Zakres okresowych i przesiewowych badań stóp w profilaktyce zespołu stopy cukrzycowej – badania pilotażowe

The scope of foot periodic and screening tests in the prevention of overload wounds and degradation changes of the bones and joints of the foot – a pilot study

Aleksandra Bitenc-Jasiejko | Magdalena Białas

Spondylus Przychodnia NZOZ w Szczecinie

Aleksandra Bitenc-Jasiejko Spondylus Przychodnia NZOZ w Szczecinie, al. Papieża Jana Pawła II 39, 70-413 Szczecin, e-mail: abj@spondylus.pl

Wpłynęło: 21.11.2017

Zaakceptowano: 03.01.2018

DOI: dx.doi.org/10.15374/LR 2017025

Leczenie Ran 2018;15(1):1–12

Streszczenie: Złożoność problematyki powstawania owrzodzeń oraz zmian w strukturach kostno-stawowych u pacjentów z cukrzycą powoduje, iż zakres badań profilaktycznych jest bardzo szeroki. Różnorodność podejścia do tego zagadnienia związana jest również z interdyscyplinarnością problematyki. W związku z powyższym działania naukowo-badawcze dość często są ukierunkowane na ściśle określony problem kliniczny, co ma bezpośredni wpływ na różnice i rozbieżności w procedurach, rekomendacjach oraz zaleceniach dotyczących okresowych badań służących zapobieganiu rozwojowi powikłań. W działaniach prewencyjnych – w szczególności podejmowanych przez osoby reprezentujące zawody inne niż lekarskie – niezbędne jest wdrożenie celowych, jednoznacznych i mierzalnych procedur służących profilaktyce i prewencji już na poziomie zagrożeń. Okresowe badania przesiewowe (w tym w szczególności wczesne wykrywanie wad i zniekształceń, zaburzeń migracji nacisku oraz nieprawidłowości w obszarze posturografii) służą celowej profilaktyce zmian wiodących do powstania zespołu stopy cukrzycowej (ZSC). Celem niniejszej pracy jest wskazanie zakresu badań nieinwazyjnych w obrębie stóp u pacjentów z cukrzycą, możliwych do wykonania przez zespół interdyscyplinarny – zarówno kadrę medyczną (lekarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarki), jak i podologów. Prezentowany zakres badań realizowano w badaniach pilotażowych, co pozwoliło na ich ewaluację.

Słowa kluczowe: amiotrofia, neuropatia, owrzodzenia, pedobarografia, staw Charcota, zakres ruchomości, zespół stopy cukrzycowej

Abstract: The complexity of the etiology of ulceration and changes in the bone and joint structure in diabetic patients justifies the existence of a wide range of prophylactic examinations. The diversity of approaches is also related to the interdisciplinarity of the problem. Scientific research therefore often targets a well-defined clinical problem, which has a direct impact on the differences in procedures and recommendations for check-ups which prevent complications. As far as preventive measures, especially those undertaken by non-doctors, are concerned, it is necessary to implement targeted, unambiguous and measurable procedures for risk-level prevention. Procedures for screening, in particular early detection of defects and deformations, pressure migration disorders, and irregularities in the area of posturography support the process of prophylaxis. The aim of the study is to identify the extent of non-invasive foot examinations in patients with diabetes that can be performed by an interdisciplinary team of both medical staff (doctors, physiotherapists, nurses) and podologists. This research had been carried out in the form of pilot studies, which were later evaluated.

Key words: Charcot joint, diabetic foot syndrome, diabetic myopathy, neuropathy, pedobarography, range of movement, ulcers