Dorota Ozga1,3 | Anna Zdun2,3
Multicultural Care in European Intensive Care Units (MICE-ICU ) – międzynarodowy projekt dla pielęgniarek pracujących na oddziałach intensywnej terapii
1 Zakład Dydaktyki w Intensywnej Opiece Medycznej i Ratownictwie Medycznym Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
2 Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego im. prof. W. Orłowskiego – Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
3 Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki
Streszczenie:
Nasilające się na świecie procesy migracji ludności stawiają przed systemami opieki zdrowotnej nowe wyzwania. Pracownicy ochrony zdrowia są coraz bardziej świadomi trudności napotykanych podczas świadczenia usług zdrowotnych dla populacji kulturowo i rasowo zróżnicowanej. Przyczynia się to do konieczności podnoszenia kwalifikacji, wiedzy i umiejętności pozwalających na sprawowanie opieki kompetentnej kulturowo. Jak podają Szkup-Jabłońska i wsp., odpowiednie przygotowanie pracowników opieki zdrowotnej jest konieczne, aby uniknąć nieporozumień i problemów związanych z nieznajomością różnic kulturowych, minimalizować zjawisko szoku kulturowego i ograniczać błędy w diagnozowaniu oraz leczeniu [1]. Kompetencje międzykulturowe wymagają posiadania trzech zazębiających się sprawności: świadomości (wrażliwości), wiedzy oraz umiejętności. Wrażliwość międzykulturowa to świadomość występowania różnic kulturowych i umiejętność ich interpretacji. To droga do kształtowania konstruktywnej rzeczywistości i przyszłości [2, 3]. Obecnie personel pielęgniarski coraz częściej w swojej praktyce spotyka się z pacjentami z rożnych obszarów religijnych i kulturowych. Z tego powodu musi podejmować nowe wyzwania oraz szukać rożnych dróg porozumienia z obcymi, często nieznanymi rytuałami i zachowaniami [2, 3]. Pielęgniarki i pielęgniarze pracujący na oddziałach intensywnej terapii (OIT) powinni posiadać kompetencje kulturowe. Oczekuje się od nich, by zapewniali opiekę osobom z rożnych kultur i religii, nie zawsze im znanych. Odpowiedzią na powyższe potrzeby jest projekt „Multicultural Care in European Intensive Care Units” (MICE-ICU), który ma na celu przygotowanie kursu umożliwiającego personelowi pielęgniarskiemu pracującemu w OIT nabycie i doskonalenie kompetencji zawodowych w zakresie sprawowania opieki wrażliwej wielokulturowo, uwzględniającej ocenę kulturowych potrzeb pacjenta i jego rodziny. MICE-ICU to projekt realizowany w ramach programu ERASMUS+ akcja 2: partnerstwa strategiczne. Projekty partnerstw strategicznych wspierają wymianę dobrych praktyk, zakładają wzmocnienie potencjału organizacji do działań na szczeblu międzynarodowym oraz wymianę metod, praktyk i idei. Beneficjentem programu MICE-ICU i zarazem koordynatorem projektu jest Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki (PTPAiIO). Projekt jest realizowany we wspołpracy z partnerami strategicznymi: European Federation of Critical Care Nursing Associations (EfCCNa), Ostravska Univerzita v Ostrave (Czechy), Visoka Zdravstvena šola v Celju (Słowenia), Assist Gesellschaft fur Unternehmensberatung und Personalentwicklung mbH (Niemcy), Danmar Computers Sp. z o.o. (Polska). W wyniku realizacji projektu powstanie raport dotyczący analizy potrzeb edukacyjnych oraz kompetencji kulturowych pielęgniarek intensywnej opieki w Polsce, Czechach i Słowenii, w oparciu o adaptowaną polską wersję językową Healthcare Provider Cultural Competence Instrument (HPCCI), opracowaną przez Schwarza i wsp. [4]. W kolejnym etapie planowane jest przygotowanie kursu z zakresu opieki wielokulturowej dla pielęgniarek/pielęgniarzy pracujących w OIT. Zalewska-Puchała i Majda wskazały, że ważne jest, aby nie traktować różnic jako przeszkód czy barier w kontaktach, ale jako wartości, ponieważ obie strony mogą z siebie czerpać i się uczyć. Różnorodność pozwala szerzej patrzeć na świat i z innej perspektywy oceniać otaczającą rzeczywistość, a opanowanie kompetencji międzykulturowych może stać się kapitałem, który przełoży się na sukces zawodowy i życiowy [2, 3]. Hasłem projektu niech będą słowa, które zostały wypowiedziane na rozdaniu nagród w 6. edycji Nagrody Polskiej Rady Biznesu im. Jana Wejcherta: ,,Budzimy w ludziach dobro”. Projekt Multicultural Care in European Intensive Care Units będzie realizowany w okresie od 1 października 2016 roku do 30 września 2018 roku. Koordynatorem projektu jest dr n. o zdr. Dorota Ozga.