Zapobieganie zakażeniom krwi związanym z utrzymaniem centralnych cewników naczyniowych – kontrola przestrzegania standardów w aspekcie praktycznym

Streszczenie: Częstotliwość występowania zakażeń związanych z opieką zdrowotną (HAI) pozostaje w ścisłym związku z rodzajem zabiegów diagnostycznych i terapeutycznych wykonywanych u pacjentów. Stale rośnie liczba chorych z centralnym cewnikiem naczyniowym (CVC). Powikłania pod postacią zakażeń krwi, których źródłem jest implantowany CVC, wiążą się z bezpośrednim stanem zagrożenia życia, wydłużeniem czasu pobytu w szpitalu oraz wzrostem kosztów leczenia. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy zakażenia tzw. odcewnikowe, związane z obecnością centralnego cewnika naczyniowego, to w 70% zdarzenia niepożądane, których można uniknąć dzięki konsekwentnej realizacji środków zapobiegawczych podczas zakładania wkłucia i pielęgnacji cewników naczyniowych. Za najważniejsze elementy skutecznego programu kontroli zakażeń uznaje się: obecność wyszkolonego personelu, efektywne monitorowanie zakażeń szpitalnych i działające procedury profilaktyki infekcji. Osoby sprawujące kontrolę mogą używać listy kontrolnej, która – jeśli uwzględnia wszystkie aspekty kontrolowanej procedury – ułatwi rozpoznanie braków i nieprawidłowości, przez co w znaczący sposób może wpłynąć na poprawę przestrzegania zasad zawartych w procedurze.

Słowa kluczowe: centralne cewniki naczyniowe, edukacja, kontrola zakażeń, listy kontrolne, zakażenia odcewnikowe krwi, zakażenia związane z opieką zdrowotną

Abstract: The incidence of HAIs is closely related to the type of diagnostic and therapeutic procedures performed on patients. The number of patients with a central venous catheter (CVC) is still on the rise. Complications in the form of blood-borne infections, the source of which could be an implanted CVC, are associated with direct life-threatening conditions, prolonged hospitalization and increased costs of treatment. Literature suggests that, 70% of catheter-related infections associated with CVC are adverse events that could have been avoided with the consistent implementation of preventive measures during insertion and care of venous catheters. The most important element of an effective infection control program are: presence of well-trained personnel, effective monitoring of hospital associated infections and effective preventive procedures. Supervising staff may use a checklist which may significantly improve compliance with the rules contained in the procedure on condition it includes all aspects of the audited procedure.

Key words: catheter-related blood infections, central venous catheters, checklists, education, healthcare-related infections, infection control