Rany przewlekłe stopy – rosnący problem kliniczny i społeczny?
Chronic foot wounds – a growing clinical and social problem?
Jakub Włodarczyk1, 2 | Julita Stępniak1 | Karol Płoski1 | Martyna Płoska1 | Marcin Włodarczyk1
ORCID*: 0000-0003-2010-5136 | 0000-0002-7215-7555 | 0000-0001-9687-1190 | 0000-0003-4244-979X | 0000-0001-9118-4623
1 Klinika Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
2 Zakład Biochemii Katedry Chemii i Biochemii Medycznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
*według kolejności na liście Autorów
Wpłynęło: 20.04.2021
Zaakceptowano: 18.05.2021
DOI: dx.doi.org/10.15374/FLR2021011
Forum Leczenia Ran 2021;2(2):81–86
Streszczenie: Wstęp Owrzodzenia stóp są częstym powikłaniem w większości źle kontrolowanej cukrzycy i słabego krążenia, powstają w wyniku rozpadu tkanki skórnej i odsłonięcia warstw pod nią. Ze względu na częstość występowania, trudności w leczeniu oraz przewlekły charakter, zmiany troficzne pozostają istotnym problemem społecznym, epidemiologicznym i klinicznym. Bez szybkiej i właściwej terapii owrzodzenie stopy może wymagać leczenia szpitalnego i skutkować dalszymi poważnymi powikłaniami, takimi jak: głęboka infekcja, zgorzel i amputacja. Celem pracy była ocena i przedstawienie sytuacji polskiej populacji pod kątem epidemiologii owrzodzeń stóp, leczenia operacyjnego i finansowania w latach 2011–2015. Materiał i metody W pracy zaprezentowano przekrojową analizę populacji polskiej, dotyczącą leczenia chirurgicznego owrzodzeń stóp. W celu oceny rozpowszechnienia i pośrednich kosztów opieki zdrowotnej związanych z tym schorzeniem przeanalizowano dane zgromadzone przez Narodowy Fundusz Zdrowia w latach 2011–2015. Wyniki W 2015 roku w Polsce leczono 176 860 pacjentów z powodu owrzodzeń stóp. Całkowity koszt opieki medycznej w tej grupie oszacowano na blisko 85 milionów zł. Ponad 95% (168 162) osób leczono w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej, a tylko 4,5% (8040) było hospitalizowanych. Jednocześnie łączne wydatki związane z pobytem w szpitalu prawie potroiły koszty opieki ambulatoryjnej (62 534 550,48 vs. 21 864 721,1 zł). Oddziały chirurgii ogólnej nadal stanowią większość (93,17%) wszystkich oddziałów specjalistycznych w trakcie hospitalizacji. Cukrzyca insulinozależna i miażdżyca są najczęstszą przyczyną przyjęcia do szpitala (kolejno 21,17% i 17,75%). Można zaobserwować znaczny wzrost liczby hospitalizacji. W 2015 roku, w porównaniu do 2011 roku, odnotowano wzrost o około 35% (8828 vs. 6570 pacjentów), przy jednoczesnym wzroście kosztów całkowitych z 48 milionów do 62,5 miliona zł. Wydaje się, że zmiany troficzne częściej występują u mężczyzn niż u kobiet (64,15% vs. 35,85%) oraz u pacjentów w wieku powyżej 60 lat (62,05% leczonych). Wnioski Liczba chorych z owrzodzeniami stóp w polskim społeczeństwie stale rośnie. Zdecydowana większość hospitalizowanych pacjentów wymaga interwencji chirurgicznej, co znacznie obciąża budżet systemu opieki zdrowotnej i stwarza liczne zagrożenia. Można zaobserwować wyraźną nierównowagę pomiędzy środkami przeznaczonymi na hospitalizację a ambulatoryjną opiekę specjalistyczną. Biorąc pod uwagę skalę emisji, należy przewartościować dotychczasowe strategie leczenia i finansowania.
Słowa kluczowe: hospitalizacja, owrzodzenia stóp, rany przewlekłe, stopa
Abstract: Introduction Foot ulcers are a common complication of poorly controlled diabetes and poor circulation in general, forming as a result of skin tissue breaking down and exposing the layers underneath. Due to its frequency, difficulties in therapy and chronic pattern trophic foot changes remain an important social, epidemiological, and clinical problem. Without prompt and proper treatment, a foot ulcer may require hospital treatment and lead to severe complications, such as deep infection, gangrene, and amputation. The aim of this study was to assess and present the situation of the Polish population with respect to foot ulcer epidemiology, surgical management, and funding in 2011–2015. Material and methods This study entailed a cross-sectional analysis of the Polish population with focus on the surgical management of foot ulcers. To evaluate the prevalence of and indirect healthcare costs associated with this condition, data accumulated by the Polish National Health Fund for the years 2011–2015 were studied. Results In 2015, 176.860 Polish patients were treated for foot ulcers. The overall cost of medical care among this group was estimated at nearly 85 million PLN. More than 95% (162 out of 168) of individuals received treatment in outpatient specialist care and only 4.5% (8.040) were hospitalized. At the same time, total expenditures associated with hospital stay almost tripled the costs associated with outpatient care (62,534,550.48 PLN vs. 21,864,721.10 PLN). General surgery departments still constitute the vast majority (93.17%) of all specialty units treating foot ulcers during hospitalizations. Insulin dependent diabetes and arteriosclerosis represent the most common admission cause (21.17% and 17.75%, respectively). A significant increase in hospitalization rates can be observed. An increase of approximately 35% was noted in 2015 compared with 2011 (8828 vs. 6570 patients), with simultaneous total cost growth from 48 mln PLN to 62.5 mln PLN. Trophic changes appear to be more prevalent in men than women (64.15% vs. 35.85%) and in patients over the age of 60 (62.05% of treated). Conclusions The number of patients with foot ulcers in the Polish population is constantly growing. The vast majority of hospitalized patients require surgical intervention, which significantly strains the health care system budget and presents numerous risks for patients. A distinct imbalance between funds allocated for hospitalization and outpatient specialist care can be observed. Considering the scale of the issue, a thorough reevaluation of current treatment and financing strategies should be considered.
Key words: chronic wounds, foot, foot ulcers, hospitalization