Antybiotykooporność – problem XXI wieku. Wybrane sposoby jej przeciwdziałania w ramach podstawowej opieki zdrowotnej
Antibiotic resistance – the 21st century issue. The selected ways to counteract it in the primary health care
Mateusz Babicki
ORCID: 0000-0002-7719-6959
Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej,
Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu,
ul. Syrokomli 1, 51-141 Wrocław,
e-mail: ma.babicki@gmail.com
Wpłynęło: 11.08.2022
Zaakceptowano: 23.08.2022
DOI: dx.doi.org/10.15374/FZ2022018
Forum Zakażeń 2022;13(4):129–133
Streszczenie: Odkrycie antybiotyków jest jednym z największych osiągnieć współczesnej medycyny, jednakże ich nieracjonalne stosowanie doprowadza do stopniowego narastania zjawiska antybiotykooporności, która według Światowej Organizacji Zdrowia jest jednym z 10 największych zagrożeń dla zdrowia w XXI wieku. Przyczyn tego zjawiska jest wiele, przy czym nadmiarowe stosowanie antybiotyków w ramach lecznictwa ambulatoryjnego jest kluczowe. Pomimo że nie da się cofnąć wytworzonej już antybiotykooporności, należy dążyć do znacznej redukcji dalszego jej rozwoju. W ramach podstawowej opieki zdrowotnej kluczowe jest wdrożenie modelu racjonalnej antybiotykoterapii. W ocenie wskazań do włączenia antybiotyków pomocne mogą okazać się szybkie testy antygenowe w kierunku COVID-19, grypy czy też paciorkowców β-hemolizujących typu A (PBHA).
Słowa kluczowe: antybiotykooporność, CRP, racjonalna antybiotykoterapia, testy antygenowe
Abstract: The discovery of antibiotics is one of the greatest achievements of modern medicine. However, their irrational use has led to a gradual increase in the phenomenon of antibiotic resistance, which, according to the World Health Organization, constitutes one of the top 10 greatest health threats of the 21st century. This phenomenon may be attributed to a number of causes, with the overuse of antibiotics in the outpatient setting being a key one. Although it is impossible to undo the antibiotic resistance which has already been developed, efforts should be made to significantly reduce further progression. In terms of the primary health care, it is crucial to implement a rational antibiotic therapy model. Rapid antigen tests for COVID-19, influenza or β-hemolytic streptococcus type A (PBHA) may be helpful in assessing the indications for antibiotic use.
Key words: antibiotic resistance, antigen tests, CRP, rational antibiotic therapy