcją tkanki zdrowej. Badania własne Autorów po raz pierwszy prezentują analizę dymu powstającego podczas resekcji tkanki oparzonej. Większość wykrytych związków ma potencjalnie toksyczne działanie i może stanowić, dotychczas nie brany pod uwagę, czynnik ryzyka narażenia zespołu operacyjnego.

Słowa kluczowe: diatermia, dym operacyjny, narażenie zespołu operacyjnego, oparzenia

Abstract: Introduction The problem of theatre personnel being exposed to substances produced during electrosurgery has only recently started to be taken into consideration. This problem is particularly significant for personnel operating on patients with massive burns, since the optimal procedure for treating massive and deep burns is the early removal of tissue necrosis. For this purpose i.a. electrosurgery is used. The use of such instruments generates high temperature and increases exposure to harmful volatile agents in the smoke discharged from the tissues that are being removed. Aim of the study was qualitative and semi-quantitative analysis of non-polar volatile compounds released during burned tissue excision using cutting diathermy. Materials and methods The study was conducted during resection of patient’s burned tissue on the first day after the burn (30% TBSA, depth third degree). The analyzed compounds were being absorbed by solid state extraction, using SPME fibers. Exposure time of the fibers was 30 minutes and began with the start of the procedure. The fibers were analyzed by gas chromatography coupled with mass spectrometry. Results In our pilot studies which employed SPME technique to test surgical smoke composition, we have demonstrated the presence of several hundred of non-polar organic compounds. They were identified as simple aliphatic and aromatic hydrocarbons, such as acid ester, hexane, acetone and complex organic derivatives of unknown toxicology. The analysis has also shown the presence of anesthetic gas – sevoflurane. Conclusions The current tests of electrosurgical smoke and fumes have been connected with the resection of healthy tissue. Our research, for the first time, shows the analysis of smoke resulting from the burned tissue resection. The majority of detected compounds has a potentially toxic effect and may constitute risk factors for the theatre personnel, that had not been previously taken into account.

Key words: burn, diathermia, surgical smoke, theatre personnel exposure