Zastosowanie larw Lucilia sericata w oczyszczaniu ran przewlekłych – opis trzech przypadków

1 Szpital Specjalistyczny – Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. ks. B. Markiewicza w Brzozowie
2 Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
3 Nowe Techniki Medyczne Szpital Specjalistyczny im. św. Rodziny w Rudnej Małej
4 Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej Szpitala Miejskiego im. Jana Pawła II w Rzeszowie
5 Zakład Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie Collegium Medicum

Dariusz Bazaliński Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski, al. mjr. W. Kopisto 2, 35-310 Rzeszów, e-mail: darek.bazalinski@wp.pl

Wpłynęło: 07.08.2018

Zaakceptowano: 28.08.2018

DOI: dx.doi.org/10.15374/LR2018017

Leczenie Ran 2018;15(3):153–159

Streszczenie: Terapia z zastosowaniem larw – obok chirurgicznej nekrektomii – jest efektywną i bezpieczną metodą usuwania tkanki martwiczej. Skuteczne oczyszczanie to niezbędny warunek ułatwiający ocenę rany, zmniejszający ryzyko zakażenia i usprawniający cały proces gojenia. Celem niniejszej pracy była ocena skuteczności zastosowania larw Lucilia sericata w oczyszczaniu ran przewlekłych o różnej etiopatogenezie w warunkach opieki domowej. W niniejszej pracy przedstawiono trzech pacjentów z rozpoznanymi ranami przewlekłymi o powierzchni każda minimum 50 cm² i głębokości III/IV° według klasyfikacji NPUAP – dwie odleżyny oraz owrzodzenie podudzia typu mieszanego. W warunkach domowych dokonano aplikacji larw. Obserwację i interwencję prowadzono w okresie 48–72 godzin, kontroli dokonywano raz na dobę (co 24 godziny). W każdym przypadku zastosowania kolonii larw L. sericata uzyskano oczyszczenie rany z tkanki martwiczej w zakresie 70–90% w przeciągu 48–72 godzin, odnotowując jedynie krwawienie i podrażnienia naskórkowe związane z działaniem larw w obrębie rany. Cechy wzmożonego ziarninowania zaobserwowano u każdego z pacjentów. Oczyszczanie ran z wykorzystaniem larw Lucilia sericata w zaprezentowanych przypadkach skróciło okres eliminacji tkanki martwiczej i przyspieszyło proces ziarninowania. Metoda ta jest skuteczna, bezpieczna, prosta w zastosowaniu i ekonomiczna w porównaniu z innymi technikami leczniczymi. Wymaga jednak doświadczenia oraz akceptacji pacjenta i jego opiekunów.

Słowa kluczowe: Lucilia sericata, oczyszczanie rany, rany przewlekłe

Abstract: Along with surgical necrectomy, larval debridement therapy is an effective and safe method of removing necrotic tissue. Sufficient wound cleansing is a necessary condition for accelerating the healing process, lowering the risk of infection and assessing the condition of the wound. The objective of the study was to evaluate the efficacy of using Lucilia sericata larvae to debride chronic wounds of various etiopathogenesis in the home-care setting. The study material consisted of three patients with chronic wounds, each wound covering a minimum of 50 cm² and evaluated as stage 3 or 4 according to the NPUAP classification. Two pressure ulcers and a mixed-type ulcer of the lower limb were analyzed. The maggots were applied to the wounds in the home-care setting. Observations and interventions were carried out during a time period of 48–72 hours, with follow up visits every 24 hours. Around 70–90% of the wound’s surface was cleansed of necrotic tissue within 48–72 hours in each patient. No complications other than bleeding and epidermis irritation resulting from the physical action of the maggots were noted. Wound granulation increased in each of the patients. The use of L. sericata larvae as a means of debridement reduces the time needed to clean the wound of necrotic tissue and accelerates the process of granulation. This method is comparatively safe, effective, easy to use and cost-effective. However, it requires experience on the part of the medical practitioner and the acceptance from the patient and his or her caretakers.

Key words: chronic wounds, Lucilia sericata, wound debridement

Pełna wersja artykułu