Profilaktyka i kontrola występowania sepsy noworodkowej: strategie interdyscyplinarne a higiena skóry noworodka

Prevention and control of neonatal sepsis: interdisciplinary strategies and newborn skin antisepsis

Jadwiga Wójkowska-Mach | Anna Różańska

ORCID*: 0000-0003-0756-1639 | 0000-0002-6855-1357

Katedra Mikrobiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie

Jadwiga Wójkowska-Mach Katedra Mikrobiologii, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie, ul. Czysta 18, 31-121 Kraków, e-mail: mbmach@cyf-kr.edu.pl

Wpłynęło: 23.11.2020
Zaakceptowano: 02.12.2020
DOI: dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2020013

Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2020;6(2):61–68

Streszczenie: Profilaktyka i kontrola zakażeń w oddziałach neonatologicznych to jeden z najbardziej wymagających obszarów pracy każdego zespołu kontroli zakażeń. Szczególnym wyzwaniem są zakażenia krwi, w tym infekcje związane ze stosowaniem linii naczyniowych. W profilaktyce tego typu zakażeń, tj. późnych zakażeń noworodkowych, rekomendowane do wykorzystania są tzw. procedury kompleksowe (ang. care bundles). „Bundle”, czasami opisywane jako pakiety zadań, uwzględniają różnorodność problemów i rozwiązań, są kompilacją najlepszych praktyk. Wybór elementów, które są włączane najczęściej do „bundli”, wynika z tzw. medycyny opartej na dowodach (EBM). Zawsze wśród elementów pakietu wykorzystywanego u noworodka, u którego wymagane jest zastosowanie centralnej linii naczyniowej, wymieniane są: właściwa higiena rąk, maksymalne bariery izolacyjne, odpowiednia antyseptyka skóry, technika aseptyczna, wybór miejsca założenia linii, przezroczysty sterylny opatrunek, aktywny nadzór i prowadzenie dokumentacji. Spośród nich najbardziej kontrowersyjny jest wybór środka do antyseptyki skóry. Celem niniejszej pracy była analiza możliwości wykorzystania różnych antyseptyków w kontekście bezpieczeństwa ich stosowania oraz profilaktyki i kontroli zakażeń.
Słowa kluczowe: antyseptyka skóry, profilaktyka i kontrola zakażeń, sepsa noworodkowa

Abstract: Prevention and control of infections in neonatal wards is one of the most demanding areas of work for any infection control team. Bloodstream infections (BSI) including those associated with the use of vascular lines are a particular challenge. In late-onset BSI prevention, implementation of so-called care bundles is recommended. Care bundles, sometimes described as multimodal strategies, comprise a diversity of problems and solutions, they are a compilation of elements of best practice. These elements are supported by evidence-based medicine (EBM). Proper hand hygiene, maximum isolation barriers, appropriate skin antiseptics, aseptic technique, selecting a proper place of insertion, transparent sterile dressing, active surveillance and documentation are always included in care bundles recommended for central vascular line insertion in newborns. Of these, the most controversial is the choice of skin antiseptics. The aim of this study was to analyze the possibilities of using various antiseptics in the context of their safety as well as prevention and infection control.
Key words: infection prevention and control, sepsis in newborn, skin antisepsis