Rola miedzi, selenu i cynku w leczeniu oparzeń

The role of copper, selenium and zinc in the treatment of burns

Krzysztof Piorun1, 2 | Andrzej Krajewski2 | Maja Czerwińska-Rogowska1, 2 | Dawid Pacek1 | Sebastian Kuras1 | Maciej Domin1 | Albert Stachura1 | Tomasz Nogal1 | Bartosz Rudnicki1 | Marta Markowska1 | Zofia Polakowska3

Chirurgia Plastyczna i Oparzenia 2018;6(2):57–60

ORCID*: 0000-0002-4560-7741 | 0000-0002-2485-2115 | 0000-0003-0207-7282 | 0000-0002-7858-5227 | 0000-0003-2463-4318 | 0000-0002-1887-7340 | 0000-0003-3191-4561 | 0000-0002-2700-8438 | 0000-0001-8287-7786 | 0000-0001-5141-8683 | 0000-0002-8176-957X

1 Zakład Biochemii i Żywienia Człowieka Pomorskiego Uniwersytetu w Szczecinie
2 Zachodniopomorskie Centrum Leczenia Ciężkich Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Gryficach
3 Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych Pomorskiego Uniwersytetu w Szczecinie

Andrzej Krajewski Zachodniopomorskie Centrum Leczenia Ciężkich Oparzeń i Chirurgii Plastycznej w Gryficach, ul. Niechorska 27, 72-300 Gryfice, Tel.: 91 384 20 61 wew. 431, Fax: 91 384 58 64, e-mail: ak@akrajewski.pl

*według kolejności na liście Autorów

Wpłynęło: 20.09.2018

Zaakceptowano: 16.10.2018

DOI : dx.doi.org/10.15374/ChPiO2018012

Chirurgia Plastyczna i Oparzenia 2018;6(2):57–60

Streszczenie: Jednym z prawidłowych elementów żywienia szpitalnego pacjentów oparzonych jest uzupełnianie podstawowych składników odżywczych, które zapobiegają niedoborom związanym z hipermetabolizmem. Podczas oparzenia organizm jest narażony na znaczne straty pierwiastków, takich jak: selen, miedź, cynk, żelazo, magnez czy fosfor. Preparaty do żywienia pozajelitowego często nie zawierają mikroelementów i witamin, które mogłyby zrekompensować straty, dlatego konieczna jest ich suplementacja. W przypadku oparzeń dochodzi do znacznych strat miedzi i cynku, dlatego ważne jest, aby uzupełniać ich niedobory. Jest to istotne również z uwagi na szybkie gojenie ran. Wczesna suplementacja selenu zmniejsza ryzyko peroksydacji lipidów, wspomaga systemy antyoksydacyjne, poprawia odporność i zapewnia lepsze gojenie ran, co wpływa na wyższą przeżywalność oraz krótszy pobyt pacjentów na oddziale intensywnej terapii.

Słowa kluczowe: cynk, miedź, oparzenia, selen, żywienie

Abstract: Supplementation of key nutrients which prevents deficiencies associated with burn patient hypermetabolism is an important element of hospital nutrition. Burns deplete the body of selenium, copper, zinc, iron, magnesium and phosphorus. Basic parenteral nutrition preparations often lack the necessary microelements and vitamins, this way creating the need for their supplementation. Burns cause significant loss of copper and zinc. Supplementation is also crucial for rapid wound healing. Early supplementation of selenium reduces the risk of lipid peroxidation, supports antioxidant systems, improves the immune system and positively influences the wound healing process.

Key words: burns, copper, nutrition, selenium, zinc

Pełna wersja artykułu

To top