Potencjalne możliwości leczenia i regeneracji skóry w rozległych ranach oparzeniowych przy zastosowaniu substytutów regenerujących skórę

1 Medycyna Urody Sp. z o.o w Warszawie

2 Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie

⇒ Krzysztof Szymański Medycyna Urody Sp. z o.o., ul. Domaniewska 39A, 02-672 Warszawa, Tel.: (22) 481 24 24

Wpłynęło: 25.09.2013

Zaakceptowano: 06.02.2014

DOI: dx.doi.org/10.15374/LR2014005

Leczenie Ran 2014;11(1):11–20

Streszczenie: Jak dotąd nie opracowano jeszcze i nie wdrożono opatrunku na rany oparzeniowe, który mógłby – po odpowiednim wstępnym chirurgicznym opracowaniu rany – spowodować pierwotne i całkowite jej wygojenie, bez konieczności wielokrotnych zmian opatrunków, dodatkowych operacji i ostatecznego zamknięcia rany przeszczepem skóry pośredniej grubości. Obecnie stosowane opatrunki i dostępne metody stosowane na głęboką ranę oparzeniową nie zapewniają uzyskania czystej rany chirurgicznej, która stanowić będzie podłoże pod przeszczep skóry pośredniej grubości. Prowadzone obecnie leczenie jest wieloetapowe: początkowo zachowawcze (leczenie wstrząsu oparzeniowego, zabezpieczenie ran przed konwersją oparzenia i zakażenia), następnie operacyjne (etapowe oczyszczenie rany z tkanek martwiczych i po uzyskaniu odpowiedniego podłoża zamknięcie własnym przeszczepem skóry pośredniej grubości). Takie leczenie jest bardzo obciążające dla pacjenta i nie gwarantuje osiągnięcia sukcesu, tzn. pełnego wygojenia ran oparzeniowych oraz przeżycia chorego. Dodatkowym problemem w przypadku dużych powierzchni głębokich oparzeń przekraczających 30% powierzchni ciała jest też uzyskiwanie miejsc dawczych dla przeszczepów. Wielokrotne pobrania przeszczepów z tego samego miejsca wymagają pełnego wygojenia miejsca dawczego, a co za tym idzie – długiego czasu lub stosowania immunosupresji celem jego skrócenia. Takie leczenie często skutkuje powstaniem wtórnych długo niegojących się ran, a cały proces leczenia bardzo się przedłuża, jest ryzykowny dla pacjenta i bardzo kosztowny. Badania naukowe powinny być ukierunkowane na poszukiwanie i stworzenie specjalistycznego złożonego materiału biologiczno-syntetycznego, w którym wykorzystane będą naturalne substancje organizmu pacjenta powodujące pierwotne i ostateczne zamknięcie rany oparzeniowej w możliwie jak najkrótszym czasie (14–21 dni) i bez pozstawienia blizn. Taka terapia pozwoli ograniczyć następstwa choroby oparzeniowej, często prowadzące do niewydolności wielonarządowej i przyczyni się w znacznym stopniu do skrócenia czasu leczenia ciężkich oparzeń, zmniejszenia śmiertelności pacjentów i znacząco obniży koszty hospitalizacji. Wyprodukowanie takiego materiału będzie możliwe dopiero po przeprowadzeniu bardzo szczegółowych badań dotyczących procesów zachodzących w ranie oparzeniowej. W piśmiennictwie światowym można znaleźć wiele doniesień omawiających wybiórczo pewne zmiany czynników specyficznych dla oparzonej skóry. Jednakże jak dotąd nie ukazała się żadna praca dotycząca globalnego spojrzenia na procesy zachodzące w ranie oparzeniowej pod kątem zastosowania specjalistycznego opatrunku, który pierwotnie i ostatecznie bez dodatkowych zabiegów operacyjnych zamknie ranę oparzeniową.

Słowa kluczowe: cytokiny, leczenie ran, regeneracja skóry

Abstract: Thus far, a burn wound dressing which could – after a suitable surgical treatment of the wound – cause a primary and complete healing of the wound, without a need for multiple dressing changes, additional operations and final closure of the wound with a medium split-thickness skin graft has not been applied or even invented. The currently used methods do not guarantee that after dressing a deep burn wound, a clean surgical wound, which will form a solid base for medium split-thickness skin graft, can be obtained. The treatment applied nowadays contain several stages, and are initially conservative – treatment of burn shock, wound protection against burn conversion and infections and lately operational – divided into stages – excision or debridement of necrotic tissue and, after the wound achieves suitable condition, closure with patient’s own medium split-thickness skin graft. This type of treatment takes a heavy toll on the patient, and is not a guarantee of success which means fully healed burn wounds and survival of the patient. Moreover, when the areas of deep burns exceed 30% of the body surface, finding graft sources sites is an additional issue. Multiple removals of skin for grafting from the same site on the body require the graft source location to heal fully and thus a long wait-time or the use of immunosuppression to shorten it. Such treatment often results in wounds refusing to heal for a long time and the whole process becomes very prolonged, in addition to being risky for the patient and very expensive. Work on creation of specialized dressing is concentrated on producing a complex biological-synthetic material, which will take advantage of the natural substances in the human organism that would cause the primary and permanent closure of patient’s burn wounds as soon as possible (14–21 days) and virtually without scarring. This would reduce the consequences of burn disease often leading to multiple organ failure. Such solution could contribute significantly to shortening the duration of the treatment of severe burns, reduction of patients’ mortality rate and substantially lower treatment cost. Production of such material will be possible only after a detailed study of the processes occurring in the burn wound. There are many reports in the global medical literature discussing some of the changes in factors specific for burnt skin, but none of them is comprehensive. Until now, the global literature has not brought any work presenting a global outlook and overview of the processes occurring in burn wounds that could be used as a source of information for possible future applications of specialized wound dressings that could primarily and ultimately, with no additional surgeries, close the burn wound.

Key words: cytokines, skin regeneration, wound management

Pełna wersja artykułu