1 Towarzystwo Mikrobiologii Klinicznej, Katedra i Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
2 Klinika Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Onkologii Gastroenterologicznej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
3 Oddział Chirurgii Ogólnej i Proktologii Szpitala Solec Sp. z o.o. w Warszawie
4 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Transplantacyjnej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
5 Małopolskie Centrum Oparzeniowo-Plastyczne, Replantacji Kończyn z Ośrodkiem Terapii Hiperbarycznej, Szpital im. L. Rydygiera w Krakowie
6 Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa, Szkoła Zdrowia Publicznego Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
7 Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
8 Zakład Dydaktyki i Prewencji Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
9 Oddział Kliniczny Chirurgii Naczyniowej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
10 Krapkowickie Centrum Zdrowia
11 Zakład Specjalności Zabiegowych Katedry Pielęgniarstwa Klinicznego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu
12 Katedra i Zakład Anatomii Opisowej i Topograficznej, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
13 Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. S. Sakiela w Siemianowicach Śląskich
14 Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych
15 Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
16 Katedra i Klinika Dermatologii, Chorób Przenoszonych Drogą Płciową i Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
17 Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka – Centrum Medycyny Ratunkowej we Wrocławiu
18 Oddział Dermatologiczny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Elblągu
19 II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Nowotworów Układu Pokarmowego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
20 Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki, Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny w Warszawie
Marzenna Bartoszewicz Katedra i Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, ul. Borowska 211A, 50-556 Wrocław, e-mail: marzenna.bartoszewicz@umed.wroc.pl
ORCID : 0000-0002-6542-2525
Wpłynęło: 10.01.2019
Zaakceptowano: 25.01.2019
DOI : dx.doi.org/10.15374/FZ2019002
Forum Zakażeń 2019;10(1):1–30
Streszczenie: Zakażenia ran/owrzodzeń przewlekłych są wywoływane przez biofilm tworzony przez drobnoustroje. Trudności w terapii zainfekowanych ran wynikają ze szczególnej tolerancji biofilmu na czynniki środowiskowe, środki przeciwdrobnoustrojowe oraz aktywność układu immunologicznego. Obserwowany w ostatnich latach wzrost odsetka pacjentów z ranami i owrzodzeniami przewlekłymi wskazuje na potrzebę zmiany schematów postępowania i ustalenia zasad działania, również ze względów ekonomicznych. Właściwe przygotowanie rany do leczenia ma kluczowe znaczenie w kontekście oczekiwanych efektów. Wybór sposobu oczyszczania rany, diagnostyka mikrobiologiczna, zastosowanie miejscowo działających środków przeciwdrobnoustrojowych, dobór odpowiednich opatrunków i wspomaganie procesu gojenia metodami dodatkowymi powinny być zgodne z rodzajem i aktualnym stanem rany. Holistyczne podejście do pacjenta i współpraca interdyscyplinarnego zespołu medycznego pełnią istotną rolę w opiece nad pacjentem z raną/owrzodzeniem przewlekłym.
Słowa kluczowe: biofilm, infekcja, owrzodzenie przewlekłe, rana przewlekła
Abstract: Infections of chronic wounds/ulcerations are directly related to the formation of microbial biofilm on the surface of damaged tissues. The particular resistance of the biofilm structure to environmental factors and antibiotics lead to treatment difficulties. Modifications of the procedures and establishing clear operating principles is needed due to economic reasons and an increasing number of patients with chronic wounds observed in recent years. Proper treatment of the wound provides foreseeable results. The choice of the wound cleansing methods, microbiological diagnosis, application of local antimicrobials, selection of appropriate dressings and support of the healing process with additional methods should be consistent with the type and status of the wound. A holistic approach and an interdisciplinary team of caregivers seems to play a significant role in chronic wound care.
Key words: biofilm, chronic ulceration, chronic wound, infection
Pełna wersja artykułu
