Ocena wiedzy Polaków na temat antybiotykoterapii
Assessment of the knowledge of Poles concerning antibiotic therapy
Monika Wójcik | Karolina Bieńko | Marta Więckowska | Agnieszka Sikora
ORCID*: 0000-0002-2041-5890 | 0000-0001-7070-9224 | 0000-0002-2654-5434 | 0000-0002-3020-1685
1 Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Zakładzie Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
2 Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
Agnieszka Sikora
Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
ul. W. Chodźki 1, 20-094 Lublin,
Tel.: 81 448 64 05,
e-mail: agnieszka.sikora@umlub.pl
*według kolejności na liście Autorów
Wpłynęło: 28.04.2021
Zaakceptowano: 11.05.2021
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2021012
Forum Zakażeń 2021;12(2):71–82
Streszczenie: Wstęp Antybiotyki i chemioterapeutyki są substancjami, które umożliwiają leczenie zakażeń o etiologii bakteryjnej i grzybiczej. Stosowane są powszechnie w codziennej praktyce lekarskiej, lecz wiedza społeczeństwa na ich temat jest zróżnicowana. Nie każdy zdaje sobie sprawę z błędów popełnianych podczas antybiotykoterapii, które mogą mieć wpływ na rosnącą antybiotykooporność wśród bakterii oraz zmniejszać skuteczność leczenia. Celem pracy była ocena stanu wiedzy Polaków na temat antybiotykoterapii. Materiał i metody Dane uzyskano z badania ankietowego przeprowadzonego online w okresie od listopada 2019 do lutego 2020 roku. Badanie ankietowe składało się z formularza zawierającego 29 pytań, w tym 28 jednokrotnego oraz 1 wielokrotnego wyboru. Wyniki W badaniu ankietowym wzięło udział 218 osób, kobiety stanowiły 82,6%. Najliczniej reprezentowaną grupą wiekową przez respondentów była grupa w przedziale 21–30 lat (75,7%). Problematyka poruszana podczas badania ankietowego zawierała się m.in. w pytaniach dotyczących: częstości stosowania antybiotyku, pozyskiwania wiedzy na temat antybiotykoterapii, przepisywania leku na żądanie, znajomości terminu „antybiotykooporność”, zasadności stosowania tej grupy leków. Zebrane informacje pozwoliły sformułować wnioski dotyczące świadomości populacji związanej ze stosowaniem leków bakteriobójczych i bakteriostatycznych. Wnioski Wiedza społeczeństwa na temat antybiotykoterapii jest heterogenna. W badaniu uwidoczniono wiele przyczyn, które mogą prowadzić do rosnącej antybiotykooporności. Nieprawidłowe stosowanie, pomijanie ulotki informacyjnej czy brak jasnych zaleceń lekarskich to przykłady problemów wiążących się z prowadzeniem prawidłowej antybiotykoterapii. Cześć społeczeństwa nie zna terminu antybiotykooporność i nie zdaje sobie sprawy z możliwego zagrożenia. Problemem jest także wyrzucanie przeterminowanych leków do odpadów komunalnych, co prowadzi do skażenia środowiska i nabywania przez bakterie mechanizmów oporności.
Słowa kluczowe: antybiotyki, antybiotykooporność, antybiotykoterapia, wiedza, zakażenia
Abstract: Introduction Antibiotics and chemotherapeutics are substances that allow for the treatment of infections of bacterial and fungal etiology. They are commonly used in everyday medical practice, but public knowledge about them varies. Not everyone is aware of the mistakes made during antibiotic therapy, which may affect the increasing antibiotic resistance among bacteria and reduce the effectiveness of treatment. The aim of the study was to assess the knowledge of Poles concerning antibiotic therapy. Material and methods Data was obtained from an online survey conducted from November 2019 to February 2020. The survey consisted of a questionnaire containing 29 questions, including 28 single-answer and 1 multiple-answer question. Results 218 people took part in the research survey, with women constituting the largest group by sex (82.6%), and persons 21–30 years of age constituting the largest age group (75.7%). The issues touched upon in the survey were explored in questions regarding: frequency of antibiotic use, obtaining knowledge about antibiotic therapy, prescribing a drug on demand, knowledge of the term antibiotic resistance, the appropriateness of using this group of drugs, simultaneous alcohol consumption, or taking a probiotic cover. The collected information permitted the formulation of conclusions regarding the awareness of the population related to the use of bactericidal and bacteriostatic drugs. Conclusions The public’s knowledge of antibiotic therapy is heterogeneous. In the study, we see many causes that could lead to increasing antibiotic resistance. Incorrect use, omitting reading the drug information leaflet, or the lack of clear medical provider recommendations are examples of Poles’ problems with proper antibiotic therapy. A part of society is not familiar with the term antibiotic resistance and is unaware of the possible risk. Another problem is throwing out outdated drugs to municipal waste, which leads to environmental contamination and the acquisition of resistance mechanisms by bacteria.
Key words: antibiotics, antibiotic resistance, antibiotic therapy, infections, knowledge