Subiektywna ocena bólu pourazowego u pacjentów po złamaniach kończyn – doświadczenia własne
Subjective assessment of posttraumatic pain in patients with fractures of the extremities – own experience
Ewa Lis1 | Hubert Tur2 | Justyna Tłuczek2 | Marek Wojtaszek1
ORCID*: 0000-0002-4476-2758 | 0000-0001-7667-7577 | 0000-0002-7841-206X | 0000-0001-8474-3706
1 Zakład Ratownictwa Medycznego, Medycyny Ratunkowej i Katastrof Katedry Ratownictwa Medycznego Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
2 Koło Naukowe Ratownictwa Medycznego Katedry Ratownictwa Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
Marek Wojtaszek Zakład Ratownictwa Medycznego, Medycyny Ratunkowej i Katastrof, Katedra Ratownictwa Medycznego, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski, ul. Pigonia 6, 35-310 Rzeszów, e-mail: wojtaaszek@gmail.com
*według kolejności na liście Autorów
Wpłynęło: 20.10.2018
Zaakceptowano: 12.11.2018
DOI: dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2018016
Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2018;4(4):111–116
Streszczenie: Wstęp Zjawisko odczuwania bólu towarzyszy człowiekowi od zawsze i stanowi przedmiot wielu badań – zarówno w dziedzinie medycyny czy psychologii, jak i innych nauk. Cel Celem niniejszej pracy była subiektywna ocena bólu pourazowego oraz czynników mających wpływ na jego natężenie u chorych po złamaniach kończyn. Ocenie poddano również skuteczność leczenia przeciwbólowego w okresie okołourazowym. Materiał i metody Badania zostały przeprowadzone w grupie 100 pacjentów oddziału o profilu zabiegowym. Jako narzędzie badawcze zastosowano ankietę własnego autorstwa oraz skalę VAS. Wyniki Analizując poziom natężenia bólu po urazie stwierdzono, iż nie jest on zależny od wieku. Natomiast, biorąc pod uwagę dolegliwości bólowe po udzieleniu pierwszej pomocy medycznej oraz po leczeniu w SOR, postawiono tezę, że wraz z wiekiem wzrasta poziom natężenia bólu. Poziom wykształcenia również wpływał na odczuwanie bólu – im niższy poziom wykształcenia ankietowanych, tym silniejsze były dolegliwości bólowe po udzieleniu pomocy medycznej oraz po leczeniu w SOR. W grupie osób młodszych częściej występowały złamania kończyn górnych, a u osób starszych – kończyn dolnych. Badania diagnostyczne były boleśniejsze dla starszych pacjentów. U większości badanych ból utrudniał normalne funkcjonowanie – szczególnie u osób z niższym poziomem wykształcenia oraz przebywających na emeryturze lub rencie. Wykazano, że poziom natężenia dolegliwości bólowych po doznanym urazie był bardzo wysoki – po zabezpieczeniu przez zespół ratownictwa medycznego oraz po podjętym leczeniu w SOR. Ponadto 21% badanych wskazało, że na tym etapie nie został im podany żaden lek przeciwbólowy. Wnioski Ból po urazowych złamaniach kończyn jest odczuwany przez większość pacjentów jako bardzo silny. Przedszpitalne i pooperacyjne leczenie bólu pourazowego jest niedostateczne. Należy opracować wytyczne leczenia bólu dla zespołów ratownictwa medycznego.
Słowa kluczowe: ból pourazowy, uraz kończyny, wizualna skala analogowa
Abstract: Introduction The phenomenon of experiencing pain accompanies humanity for ages and is the subject of many studies in the fields of medicine as well as psychology and other disciplines. Aim The aim of this study was a subjective assessment of posttraumatic pain in patients with fractures of the extremities. The effectiveness of analgesic treatment in the period of trauma was also evaluated. Material and methods The study was conducted among 100 patients hospitalized at the surgical department. The research tool was a survey designed by the authors and VAS. Results The analysis of the level of pain intensity after the injury, showed that it was not dependent on age, however, the perception of pain after first aid and the treatment at the A&E showed that the level of pain intensity increased with age. The level of education also affected perception of pain. The lower the level of education of the respondents, the more intense was the pain they experienced due to medical procedures and following treatment at the ED. In the group of younger people more likely occured fractures of the upper limbs, while in the elderly fractures of the lower limbs. Diagnostic tests were more painful for the elderly. Most respondents stated that pain hindered normal functioning, especially in patients with lower levels of education and retirees. Our study demonstrated that pain intensity was very high after trauma, followed by procedures performed by the Emergency Medical Team and treatment at the ED. In addition, 21% of the respondents indicated that they were not given any analgesics. Conclusions Pain after traumatic limb fractures is felt to be very strong in most patients. The pre-hospital and post-operative treatment of post-traumatic pain is still inadequate. Pain management guidelines for Emergency Medical Team should be developed.
Key words: extremity trauma, post-traumatic pain, Visual Analogue Scale