Majaczenie w przebiegu sepsy

ORCID*: 0000-0003-4885-9757 | 0000-0002-9552-7379 | 0000-0002-6974-9859 | 0000-0001-8430-1369

1 Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Ostrych Zatruć Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie
2 Oddział Neurologii Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Gryficach
3 Krakowskie Centrum Psychodynamiczne

Katarzyna Kotfis Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Ostrych Zatruć, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, al. Powstańców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin, e-mail: katarzyna.kotfis@pum.edu.pl

*według kolejności na liście Autorów

Wpłynęło: 30.01.2019

Zaakceptowano: 25.02.2019

DOI: dx.doi.org/10.15374/PwAiIO2019004

Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece 2019;5(1):7–14

Streszczenie: Majaczenie w przebiegu sepsy (SAD) definiowane jest jako rozlane uszkodzenie mózgowia wywołane przez ogólnoustrojową odpowiedź zapalną pojawiającą się w wyniku infekcji, jednak bez oznak infekcji ośrodkowego układu nerwowego. Pojęcie to zastąpiło dotychczas stosowane określenie „encefalopatia septyczna” (SAE). Wystąpienie majaczenia stanu ciężkiego u krytycznie chorych pacjentów leczonych z powodu uogólnionej infekcji związane jest z wydłużeniem czasu wentylacji mechanicznej, czasu hospitalizacji oraz długotrwałą niepełnosprawnością funkcjonalną i upośledzeniem funkcji poznawczych. Liczne dane kliniczne i badania z zakresu nauk podstawowych wskazują, że zapalenie tkanki nerwowej, nieprawidłowa perfuzja mózgowa oraz zaburzenia równowagi neuroprzekaźników są głównymi mechanizmami leżącymi u podstaw rozwoju SAD. Nie istnieją testy diagnostyczne, badania elektrofizjologiczne czy obrazowe lub terapie specyficzne dla majaczenia w przebiegu sepsy, jednak zespół ten zwykle ustępuje po skutecznym leczeniu sepsy. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta, zapewnieniu wsparcia układu oddechowego, krążenia i innych narządów oraz wdrożeniu skutecznego leczenia infekcji, pacjenci z ciężką sepsą lub wstrząsem septycznym powinni być poddani rehabilitacji ruchowej i poznawczej tak szybko, jak to możliwe, ponieważ wczesne uruchomienie może skrócić czas trwania delirium. Po ustaleniu wiarygodnych i spójnych definicji SAD niezbędne jest przeprowadzenie dalszych badań, tłumaczących patofizjologię tego stanu, oraz opracowanie dedykowanych metod leczenia.

Słowa kluczowe: delirium, encefalopatia, SAD, SAE, śpiączka

Abstract: Sepsis associated delirium (SAD) is defined as diffuse brain damage caused by a systemic inflammatory response to infection, but without signs of central nervous system infection. This term replaced the term “septic associated encephalopathy” (SAE) used previously. The occurrence of ICU delirium in critically ill patients treated for generalized infection is associated with prolonged mechanical ventilation, time of hospitalization, long-term functional and cognitive impairment. A large amount of clinical data and research in the field of basic sciences indicate that inflammation of the nervous tissue, abnormal cerebral perfusion and disturbances in the balance of neurotransmitters are the main mechanisms underlying the development of SAD. There are no laboratory or electrophysiological tests or imaging studies or SAD-specific therapies, but this syndrome usually disappears after successful treatment of sepsis. After stabilizing the patient’s condition, providing respiratory, cardiovascular and other organ support, and implementing effective treatment of infection, patients with severe sepsis or septic shock should undergo motor and cognitive rehabilitation as soon as possible because early onset may shorten the duration of the delirium. After establishing reliable and consistent definitions of SAD, it is necessary to conduct further studies explaining the pathophysiology of this condition and to develop dedicated methods of treatment.

Key words: coma, delirium, encephalopathy, SAE, SAD

Pełna wersja artykułu