Biofilmowy mikrobiom skóry w zdrowiu i chorobie. Aspekty badawcze z zakresu inżynierii tkankowej

Naturalna mikroflora skóry spełnia wielorakie funkcje, w tym ważne role ochronne i immunomodulacyjne. Przypadkowe przerwanie jej ciągłości lub stosowanie inwazyjnych procedur medycznych może skutkować rozwojem zakażeń, wywodzących się często z mikrobiomu powłok skórnych. Są to przeważnie zakażenia o podłożu biofilmowym. Standardowa terapia tego typu infekcji obejmuje kontrolę ubytków skóry/ran przewlekłych (w tym zakażonych) pod względem intensywności kolonizacji oraz – jeśli jest to konieczne – chirurgiczne opracowanie rany, a także regularną zmianę opatrunków dostosowanych do jej charakteru. Niekiedy wymagana jest jednak poważniejsza interwencja chirurgiczna, w której wykorzystuje się zaawansowane technologicznie opatrunki aktywne. Mogą to być bezkomórkowe substytuty skóry lub substytuty zaliczane do tzw. terapii komórkowej, naśladujące naskórek, a nawet skórę właściwą, wykorzystujące osiągnięcia inżynierii tkankowej. Mimo to problem skutecznego leczenia ran przewlekle zakażonych wciąż pozostaje nierozwiązany. Dlatego uzasadnione jest ciągłe prowadzenie badań nad mechanizmami patogenezy takich zakażeń z uwzględnieniem najlepszych modeli badawczych. Zarówno bezkomórkowe substytuty skóry, jak i substytuty naśladujące naskórek/skórę nadają się do prowadzenia in vitro badań podstawowych z zakresu patofizjologii procesów leżących u podstaw zakażeń ran, tj. tworzenia biofilmu i jego eradykacji.

Czytaj dalej »

Analiza cech warunkujących selekcję i przeżywalność w środowisku szpitalnym u szczepów Klebsiella izolowanych z ognisk epidemicznych

W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zakażeń szpitalnych, wywoływanych przez wielolekooporne i wysoko wirulentne szczepy Klebsiella spp., które wyróżniają się ciężkim przebiegiem i wysokim odsetkiem śmiertelności, szczególnie w Oddziałach Neonatologii i Intensywnej Terapii. Także w Polsce pojawiły się nowe epidemiczne klony, zdolne do przetrwania i propagacji w środowisku szpitalnym oraz wywoływania ognisk epidemicznych, produkujące różnego rodzaju szerokozakresowe β-laktamazy, w tym najbardziej niebezpieczne – karbapenemazy typu KPC, NDM-1, MBL. Zdolności adhezyjne i wytwarzanie biofilmu na biomateriałach są także przyczyną groźnych dla życia zakażeń związanych ze sztuczną wentylacją oraz zakażeń krwi związanych z dostępem naczyniowym. Celem pracy było zbadanie: wrażliwości na antybiotyki i antyseptyki, wytwarzania szerokozakresowych enzymów oraz produkcji biofilmu u szczepów Klebsiella izolowanych z potwierdzonych lub podejrzewanych ognisk epidemicznych na oddziałach szpitalnych we Wrocławiu, Bydgoszczy, Krakowie i Opolu. Dokonano oceny wrażliwości szczepów na antybiotyki i antyseptyki oraz oznaczenia obecności enzymów ESBL, KPC, MBL i OXA-48. U 42 szczepów, których podobieństwo profili oporności sugerowało możliwość przynależności do epidemicznego klonu, wykonano ocenę pokrewieństwa z wykorzystaniem metody ERIC-PCR. Przeprowadzono badanie zdolności tworzenia biofilmu na powierzchni cewników. Metodą PCR w plazmidowym DNA oznaczono przynależność β-laktamaz ESBL do rodzin CTX-M, TEM i SHV. Badane szczepy wykazywały wysoką oporność na większość szerokozakresowych antybiotyków: cefalosporyny III i IV generacji, aztreonam, piperacylinę, aminoglikozydy, a w niektórych ośrodkach na fluorochinolony i karbapenemy. Wszystkie szczepy Klebsiella charakteryzowały się zdolnością do tworzenia biofilmu, a niektóre produkowały tę strukturę bardzo intensywnie. Większość badanych antyseptyków, w szczególności powidon jodu, odznaczało się stosunkowo niską skutecznością wobec utworzonego biofilmu Klebsiella. Wśród wykrytych enzymów ESBL dominowały β-laktamazy CTX-M. Ocena pokrewieństwa sugeruje istnienie epidemicznych klonów (w ośrodkach we Wrocławiu i w Bydgoszczy). W Opolu i Krakowie wśród szpitalnych szczepów Klebsiella nie stwierdzono obecności dominującego klonu, który dowodziłby istnienia ogniska epidemicznego.

Czytaj dalej »

To top