Monitorowanie zakażeń miejsca operowanego na podstawie wybranych klinik w szpitalu uniwersyteckim nr 1 im. dr. A. Jurasza 1 w Bydgoszczy w latach 2008–2017

W niniejszej pracy przedstawiono wyniki monitorowania zakażeń miejsca operowanego (ZMO) w latach 2008–2017 w czterech wybranych klinikach Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy. W badaniu prospektywnym zgromadzono i przeanalizowano informacje o 49 160 pacjentach hospitalizowanych w Klinikach: Chirurgii Ogólnej, Kardiochirurgii, Neurochirurgii, Ortopedii. Porównano wskaźniki zachorowalności na ZMO wśród analizowanych chorych w przeliczeniu na 100 hospitalizowanych pacjentów, u których przeprowadzono zabieg operacyjny. Dane uzyskiwane były na podstawie zgłoszeń indywidualnych kart rejestracji zakażenia, monitoringu celowanego oraz czynnego monitorowania. Przeprowadzona analiza wykazała, że współczynnik zapadalności na zakażenia miejsca operowanego na podstawie zgłoszeń indywidualnych kart rejestracji zakażeń wyniósł 1,7% (823 zakażenia u 49 160 chorych poddanych zabiegom operacyjnym), natomiast współczynnik zapadalności na podstawie monitoringu celowanego – 1,9% (752 infekcje u 39 094 operowanych osób). W przypadku czynnego monitorowania współczynnik zapadalności plasował się na poziomie 15,2% (30 zakażeń u 197 operowanych). U wszystkich chorych, których poddano analizie podczas prowadzenia czynnego monitorowania (n=197), przeprowadzono ocenę występowania ZMO. Rozpoznanie zakażenia miejsca operowanego w 25 przypadkach (83,4%) zostało postawione w trakcie hospitalizacji, natomiast 5 przypadków (16,6%) rozpoznano podczas wizyty kontrolnej w Zespole Poradni Specjalistycznych. Wśród wszystkich ZMO zdiagnozowano: powierzchowne zakażenie w miejscu nacięcia (33,3%; n=10), głębokie zakażenie miejsca nacięcia (50%; n=15) oraz zakażenie narządu/przestrzeni (16,7%; n=5). Przedstawione w artykule współczynniki zapadalności zakażeń miejsca operowanego uzyskane na podstawie przyjętych systemów monitorowania wskazują jednomyślnie, że rejestrowanie infekcji w oparciu o indywidualne karty rejestracji zakażenia oraz monitoring celowany są działaniami niewystarczającymi. Dopiero czynne monitorowanie miejsca operowanego przez członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych umożliwia uzyskanie wiarygodnych informacji o występowaniu ZMO.

Czytaj dalej »

Ceftazydym z awibaktamem – aspekt mikrobiologiczny, farmakologiczny i kliniczny stosowania leku w praktyce klinicznej

Wielooporne Gram-ujemne pałeczki stanowią coraz większy problem terapeutyczny i mikrobiologiczny. Zdolność bakterii do produkcji beta-laktamaz, w tym enzymów ESBL i karbapenemaz, przyczyniła się nabycia oporności na większość znanych grup antybiotyków. Dostępność nowych opcji terapeutycznych wobec pałeczek Gram-ujemnych jest więc bardzo cenna i powinna być umiejętnie wykorzystana. Jednym z antybiotyków wprowadzonych w ostatnich latach do praktyki klinicznej jest ceftazydym z awibaktamem, aktywny wobec pałeczek z rodziny Enterobacterales oraz Pseudomonas aeruginosa, w tym szczepów produkujących enzymy ESBL, KPC, OXA-48 oraz AmpC. W pracy przedstawiono aktualne dane z literatury na temat wrażliwości różnych pałeczek Gram-ujemnych na ten antybiotyk. Przedstawiono wpływ awibaktamu na hamowanie niektórych mechanizmów lekooporności. Zaprezentowano też wskazania do stosowania ceftazydymu z awibaktamem w terapii skojarzonej. Ponadto zwrócono uwagę na pojawiające się doniesienia o szczepach opornych i konieczność rutynowego monitorowania wrażliwości pałeczek Gram-ujemnych na ten antybiotyk. W wyborze antybiotyku ważne jest uwzględnienie zarówno cech pacjenta, jak i parametrów farmakokinetyczno-farmakodynamicznych antybiotyku. Cechy farmakokinetyczne ceftazydymu z awibaktamem wpływają na jego skuteczność w terapii ciężkich zakażeń szpitalnych powodowanych przez patogeny wielolekooporne.

Czytaj dalej »

Diagnostyka laboratoryjna w sepsie

Termin „sepsa” wywodzi się z greckiego słowa sepo, tłumaczonego jako „gnija”. W takim znaczeniu termin ten po raz pierwszy pojawił się w utworach Homera ponad 2700 lat temu. Zgodnie z aktualną definicją, obowiązującą od 2016 roku, sepsa to zagrażająca życiu dysfunkcja narządów spowodowana niewłaściwą (rozregulowaną) reakcją organizmu na zakażenie. Globalną liczbę zgonów z powodu sepsy szacuje się na około 6 milionów rocznie. Sepsa jest najczęściej powikłaniem zakażeń dróg oddechowych, jamy brzusznej, dróg moczowych i krwi. Patomechanizm tej jednostki chorobowej jest złożony i prowadzi do uszkodzenia różnych narządów wewnętrznych na poziomie molekularnym, komórkowym oraz tkankowym. Znajduje to odzwierciedlenie w obrazie klinicznym, który jest niejednorodny i zależy od źródła zakażenia oraz stopnia nasilenia niewydolności narządowej. Od 2016 roku w celu rozpoznania sepsy wykorzystuje się 6-parametrową skalę SOFA, która obejmuje aż trzy parametry laboratoryjne: bilirubinę, kreatyninę i płytki krwi. Dodatkowo u pacjentów we wstrząsie septycznym zalecono oznaczanie mleczanów. Diagnostyka sepsy powinna obejmować również badania potwierdzające zakażenie organizmu. Rozpoznanie choroby na wczesnym etapie może być niezwykle trudne, a identyfikacja czynnika etiologicznego wręcz niemożliwa. Dlatego oznaczanie niektórych biomarkerów może pomóc w diagnostyce pacjentów z sepsą.

Czytaj dalej »

Poliheksanid w miejscowym leczeniu ran – przegląd piśmiennictwa i doświadczenia własne

Rany przewlekłe stanowią bardzo poważny interdyscyplinarny problem medyczny. Ze względu na starzenie się społeczeństwa wskaźnik częstości ich występowania stale wzrasta, a dodatkowo rośnie wraz z wiekiem chorych. Z uwagi na współistnienie wielu czynników miejscowych oraz ogólnych, mających wpływ na prawidłowy przebieg gojenia rany, zagadnienie to nabiera jeszcze większego znaczenia. Kluczową rolę pełni tu skuteczne i nowoczesne leczenie miejscowe, optymalnie dobrane do stanu rany. W niniejszej pracy omówiono rolę, cechy i działanie oraz wskazania do stosowania poliheksametylenu biguanidu (PHMB) w leczeniu ran. Poliheksanid to antyseptyk o szerokim spektrum działania przeciwdrobnoustrojowego, w tym wobec MRSA, VRE, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa. Jest bezpiecznym, nietoksycznym preparatem antyseptycznym o niskim progu podrażnienia (1,3–1,6) i wysokim indeksie biozgodności, nie wywołuje oporności krzyżowej na antybiotyki, działa selektywnie wyłącznie na błonę cytoplazmatyczną drobnoustrojów, nie uszkadzając białka komórek ludzkich. Poliheksanid, mimo wcześniejszych kontrowersji, jest obecnie rekomendowany jako antyseptyk pierwszego wyboru w leczeniu ran skolonizowanych, oparzeń i w zapobieganiu zakażeniom miejsca operowanego. Wykazano jego korzystny wpływ na tworzącą się ziarninę w ranach przewlekłych, co przyspiesza gojenie, oraz działanie wpływające na znaczną lub całkowitą redukcję bólu u pacjentów z ranami.

Czytaj dalej »

Analiza pokrewieństwa i lekooporności szczepów Klebsiella produkujące karbapenemazy NDM-1, izolowanych w szpitalach Dolnego Śląska

Celem pracy była analiza fenotypowa i genotypowa szczepów Klebsiella podejrzanych o produkcję karbapenemaz typu NDM-1, izolowanych od pacjentów przebywających w szpitalach Dolnego Śląska, oraz analiza ich klonalnego pokrewieństwa konieczna do potwierdzenia ogniska epidemicznego. W ostatnich latach doszło do lawinowego wzrostu zakażeń wywoływanych przez pałeczki Klebsiella pneumoniae NDM-1 w Europie i Polsce. W związku z zagrożeniami jakie niosą za sobą te infekcje, przeprowadzono badania zgodnie ze schematem postępowania w ognisku epidemicznym: od wykrycia obecności karbapenemaz metodą enzymatyczną (test CarbaNP) i dyfuzyjno-krążkową, poprzez analizę lekooporności, do potwierdzenia obecności genu blaNDM-1 oraz określenia pokrewieństwa szczepów metodą ERIC-PCR. Uzyskane wyniki w przypadku wszystkich szczepów potwierdziły obecność genów dla karbapenemaz NDM-1. Analiza lekooporności wykazała bardzo wysoki stopień oporności na wiele grup leków, przy czym wzory oporności różniły się w zakresie niektórych antybiotyków. Analiza pokrewieństwa dowiodła wysokiego podobieństwa klonalnego większości szczepów, z wyjątkiem dwóch. Sugeruje to obecność jednego klonu (ST11) i dwóch niespokrewnionych izolatów. Porównanie wzorów pokrewieństwa i lekooporności wykazało, że szczepy niespokrewnione mogą mieć identyczny antybiogram, a szczepy pochodzące z tego samego klonu mogą wykazywać różne wzory oporności. Zależy to najprawdopodobniej od ilości kopii plazmidu NDM-1 oraz obecności innych plazmidów noszących geny oporności.

Czytaj dalej »

To top