Wykorzystanie kontrolowanego ujemnego ciśnienia w zarządzaniu raną u kresu życia – studium przypadku
Use of controlled negative pressure in end-of-life wound management – a case report
Dariusz Bazaliński1, 2 | Paweł Więch1 | Dorota Kaczmarska2 | Maria Kózka3
ORCID*: 0000-0003-1717-1319 | 0000-0002-0101-1030 | 0000-0002-0753-7957 | 0000-0002-5165-6929
1 Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
2 Szpital Specjalistyczny w Brzozowie – Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny im. ks. B. Markiewicza
3 Zakład Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Nauk o Zdrowiu Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
Dariusz Bazaliński
Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski, al. mjr. W. Kopisto 2, 35-310 Rzeszów, e-mail: darek.bazalinski@wp.pl
*według kolejności na liście Autorów
Wpłynęło: 14.05.2019
Zaakceptowano: 20.06.2019
DOI: dx.doi.org/10.15374/LR2019005
Leczenie Ran 2019;16(1):9–14
Streszczenie: Destrukcja skóry z penetracją do tkanek głębokich wraz ze współistniejącym uszkodzeniem kości są częstymi objawami tzw. piorunujących odleżyn występujących w grupie pacjentów u kresu życia. Proces miejscowego leczenia rany u kresu życia jest zawsze indywidualny i ściśle powiązany ze stanem klinicznym chorego oraz jego przewidywanym okresem przeżycia. W momencie podjęcia decyzji o paliatywnej koncepcji zaopatrzenia rany wygojenie staje się drugoplanowym elementem działań, choć niewykluczonym. Koncentrowanie się na gojeniu i zamknięciu rany może okazać się działaniem niemożliwym do realizacji, łagodzenie objawów związanych z raną powinno być priorytetem w tym okresie życia pacjenta. Celem pracy była prezentacja zastosowania NPWT w zarządzaniu raną u kresu życia. W pracy przedstawiono opis przypadku 82-letniej kobiety, od czterech lat leżącej, niezdolnej do samoopieki (0 pkt według Barthel). Pacjentka była objęta domową opieką hospicyjną z powodu porażenia poprzecznego w wyniku pourazowej stenozy w odcinku piersiowym. Chora była żywiona drogą gastrostomii; z wydolnym oddechem i tracheostomią, okresowo wentylowana mechanicznie. Na przełomie lipca i sierpnia 2017 roku u kobiety zaobserwowano trzy piorunujące odleżyny w okolicach kości krzyżowej oraz krętarza prawego i lewego, każda o powierzchni powyżej 50 cm2. Rany według NPUAP określono na II/IV°, według RYB – czarno-żółte. Dokonano opracowania chirurgicznego, następnie zastosowano terapię biologiczną. Kolejnym etapem było wdrożenie NPWT do leczenia ropowicy rany okolicy krętarza i guza kulszowego prawego. W terapii odleżyn zastosowano InfoV.A.C.® jako element paliatywnego zaopatrzenia ran, w celu eliminacji ropnego wysięku. Podczas kilkutygodniowego stosowania zaobserwowano: zmniejszenie ilości wysięku, redukcję rozmiaru i głębokości odleżyn, cechy rozwoju tkanki ziarninowej i pokrycie stawów biodrowych ziarniną przy niskich wartościach morfotycznych. Wykorzystanie kontrolowanego ujemnego ciśnienia w oczyszczaniu zakażonych ran o pochodzeniu odleżynowym jest metodą skuteczną i bezpieczną w grupie pacjentów paliatywnych. NPWT w zarządzaniu raną można bezpiecznie i skutecznie stosować w środowisku domowym pacjenta.
Słowa kluczowe: kontrolowane podciśnienie, leczenie ran, odleżyny, ropowica
Abstract: Destruction of the skin with penetration into the deep tissues along with coexisting damage of the bones are common signs of “fulminant” pressure ulcers at the end stages of life. Local wound treatment in end-of-life patients should be met with a case-by-case approach and closely relate to the patient’s general clinical condition and predicted survival time. When the decision to manage the wound through palliative methods is made, full healing of the wound becomes a secondary goal, although still achievable. In the course of events however, full healing and closure of the wound may be impossible. Alleviating symptoms associated with the wound should be a priority in end-of-life patients. The aim of this study was to evaluate NPWT in “management” of wounds in end-of-life patients. We analyzed the case of a 82-year-old woman, bedridden for the last 4 years, incapable of self-care (0 pts. Barthel scale) was under hospice care due to transverse paralysis caused by post-traumatic stenosis of the thoracic segment of the spine. She was fed via a gastrostomy tube, had normal respiration through a tracheostomy; periodical mechanical ventilation was introduced. At the end of July and beginning of August 2017 three fulminant ulcers were noticed with an area of over 50 square centimeters each, in the area of the sacrum and right and left trochanter; II/IV according to NPUAP; “black-yellow” according to RYB. Wound debridement and biological therapy were performed. The second phase of treatment involved NPWT for treatment of phlegmon of the wounds located over the trochanter and ischial tuberosity. NPWT was used in the treatment of decubitus ulcers of the trochanter and right ischial tuberosity areas as an element of palliative wound management aimed at eliminating the purulent exudate. During the several weeks of use, the amount of discharge was reduced; the size and depth of the ulcers was reduced, signs of development of granulation tissue were observed, along with covering of the hips with granulation of low morphotic values. Cleansing of infected decubitus ulcers with controlled negative pressure is a safe and effective method for treating palliative patients. NPWT can be used in the patient’s home environment without concerns about efficacy and safety.
Key words: controlled negative pressure, decubitus ulcers, phlegmon, wound treatment