Wymazy z rany oparzeniowej – analiza mikrobiologiczna

1 Klinika Chirurgii Urazowej, Leczenia Oparzeń i Chirurgii Plastycznej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
2 Pracownia Bakteriologii Wielospecjalistycznego Szpitala im. J. Strusia w Poznaniu
3 Pracownia Mykologii Lekarskiej Katedry i Kliniki Dermatologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Anna Pudelewicz, Klinika Chirurgii Urazowej, Leczenia Oparzeń i Chirurgii Plastycznej,
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu,
ul. Fredry 10, 61-701 Poznań

Wpłynęło: 20.01.2017

Zaakceptowano: 10.03.2017

DOI: dx.doi.org/10.15374/ChPiO2017001

Chirurgia Plastyczna i Oparzenia 2017;5(1):7–13

Streszczenie: Wstęp W przypadku zakażenia rany oparzeniowej w podejmowaniu decyzji o włączeniu antybiotykoterapii kluczowe znaczenie ma typowa diagnostyka mikrobiologiczna. W celu uzyskania wiarygodnych wyników posiewów najistotniejsze jest prawidłowe pobranie materiału klinicznego (etap przedlaboratoryjny). Ma to szczególne znaczenie w dobie narastania oporności drobnoustrojów i szerzenia się wielolekoopornych szczepów w środowisku oraz wzmagania wysiłków w celu ochrony antybiotyków. Materiał i metody W okresie od 1 stycznia 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku przeprowadzono retrospektywną analizę uzyskanych wyników badań mikrobiologicznych. W 2016 roku zlecono wykonanie 154 wymazów z ran oparzeniowych. Materiał biologiczny pobrano w tym okresie u 73 pacjentów hospitalizowanych na Oddziale Leczenia Oparzeń Wielospecjalistycznego Szpitala im. J. Strusia w Poznaniu. Posiewy zostały wykonane w kierunku drobnoustrojów tlenowych i beztlenowych. Wyniki W posiewie 27 próbek (17,5%) nie uzyskano wzrostu drobnoustrojów. Z 66 (43%) wymazów uzyskano izolaty w monokulturze. Z pozostałych próbek, tj. 61 (39,5%), wyosobniono dwa lub więcej izolatów. Ze 127 próbek wyhodowano 209 izolatów: 102 (48,8%) bakterii Gram-dodatnich, 47 (22,5%) pałeczek Gram-ujemnych niefermentujących, 59 (28,2%) szczepów należących do rodziny Enterobacteriaceae oraz jeden szczep z gatunku Candida glabrata. Najczęstszymi czynnikami etiologicznymi zakażeń ran były: Staphylococcus aureus (57 izolatów), Acinetobacter baumannii (33 izolaty), Enterobacter cloacae (25 izolatów), Escherichia coli (13 izolatów), Pseudomonas aeruginosa (13 izolatów) oraz Klebsiella pneumoniae (7 izolatów). 53% szczepów S. aureus było metycylinoopornych (MRSA). W przypadku A. baumannii, 55% wyizolowanych szczepów wykazywało oporność na karbapenemy. 16% szczepów należących do gatunku P. aeruginosa wytwarzało metalo-β-laktamazę typu MBL. 21% izolatów z rodziny Enterobacteriaceae produkowało β-laktamazy o rozszerzonym spektrum substratowym typu ESBL. Spośród wszystkich izolatów Enterococcus faecalis cztery były oporne na wysokie stężenia aminoglikozydow (HLAR). Jeden izolat Enterococcus faecium wykazywał fenotyp oporności na glikopeptydy (VAN ). Wnioski Najczęściej izolowane drobnoustroje – a zwłaszcza S. aureus, A. baumannii i E. cloacae – w większości były wielolekooporne (MRSA, ESBL, oporność na karbapenemy). Dlatego, aby zapobiegać rozwojowi zakażeń patogenami mającymi szczególne znaczenie kliniczne, ważne jest, aby leczenie empiryczne zawsze było oparte na wiedzy dotyczącej lokalnej sytuacji epidemiologicznej oraz ścisłym przestrzeganiu polityki antybiotykowej szpitala.

Słowa kluczowe: drobnoustroje, rana oparzeniowa, wrażliwość na antybiotyki, wymazy, zakażenia

Abstract: Introduction Microbiological diagnostics is a key factor that determines the use of antibiotic therapy in burn wound infections. In order to obtain reliable wound culture results proper clinical material collection is crucial (pre-laboratory stage). This is particularly important due to recent rise of antimicrobial resistance, spread of multidrug-resistant strains and enhancement of efforts to protect antibiotics. Material and methods A retrospective analysis of the results of microbiological tests was carried out in the period between January 1st 2016 and December 31st 2016. In 2016, 154 burn wound swabs were collected. Biological material was collected from 73 patients hospitalized at the Department of Burn Surgery, J. Strus Multi- Specialist Hospital in Poznan. Cultures were grown in an aerobic and anaerobic environment. Results The cultures of 27 samples (17.5%) showed no microorganism growth. Monoculture isolates were obtained from 66 (43%) swabs. In the remaining 61 (39.5%) samples, two or more isolates were distinguished. 209 isolates were grown from 127 samples: 102 (48.8%) Gram-positive bacteria, 47 (22.5%) Gram-negative nonfermenting bacilli, 59 (28.2%) Enterobacteriaceae strains and one strain of Candida glabrata. Among the isolated etiological factors of wound infections, the most common were: Staphylococcus aureus (57 isolates), Acinetobacter baumannii (33 isolates), Enterobacter cloacae (25 isolates), Escherichia coli (13 isolates), Pseudomonas aeruginosa (13 isolates) and Klebsiella pneumoniae (7 isolates). 53% of S. aureus strains were methicillin-resistant (MRSA). 55% of isolated A. baumannii strains showed resistance to carbapenems. 16% of the strains belonging to the P. aeruginosa species produced metallo-β-lactamase type (MBL). 21% of the isolates belonging to Enterobacteriaceae species produced β-lactamase of extended spectrum substrate type (ESBL). Of all the Enterococcus faecalis isolates, four were resistant to high concentrations of aminoglycosides (HLAR). One Enterococcus faecium isolate showed a glycopeptide resistance phenotype (VAN ). Conclusions Differentiation of contamination, colonization and infection of a burn wound is a challenge both for the clinician and microbiologist. Good cooperation of the department with the laboratory is crucial for the whole diagnostic process, particularly in order to minimize pre-laboratory errors. Empirical therapy should always be based on knowledge of the local epidemiological situation, knowledge of the most common pathogens and their sensitivity to antibiotics.

Key words: burn wound, infections, microorganisms, pre-laboratory error, sensitivity to antibiotics, swabs

Pełna wersja artykułu