Program Racjonalnej Terapii Przeciwgrzybiczej „WYLECZ!”

Antifungal Stewardship Program “Cure the patient!”

Jan Styczyński1 | Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat2 | Michał Matysiak3 | Krzysztof Kałwak4 | Ninela Irga-Jaworska5 | Tomasz Szczepański6

ORCID*: 0000-0002-3158-119X | 0000-0003-4684-0630 | 0000-0001-8748-7883 | 0000-0003-1174-5799 | 0000-0002-7637-4397 | 0000-0001-5336-261X

1 Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. A. Jurasza Collegium Medicum Uniwersytetu M. Kopernika w Bydgoszczy
2 Zakład Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej Instytutu Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie
3 Katedra i Klinika Onkologii, Hematologii Dziecięcej, Transplantologii Klinicznej i Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Warszawie
4 Katedra i Klinika Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
5 Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
6 Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii Onkologii Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Zabrzu

Jan Styczyński
Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii,
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. A. Jurasza, Collegium Medicum Uniwersytetu M. Kopernika w Bydgoszczy,
ul. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz,
e-mail: jstyczynski@cm.umk.pl

*według kolejności na liście Autorów

Wpłynęło: 10.08.2021

Zaakceptowano: 25.08.2021

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2021016

Forum Zakażeń 2021;12(3):133–138

Streszczenie: Epidemiologia inwazyjnej choroby grzybiczej (IFD) dowodzi rosnącego udziału szczepów opornych, dotyczącego wszystkich klas leków. Odpowiedź na leczenie zależy od wielu czynników, z których część jest modyfikowalna. Takim czynnikiem jest stosowanie zasad racjonalnej terapii przeciwgrzybiczej (zasady zarządzania środkami przeciwgrzybiczymi, AFS). Jest to strategia wprowadzona analogicznie do procesu stosowania zasad racjonalnej terapii przeciwdrobnoustrojowej (zarządzania środkami przeciwdrobnoustrojowymi, AMS). AFS w kontekście ogólnych AMS wyrażone jest w praktyce stosowaniem czynników, określonych jako 6D: diagnosis, debridement/drainage, drug, dose, deescalation, duration. Koncepcja zwracania uwagi na racjonalność działań i unikanie błędów występujących w codziennej praktyce klinicznej ma już swoją historię w medycynie, z początkiem w Stanach Zjednoczonych w 2012 roku w postaci kampanii „Choosing Wisely” („Wybierz mądrze”). Pomimo rozwoju możliwości profilaktyki, diagnostyki i terapii, problem inwazyjnych zakażeń grzybiczych utrzymuje się od wielu lat. W maju 2021 roku, podczas X Zjazdu Polskiego Towarzystwa Onkologii i Hematologii Dziecięcej (PTOHD), pod patronatem PTOHD został ogłoszony Program Racjonalnej Terapii Przeciwgrzybiczej. Cztery główne cele programu to: racjonalne stosowanie leków przeciwgrzybiczych, ograniczenie rosnącej oporności grzybów na leki przeciwgrzybicze, unikanie błędów występujących w praktyce klinicznej oraz edukacja personelu medycznego, pacjentów i rodzin. Koncepcja Programu Racjonalnej Terapii Przeciwgrzybiczej jest oparta na 6 zasadach określonych akronimem WYLECZ!: właściwe rozpoznanie, wyczyszczenie chorego miejsca, lek, efektywna dawka, czas trwania leczenia, zakończenie i podsumowanie terapii.

Słowa kluczowe: inwazyjna choroba grzybicza, Program Racjonalnej Terapii Przeciwgrzybiczej

Abstract: Epidemiology of invasive fungal disease (IFD) provides data on increasing rate of resistant strains with respect to all classes of antifungals. Response to antifungal therapy depends on many factors, including those which can be modified, such as antifungal stewardship (AFS). It is the strategy comparable to the process of antimicrobial stewardship (AMS). In the context of practical general principles, AMS can be expressed by the rule of 6D: diagnosis, debridement/drainage, drug, dose, de-escalation, duration. The concept of rationalizing of clinical activity and avoiding of mistakes in everyday medical practice has already own history in medicine. In 2012 in USA the campaign “Choosing Wisely” was started. Over the last decades the hematology, oncology and transplant settings are still facing the unresolved problem of IFD in spite of significant progress in diagnostics, prophylaxis and therapy. In May 2021, at X Congress of Polish Society of Pediatric Oncology and Hematology, a specific Antifungal Stewardship Program Cure the patient! was announced by the Society. Four main objectives of the Program determine: rationale use of antifungals, decreasing antifungal resistance of fungi, avoiding mistakes in clinical practice, education of medical staff, patients and their families. Concept of Antifungal Stewardship Program is based on six principles determined by acronym WYLECZ! (Cure the patient!), used from Polish words, respectively: diagnosis, debridement, drug, dose, duration, debriefing.

Key words: Antifungal Stewardship Program, invasive fungal disease