Aktywność worykonazolu i amfoterycyny B wobec klinicznych izolatów Aspergillus wyizolowanych z próbek BALF pobranych od pacjentów hospitalizowanych na oddziale intensywnej terapii

Streszczenie: U pacjentów hospitalizowanych na oddziałach intensywnej terapii występuje duże ryzyko rozwoju inwazyjnych zakażeń grzybiczych (IZG). W tej grupie dominują zakażenia wywołane przez drożdżaki z rodzaju Candida, jednak u osób z immunosupresją i innymi czynnikami ryzyka IZG stosunkowo często czynnikami etiologicznymi zakażeń dolnych dróg oddechowych są grzyby pleśniowe z rodzaju Aspergillus, szczególnie Aspergillus fumigatus. Rozpoznanie inwazyjnej aspergilozy płuc polega na wykazaniu obecności grzybni w preparatach biopsyjnych tkanki płuc lub wyizolowaniu grzyba w posiewie materiału pobranego z dolnych dróg oddechowych, przy współistniejących objawach klinicznych. Badania obrazowe (radiologiczne, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny), a także testy serologiczne (wykrywanie antygenów grzybów) mają wartość pomocniczą i muszą być interpretowane w połączeniu z obrazem klinicznym i wynikami badań dodatkowych. Nadal złotym standardem w laboratoryjnej diagnostyce inwazyjnej aspergilozy płuc jest posiew płynu z popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych. Według wytycznych ECIL-6, IDSA oraz ESCMID/ECMM/ERS, a także zaleceń grup eksperckich, w leczeniu inwazyjnej aspergilozy najwyższe rekomendacje dotyczą stosowania worykonazolu. Wyniki badania in vitro lekowrażliwości izolatów z rodzaju Aspergillus potwierdzają, że lek ten stanowi skuteczną opcję terapeutyczną w leczeniu inwazyjnych zakażeń grzybiczych o tej etiologii.

Słowa kluczowe: Aspergillus fumigatus, inwazyjne zakażenia grzybicze, neutropenia, oddział intensywnej terapii, worykonazol

Abstract: Patients hospitalised in intensive care units (ICU) are a group of patients characterised by a high risk of invasive fungal infections (IFI). Infections caused by yeast-like fungi Candida spp. predominate, however in patients with immunosuppression and other risk factors for IFI, moulds of the genus Aspergillus, particularly Aspergillus fumigatus, are relatively common etiological agents of lower respiratory tract mycoses. The diagnosis of invasive aspergillosis is made after the presence of hyphae in biopsy samples of the lung tissue is confirmed or the fungus is found in lower respiratory tract cultures. Either of these must also be accompanied by the presence of clinical symptoms. Diagnostic imaging (radiological, computed tomography or magnetic resonance imaging) as well as serological tests (detecting fungal antigens) play a supportive role and should be interpreted along with clinical symptoms and additional tests. A reliable diagnosis of invasive pulmonary aspergillosis depends on detection of fungal mycelium in a biopsy sample from the lungs or isolation of the fungus in a culture of the sample obtained from the lower respiratory tract. Culture of bronchoalveolar lavage fluid (BALF) remains the gold standard in laboratory diagnostics of invasive pulmonary aspergillosis. In accordance with the guidelines of ECIL-6, IDSA and ESCMID/ECMM/ERS, as well as expert groups, the strongest recommendations in therapy of invasive aspergillosis apply to the use of voriconazole. The results of in vitro antimicrobial susceptibility testing of Aspergillus isolates confirm that this antifungal agent represents an effective therapeutic option in treatment of invasive fungal infections of this etiology.

Key words: Aspergillus fumigatus, intensive care unit, invasive fungal infections, neutropaenia, voriconazole