Farmakoterapia zakażeń Clostridium difficile

Pharmacotherapy of Clostridium difficile infection

Grażyna Rydzewska1, 2

Forum Zakażeń 2015;6(5):311–317

1 Klinika Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Zapaleń Jelit Centralnego Szpitala Klinicznego MSW w Warszawie
2 Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Grażyna Rydzewska Klinika Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii z Pododdziałem Leczenia Nieswoistych Zapaleń Jelit, Centralny Szpital Kliniczny MSW w Warszawie ul. Wołoska 137, 02-597 Warszawa, Tel.: (22) 508 12 40, Fax: (22) 508 10 44

Wpłynęło: 05.10.2015

Zaakceptowano: 21.10.2015

DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2015055

Forum Zakażeń 2015;6(5):311–317

Streszczenie: Zakażenie Clostridium difficile (CDI) jest obecnie najczęściej identyfikowaną przyczyną infekcji wewnątrzszpitalnych w krajach rozwiniętych. Jedną z podstawowych przyczyn selekcji szczepów toksynotwórczych jest nadmierne stosowanie antybiotyków. CDI obserwuje się przede wszystkim u ludzi starszych, z osłabioną odpornością, leczonych immunosupresyjnie; aczkolwiek wiele innych czynników również może predysponować do rozwoju objawów klinicznych. Infekcja C. difficile może występować pod postacią rożnych zespołów klinicznych: począwszy od łagodnej biegunki poantybiotykowej, poprzez rzekomobłoniaste zapalenie jelita, do piorunujące zapalenia jelita czy toksycznego rozdęcia okrężnicy. W leczeniu – jeśli to możliwe – należy odstawić dotychczasową antybiotykoterapię lub zmienić antybiotyk na preparat cechujący się mniejszym ryzykiem wywołania choroby. W zależności od stanu pacjenta i ciężkości klinicznej CDI , w terapii stosuje sie metronidazol lub wankomycynę doustnie. W przypadku ciężkiego rzutu pierwszego zakażenia lub nawrotu do 30 dni należy zastosować wankomycynę lub fidaksomycynę. Fidaksomycyna jest nowym antybiotykiem makrocyklicznym o nielicznych działaniach niepożądanych, niewchłaniającym się z przewodu pokarmowego i działającym wybiorczo na Clostridium difficile, a przy tym ochraniającym mikrobiom. W leczeniu rozważane może być stosowanie probiotyków, a także transplantacja bakterii jelitowych.

Słowa kluczowe: Clostridium difficile, epidemiologia, farmakoterapia, fidaksomycyna, infekcja

Abstract: Clostridium difficile infection (CDI) is one of the most common cause of nosocomial infection worldwide. Exposure to antibacterial therapy, most notably broad-spectrum agents, is the main risk factor for the development of CDI. Patients at high risk of infection are 65 years or over, immunocompromised or taking immunosuppressive drugs, however some other factors can also influence incidence of CDI. CDI infection can result in a number of clinical sequelae, from postantibiotics watery diarrhea trough pseudomebranous co litis to potentially life-treating disease like fulminant colitis or toxic megacolon. During treatment stoping of previous antibacterial therapy, or at least changing for antibiotics with smaller risk of CDI is recommended. In treatment of infection oral metronidazole or vancomycin are used, depending on disease severity. In severe or recurrent infection vancomycin or fidaxomycin are recommended. Fidaxomycin is the first in a new class of antibacterials known as macrocycles, nonabsorbable, with gastrointestinal route of elimination, shown to act as antibacterial agent with suppression of toxin A and B production and sporulation of Clostridium difficile, with minimal only influence on colonic microbiom. In the treatment of CDI stool transplantation and probiotics should also be taken under account.

Key words: Clostridium difficile, epidemiology, fidaxomycin, infection, pharmacotherapy

Pełna wersja artykułu

To top