Poziom wiedzy i nawyki personelu jako czynniki wpływające na poprawność realizacji higieny rąk w obszarze medycznym

The level of knowledge and habits of staff as factors influencing the correct implementation of hand hygiene in the medical field

Małgorzata Cichońska | Dorota Maciąg

ORCID*: 0000-0003-3088-4460 | 0000-0002-7914-7827

Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim

Małgorzata Cichońska
Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości
w Ostrowcu Świętokrzyskim,
ul. Akademicka 12,
27-400 Ostrowiec Świętokrzyski,
e-mail: malgosia1307@op.pl

*według kolejności na liście Autorów

Wpłynęło: 10.12.2020

Zaakceptowano: 30.12.2020

DOI: dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2021010

Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2021;7(2):67–72

Streszczenie: Higiena rąk jest najważniejszym elementem strategii w walce z zakażeniami związanymi z opieką zdrowotną oraz podstawowym zabiegiem służącym ich redukcji. Procedury higieny rąk w pełnym zakresie przeprowadza niespełna połowa pracowników opieki zdrowotnej, a dane z prowadzonych badań potwierdzają ciągle niski współczynnik zgodności dla higieny (na poziomie 1,4–6). Lista czynników mających wpływ na przestrzeganie procedury higieny rąk (według wytycznych WHO) przez personel obejmuje niewłaściwe przestrzeganie zasad higieny rąk oraz przeszkody utrudniające właściwą higienę rąk. Wśród przyczyn niestosowania w wystarczającym zakresie techniki mycia i dezynfekcji rąk wskazywane są: zapominanie o wykonaniu procedury, nadmierne obciążenie pracą, pośpiech w trakcie rutynowych czynności pielęgnacyjnych, brak wzorca postępowania wśród innych pracowników i przełożonych, brak odpowiednich nawyków, niedobór środków do dezynfekcji, jednorazowych ręczników na sali chorych, a także podrażnienie skóry rąk wywoływane przez środki odkażające. Higiena rąk jest obszarem wymagającym ustawicznego działania oraz ciągłej edukacji zarówno personelu ochrony zdrowia, jak i odbiorów świadczeń. Czynnikami wpływającymi na brak przestrzegania higieny rąk są m.in. niewystraczający poziom wiedzy i nieprawidłowe nawyki personelu medycznego. Problematyka ta wymaga ciągłej aktualizacji, ponieważ wskaźniki wykonywania procedury są zależne od aktualnej sytuacji.

Słowa kluczowe: czynniki ryzyka, higiena rąk, nawyk, personel medyczny, wiedza

Abstract: Hand hygiene continues to be the most important part of the strategy to combat healthcare associated infections and the first step in reducing them. Hand hygiene procedures are fully performed by less than half of healthcare workers and research confirms a low compliance coefficient for hygiene (at the level of 1.4–6). The list of factors influencing the adherence to hand hygiene routine protocols (as per WHO guidelines) includes factors related to poor hand hygiene practices, poor hand hygiene practices reported by staff and additional perceived obstacles to good hand hygiene. The following are the barriers and reasons why healthcare workers do not sufficiently adhere to the correct technique of washing and disinfecting hands: forgetting to perform this procedure, excessive workload, haste during routine care activities, lack of a pattern of behavior among other employees and superiors, lack of habits, as well as a shortage of disinfectants and disposable towels in patient rooms, or irritation of the skin of the hands caused by the disinfectant. To sum up, it can be concluded that hand hygiene is and will be an issue that requires continuous action and permanent education of healthcare personnel and recipients of healthcare services. The list of factors causing poor hand hygiene is quite long. It includes, among others, the level of knowledge and habits of medical personnel and requires constant updating, as in the place of confirmed and verified reasons for low rates, newer ones which are specific for the current situation, will appear.

Key words: habit, hand hygiene, knowledge, medical personnel, risk factors