„Zmierzch” – przeszczepienie wątroby u osób zakażonych HIV

Klinika Chorób Zakaźnych, Tropikalnych i Nabytych Niedoborów Immunologicznych, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, ul. Arkońska 4, 71-455 Szczecin, Tel.: (91) 813 94 56, Fax: (91) 813 94 49

Wpłynęło: 03.11.2015

Zaakceptowano: 16.11.2015

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2015063

Forum Zakażeń 2015;6(6):415–423

Streszczenie: W wyniku poprawiającego się przeżycia osób z zakażeniem HIV, możliwości długoterminowego prowadzenia skutecznej terapii antyretrowirusowej (ARV) oraz zmniejszenia ryzyka AIDS, przeszczepienie wątroby coraz częściej staje się rozważaną opcją terapeutyczną w tej grupie chorych. Konieczność przeszczepienia nierzadko wiąże się z występowaniem koinfekcji HCV i HBV, mogących prowadzić do schyłkowej niewydolności wątroby, oraz z rozwojem raka wątrobowokomórkowego. Przeszczepienia wątroby u osób HIV(+) wykonywano również – między innymi – z powodu autoimmunologicznego zapalenia wątroby czy jej piorunującej niewydolności. Poza standardowymi kryteriami kwalifikacji i dyskwalifikacji do tego zabiegu, ograniczeniem w grupie osób z HIV pozostaje liczba limfocytów CD4, choroby wskaźnikowe AIDS oraz terapia ARV. Kolejnymi wyzwaniami są leczenie przewlekłego zakażenia HCV oraz interakcje pomiędzy preparatami antyretrowirusowymi a immunosupresją. Jednakże dostęp do bezpośrednio działających preparatów anty-HCV oraz inhibitorów integrazy o niewielkim wpływie na stężenia inhibitorów kalcyneuryny upraszcza opiekę okołoprzeszczepową. W takim przypadku zakażenie HIV przestaje być przeciwwskazaniem w przeszczepieniu wątroby; prawidłowa kwalifikacja i zaplanowanie opieki pozwala na uzyskanie pozytywnego wyniku procedury oraz długotrwałe przeżycie pacjenta.

Słowa kluczowe: immunosupresja, przeszczepienie wątroby, zakażenie HIV

Abstract: In light of an improved survival among people living with HIV, effective long-term antiretroviral therapy (ARV) and reduced AIDS risk in the modern era, liver transplantation becomes increasingly being considered a therapeutic option for these patients. The requirement for transplantation is often associated with the presence of HCV and HBV co-infection, which may lead to end-stage liver failure and the development of hepatocellular carcinoma. Liver transplantation among HIV(+) patients has also been performed, inter alia, due to autoimmune hepatitis or fulminant liver failure. In addition to standard criteria for qualification and disqualification for transplantation, CD4 cell count, history of AIDS defining condition and ARV therapy remain the limiting factors in the group of people living with HIV. Furthermore, treatment of chronic HCV infection and interactions between antiretrovirals and immunosuppressant agents remain challenging, however the access directly acting anti-HCV drugs and integrase inhibitors with a low impact on the concentration of calcineurin inhibitors simplifies the transplant care. HIV ceases to be a contraindication to liver transplantation, proper qualification and plan of care allows to achieve a positive outcome of the procedure and the long-term survival of the patient.

Key words: HIV infection, immunosupression, liver transplatation

Pełna wersja artykułu