The level of knowledge of medical personnel regarding the procedure after occupational exposure
Małgorzata Cichońska | Dorota Maciąg | Monika Borek | Izabela Konopka
ORCID*: 0000-0003-3088-4460 | 0000-0002-7914-7827 | 0000-0002-0428-4309 | 0000-0002-2736-5769
Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
Małgorzata Cichońska Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim, ul. Akademicka 12, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski, e-mail: malgosia1307@op.pl
Wpłynęło: 29.11.2020
Zaakceptowano: 10.12.2020
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2020036
Forum Zakażeń 2020;11(5):223–228
Streszczenie: Cel Celem badań była ocena poziomu wiedzy personelu medycznego z zakresu zasad zapobiegania zakażeniom szpitalnym, w tym postępowania po ekspozycji zawodowej na krew i inny potencjalnie zakaźny materiał. Materiał i metody Badanie przeprowadzono w 2018 roku w grupie 101 osób personelu medycznego zatrudnionego w jednym ze śląskich szpitali, z wykorzystaniem metody sondażu diagnostycznego, techniki ankietowania i narzędzia, którym był autorski kwestionariusz ankiety, składający się z metryczki i pytań do oceny wiedzy. Zgromadzone wyniki poddano analizie z wykorzystaniem analizy procentowej oraz statystycznej. Wyniki W grupie badanej 48,51% ogółu stanowiły pielęgniarki, 14,85% lekarze, po 12,87% rehabilitanci i ratownicy medyczni, a 10,89% opiekunowie medyczni. 40,59% badanych posiadało wiedzę na temat najbardziej zakaźnego wirusa w następstwie ekspozycji na krew osoby zakażonej, wskazując HBV. Odpowiednio 44,55% ankietowanych odpowiedziało prawidłowo na pytanie dotyczące ryzyka zakażenia HBV w przypadku zakłucia igłą, a na fakt, że do ekspozycji najczęściej dochodzi podczas nakładania zatyczki na igłę po wykonaniu iniekcji, poprawnie wskazało 54,46% ankietowanych. W zakresie wiedzy ustalono, że badani najczęściej prezentowali bardzo wysoki lub dostateczny poziom wiedzy (po 31,7%). Najwięcej respondentów posiadało wiedzę na temat obowiązkowego szczepienia pracowników opieki zdrowotnej (100,00%), procedury dezynfekcji rąk (97,03%) i czynności, jakie należy wykonać po zakończeniu pobierania krwi (90,10%). Wnioski 1. Poziom wiedzy personelu medycznego na temat zakażeń szpitalnych i podstawowych zasad ich profilaktyki oceniono jako dobry. 2. Poziom wiedzy personelu medycznego z zakresu zasad zapobiegania zakażeniom szpitalnym, w tym postępowania po ekspozycji zawodowej na krew i inny potencjalnie zakaźny materiał, korelował istotnie z: wykształceniem, częstością prowadzenia higieny rąk, poprawnym postępowaniem z użytymi ostrymi narzędziami i materiałem skażonym po użyciu, częstością nakładania zatyczki ochronnej na igłę po wykonaniu iniekcji, wyrzucaniem użytego ostrego sprzętu do przepełnionego pojemnika na odpady medyczne zakaźne oraz zwiększoną ostrożnością podczas kontaktu z pacjentem zakażonym HIV, HBV lub HCV. 3. Na poziom wiedzy badanych nie miały wpływu: miejsce pracy, używanie przez badanych rękawiczek ochronnych i stosowanie innych środków ochrony osobistej. 4. Konieczne i zasadne jest prowadzenie ciągłej edukacji dotyczącej zakażeń szpitalnych, w tym postępowania po ekspozycji zawodowej oraz dzielenia się wiedzą w ramach prowadzonych badań.
Słowa kluczowe: ekspozycja zawodowa, osoba eksponowana, personel medyczny, poziom wiedzy
Abstract: Aim The aim of the research was to assess the level of knowledge of medical personnel about the rules of conduct after occupational exposure to blood and other potentially infectious material. Material and methods The material was obtained through the use of the diagnostic survey method, the survey technique and a proprietary questionnaire consisting of a record and questions to assess the knowledge of medical personnel about the rules of conduct and compliance with the post-exposure procedure. The research was conducted in 2018 among 101 medical staff working at one of the Silesian hospitals. Results 48.51% of the surveyed personnel were nurses, 14.85% doctors, 12.87% physiotherapists and paramedics, and 10.89% supporting medical personnel. 40.59% of the respondents had knowledge about the most infectious virus following exposure to the blood of an infected person indicating HBV. Correspondingly, 44.55% answered the question about the risk of HBV infection in the event of needle stick injuries correctly, and the fact that exposure most often occurs when putting a stopper on the needle after injection was correctly indicated by 54.46%. In terms of knowledge, it was found that the respondents most often had a very high and sufficient level of knowledge (31.7% each). Most respondents had knowledge about compulsory vaccinations required for healthcare workers (100.00%), the procedure of hand disinfection (97.03%) and the activities to be performed after the completion of blood collection (90.10%). Conclusions 1. The level of knowledge of medical personnel about nosocomial infections and the basic principles of their prevention was assessed as good. 2. The level of knowledge about the procedure after occupational exposure and the basic principles of infection prevention correlated significantly with education, frequency of hand hygiene, correct use of sharp tools and contaminated materials, the frequency of putting a protective cap on the needle after injection, and throwing the used sharp equipment into an overfilled container to infectious medical waste and increased care in contact with patients infected with HIV, HBV or HCV. 3. The level of knowledge was not affected by: place of work, the use of protective gloves by the respondents and the use of other personal protective equipment.
Key words: exposed person, level of knowledge, medical personnel, occupational exposure
