Rany nowotworowe skóry – objawy i postępowanie miejscowe
Neoplastic skin wounds – symptoms and local management
Elżbieta Szkiler
ORCID: 0000-0002-4066-1212
Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Pielęgniarska w Elblągu,
ul. Bema 80/3–4, 82-300 Elbląg,
e-mail: elzbieta.szkiler@onet.pl
Wpłynęło: 17.09.2021
Zaakceptowano: 01.10.2021
DOI: dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2021009
Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2021;7(2):61–66
Streszczenie: Rany nowotworowe należą do grupy ran atypowych. Komórki nowotworowe mogą rozwijać się w długo niegojących się ranach nienowotworowych, a ich niecharakterystyczne objawy rzadko zwracają uwagę specjalistów. Leczenie miejscowe po zakończeniu leczenia onkologicznego zależy m.in. od stanu rany, a podejmowane interwencje powinny mieć na celu poprawienie komfortu życia pacjenta. Mimo że wilgotna terapia, system TIMERS i cechy idealnego opatrunku obowiązują również w leczeniu ran nowotworowych, ich działania mogą być inne, niż w przypadku pozostałych rodzajów ran. Priorytetem w leczeniu powinny być przede wszystkim: duża ostrożność w oczyszczaniu ran, atraumatyczne opatrunki i maksymalna izolacja wysięku. Nie należy ponadto stosować żadnych preparatów i opatrunków wspomagających proliferację i gojenie ran, ponieważ mogą one indukować rozwój nowotworu.
Słowa kluczowe: opieka paliatywna nad raną nowotworową, rak skóry, rana nowotworowa
Abstract: Cancer wounds belong to the atypical wound group. Cancer cells can develop in non-cancer wounds that do not heal for a long time, and their symptoms are so uncharacteristic that they rarely attract the attention of specialists treating non-healing wounds. As with their etiology, local treatment after the completion of oncological treatment is atypical. Management choice depends on the condition of the wound, but the interventions undertaken must bring benefit to the patient, improving their quality of life. Although the TIMERS system wet therapy and the features of an ideal dressing also apply to the treatment of cancer wounds, the actions may be completely different. Great care in wound debridement, atraumatic dressings, and maximum isolation of exudate are priorities in the treatment of cancer wounds. There is one overriding rule – do not use any preparations or dressings that support proliferation and wound healing, because then the neoplasm benefits instead of healing tissue. Wound management may be non-standard, but must be accepted by the patient.
Key words: cancer wound, palliative care for a cancer wound, skin cancer