Zakażenie grzybicze jamy ustnej u biorcy autologicznego przeszczepu komórek krwiotwórczych – opis przypadku
Zakażenie grzybicze jamy ustnej u biorcy autologicznego przeszczepu komórek krwiotwórczych – opis przypadku
Fungal infection of the oral cavity in a recipient of autologous haematopoietic stem cell transplant – a case report
Beata Sulik-Tyszka1, 2 | Olga Saran1 | Jagoda Rytel3 | Jadwiga Dwilewicz-Trojaczek3| Wiesław Jędrzejczak3 | Marta Wróblewska1, 2
1 Zakład Mikrobiologii Samodzielnego Publicznego Centralnego Szpitala Klinicznego w Warszawie
2 Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
3 Klinika Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Marta Wróblewska Zakład Mikrobiologii Stomatologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa, Tel.: 22 599 17 77, Fax: 22 599 17 78, e-mail: marta.wroblewska@wum.edu.pl
Wpłynęło: 20.11.2017
Zaakceptowano: 04.12.2017
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2017071
Forum Zakażeń 2017;8(5):411–414
Streszczenie:
Infekcje grzybicze jamy ustnej mają zwykle charakter endogenny, rzadziej egzogenny. Czynnikami etiologicznymi są drożdżaki z rodzaju Candida – najczęściej Candida albicans, lecz także inne gatunki (np.: Candida glabrata, Candida tropicalis, Candida krusei i Candida parapsilosis). Rozwój kandydozy wiąże się nie tylko z czynnikami wirulencji danego szczepu grzyba, lecz także z funkcją układu immunologicznego gospodarza (niedobory odpornościowe pierwotne lub wtórne). Intensywne namnażanie się komórek Candida spp., ich duża zdolność do adhezji, zmienność antygenowa oraz zwiększona aktywność enzymów hydrolitycznych przyczyniają się do przejścia zakażenia jamy ustnej z postaci bezobjawowej do objawowej. Warunkiem efektywnego leczenia jest właściwe rozpoznanie zakażenia grzybiczego (biorąc pod uwagę czynniki ryzyka tych infekcji), szybka diagnostyka mykologiczna oraz wdrożenie odpowiedniej terapii. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek 56-letniej kobiety po autologicznym przeszczepieniu komórek krwiotwórczych (autoHSCT), u której wystąpiły powikłania w okresie okołowszczepowym: sepsa, ciężkie uszkodzenie śluzówek, grzybica płuc i ropień zatoki szczękowej prawej. Procedura autoHSCT, neutropenia i chemioterapia były czynnikami ryzyka wystąpienia nasilonych zmian grzybiczych śluzówki jamy ustnej i przełyku. W posiewie materiału pobranego ze zmian chorobowych wyhodowano szczep Candida krusei. Od doby 10. po autoHSCT w leczeniu zastosowano mykafunginę, uzyskując poprawę stanu klinicznego pacjentki.
SŁOWA KLUCZOWE: Candida krusei, mykafungina, zakażenie grzybicze jamy ustnej
Abstract:
Fungal infections of the oral cavity are usually of endogenous, rarely exogenous origin. Their etiological agents are yeast-like fungi of the genus Candida – most often Candida albicans, but also other species of this genus (e.g.: Candida glabrata, Candida tropicalis, Candida krusei and Candida parapsilosis). Development of candidiasis is linked not only to the virulence factors of a given fungal strain, but also to the function of the immune system of the host (primary and secondary immunodeficiencies). Intensive replication of cells of Candida spp., their significant capability of adhesion, antigenic variability and an increased activity of hydrolytic enzymes contribute to transition from asymptomatic to symptomatic infection of the oral cavity. A prerequisite for an effective treatment is correct diagnosis of the fungal infection (taking into consideration the risk factors for these infections), a fast mycological laboratory diagnosis and administration of a proper antifungal therapy. The case report refers to a 56-year-old woman after autologous haematopoietic stem cell transplantation (autoHSCT) with complications during the peritransplant period: sepsis, severe damage to the mucous membranes, fungal infection of the lungs and abscess of the right maxillary sinus. AutoHSCT, neutropaenia and chemotherapy were the risk factors for severe fungal lesions of the oral and esophageal mucous membrane. Mycological culture of the sample obtained from the oral lesion yielded a strain of Candida krusei. Mycafungin was administered to the patient from day 10 after autoHSCT, resulting in an improvement in the clinical status of the patient.
KEY WORDS: Candida krusei, fungal infection of the oral cavity, micafungin