Nowoczesne testy koagulologiczne i wpływ hemodylucji na procedury mikrochirurgiczne

Streszczenie: Sukces operacji mikrochirurgicznych przeprowadzanych z wykorzystaniem wolnych płatów tkankowych zależy od wielu czynników. Zapewnienie optymalnego przepływu naczyniowego w okresie pooperacyjnym decyduje często o końcowym efekcie zabiegu. Chirurgiczny uraz naczynia, indukując kaskadę krzepnięcia, doprowadza do powstania skrzepliny w miejscu zespolenia. Zastosowanie monitorowania ukrwienia płata wraz z oceną układu krzepnięcia pozwala zminimalizować ryzyko niepowodzenia oraz umożliwia szybkie podjęcie ewentualnej decyzji operacyjnej. Obecnie brak jest ustandaryzowanych metod postępowania farmakologicznego dotyczącego profilaktyki przeciwzakrzepowej w mikrochirurgii. W ośrodkach lubelskich chorzy poddawani operacjom mikrochirurgicznym otrzymują w okresie okołooperacyjnym profilaktykę przeciwzakrzepową opartą m.in. na preparatach heparyny (UFH, LMWH). W związku z tym postanowiono poddać ocenie stan układu krzepnięcia za pomocą nowoczesnych testów koagulologicznych w warunkach hemodylucji i przy zastosowaniu preparatów heparyn. W przeprowadzonym badaniu własnym, opartym na analizie tromboelastometrii oraz agregometrii przepływowej, uzyskano wyniki wskazujące, iż rozcieńczenie krwi in vitro zbilansowanymi płynami infuzyjnymi w stopniu 20–25% nie wpływa na pogorszenie parametrów krzepnięcia i formowania skrzepu. Rozcieńczenia w przedziale 30–35% powodują wyraźne zaburzenia pod postacią wydłużenia czasu okluzji w agregometrii oraz wydłużenia czasu krzepnięcia i czasu formowania skrzepu w tromboelastografii, a jednocześnie pogorszeniu ulega stabilność skrzepu. Obserwowana w tym zakresie rozcieńczeń koagulopatia nie znajduje jeszcze odwzorowania w wynikach badania standardowego układu krzepnięcia, lecz w tromboelastografii i agregometrii. Hemodylucja przekraczająca 40% wydatnie zaburza proces krzepnięcia oraz indukuje koagulopatię pogłębianą przez specyficzne działanie koloidów. Nowoczesne testy koagulologiczne, w tym agregometria i tromboelastografia, w porównaniu do standardowych badań układu krzepnięcia, są badaniami czulszymi, szybszymi i bardziej kompleksowymi, dzięki czemu znajdują coraz szersze zastosowanie w warunkach klinicznych.

Słowa kluczowe: agregometria, hemodylucja, heparyna, heparyny drobnocząsteczkowe, mikrochirurgia, tromboelastometria

Abstract: The success of microsurgical operations with use free tissue flaps depends on many factors. Ensuring optimal vascular flow in the postoperative period often determines the final effect of the procedure. Surgical trauma of the vessel inducing the coagulation cascade leads to three formation of thrombus at the site of anastomosis. The use of flap blood monitoring along with the coagulation system assessment minimizes the risk of failure and enables a possible operational decision to be made quickly. Currently, there is no standardized pharmacological treatment of anticoagulant prophylaxis in microsurgery. In our department, patient undergoing microsurgical operations receive perioperative thrombophylaxis based on among others, heparin preparations (UFH, LMWH). Therefore we decide to assess the state of coagulations and with the use of heparin preparations. In our own study based on the analysis of thromboelastometry and flow aggregometry the results indicate, that the in vitro dilution of blood with balanced infusions fluids by 20–25% does not deteriorate the coagulation and clot formation parameters. Dilution in the range of 30–35% cause clear disturbances in the form of prolonged occlusion time in aggregometry and prolonged clotting time and clot formation time in tromboelastography, while the stability of the clot is deteriorated. The coagulopathy observed in this dilution range is not yet reflected in the results of the standard coagulation system, but only in thromboelastography and aggregometry. Hemodilution exceeding 40% significantly disrupts the coagulation process, induces coagulopathy aggravated by the specific properties of colloids. Modern coagulation tests, including aggregometry and thromboelastography compared to standard coagulation tests are more sensitive, faster and comprehensive, thanks to which they will be increasingly used in clinical settings.

Key words: aggregometry, hemodilution, heparin, low molecular weight heparins, microsurgery, thromboelastography