Stosowanie poliheksanidyny w żelu jako czynnika ograniczającego ryzyko wystąpienia zakażeń wielolekoopornymi szczepami bakterii, w tym Acinetobacter baumannii, u pacjentów wentylowanych mechanicznie w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Streszczenie: Szczepy wysokiego ryzyka patogenów szpitalnych, takich jak Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa i Acinetobacter baumannii, stanowią ogromny problem w etiologii zakażeń szpitalnych, zwłaszcza wśród pacjentów w ciężkim stanie klinicznym, głównie przebywających w oddziałach intensywnej terapii. Jedną ze strategii ograniczania zakażeń szczepami wielolekoopornymi jest używanie środków dezynfekujących i antyseptyków. Aktywność tych preparatów jest zmienna w przypadku bakterii wytwarzających biofilm. Komórki bakteryjne znajdujące się w biofilmie wykazują zwiększoną odporność na antybiotyki oraz antyseptyki i środki dezynfekujące w porównaniu do komórek planktonowych. Poliheksanidyna jest mieszaniną polimerów i związkiem syntetycznym, który strukturalnie wykazuje podobieństwo do naturalnie występujących peptydów przeciwdrobnoustrojowych, a bakteriobójcze działanie poliheksanidyny wykazano w stosunku do szerokiego zakresu gatunków, m.in. dla Acinetobacter baumannii. A. baumannii jest obecnie powszechny w oddziałach intensywnej terapii na całym świecie i szybko uodpornił się na większość antybiotyków. A. baumannii może infiltrować m.in. rurki wentylacyjne, stając się jednym z głównych czynników etiologicznych respiratorowego zapalenia płuc, stąd tak istotne jest zapobieganie przenoszeniu i rozpowszechnianiu tej bakterii.

Słowa kluczowe: Acinetobacter baumannii, biofilm, poliheksanidyna, respiratorowe zapalenie płuc, szczepy wielolekooporne

Abstract: High-risk strains of nosocomial pathogens, such as Staphylococcus aureus, Enterococcus faecalis, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa and Acinetobacter baumannii, constitute a major challenge in the etiology of nosocomial infections, particularly among patients in severe clinical condition, predominantly hospitalized in intensive care units. One of the strategies to reduce infections with multidrug-resistant strains is the application of disinfectants and antiseptics, although the activity of these preparations is variable in the case of biofilm-producing bacteria. Bacterial cells in the biofilm show increased resistance to antibiotics, antiseptics and disinfectants compared to planktonic cells. Polyhexanidine is a mixture of polymers and a synthetic compound that is structurally similar to naturally occurring antimicrobial peptides, and the bactericidal effect of polyhexanidine has been demonstrated against a wide range of species, including Acinetobacter baumannii. A. baumannii is now common in intensive care units worldwide and has quickly become resistant to most antibiotics. Acinetobacter baumannii is capable of infiltrating such elements as ventilation tubes, thus becoming one of the main etiological factors of ventilator-associated pneumonia. Therefore, it is vital to prevent transmission and the spread of this bacteria.

Key words: Acinetobacter baumannii, biofilm, multi-drug resistant strains, polyhexanidine, ventilator-associated pneumonia