Jaskra jako kandydat do badań przesiewowych w Polsce

Jaskra stanowi jedną z głównych przyczyn utraty wzroku na świecie, obecnie dotyka niemal 2,2 miliarda osób. Prognozuje się wzrost liczby nowych zachorowań do 120 milionów rocznie w 2040 r. W Polsce szacuje się, że choruje na nią ok. 800 tysięcy osób. Bezobjawowy przebieg jaskry sprawia, że ok. 50% przypadków pozostaje niezdiagnozowana. Gdy pojawiają się objawy, choroba często jest już powikłana i stanowi znaczące obciążenie finansowe dla państwa. Czynnikiem ryzyka jaskry jest m.in. podwyższone ciśnienie śródgałkowe, które jako jedyne spośród wszystkich czynników można modyfikować, a tym samym zapobiegać progresji choroby. Leczenie jaskry obejmuje farmakoterapię i procedury zabiegowe. Opóźniona diagnoza często wymaga leczenia operacyjnego, które może prowadzić do ciężkich powikłań infekcyjnych, a nawet zapalenia gałki ocznej. Dla skuteczności leczenia jaskry istotne są współpraca pacjenta i przestrzeganie zaleceń lekarskich. Badania przesiewowe mogą przyczynić się do wczesnego wykrycia choroby, co może istotnie zmniejszyć zachorowalność i ryzyko groźnych powikłań. W kontekście jaskry otwartego kąta, która często przebiega bezobjawowo, istnieje potrzeba identyfikacji skutecznych metod przesiewowych. Rekomendacje oparte na badaniach wskazują, że skrining wśród osób z grupy ryzyka może być uzasadniony, natomiast dla ogólnej populacji brakuje wystarczających dowodów na jego zasadność. Brak jednoznacznego testu diagnostycznego i sporna opłacalność programów skriningowych stanowią wyzwania dla wdrożenia masowych badań. Wartościowe byłoby kontynuowanie badań nad skutecznością testów przesiewowych, identyfikacją subpopulacji oraz długoterminowym wpływem badań przesiewowych na zachorowalność i koszty opieki zdrowotnej. Poprawa dostępności skutecznych metod diagnostycznych i leczenia mogą istotnie przyczynić się do zmniejszenia obciążenia społecznego związanego z jaskrą.

Czytaj dalej »

Poziom wiedzy personelu pielęgniarskiego na temat wirusowych zapaleń wątroby

Za główne cele i zadania poprawy sytuacji epidemiologicznej w zakresie wirusowego zapalenia wątroby uznano w dotychczasowych działaniach doskonalenie wiedzy pracowników wykonujących zawody obarczone zwiększonym ryzykiem transmisji zakażeń oraz ich udział w edukacji i podnoszeniu świadomości całego społeczeństwa. Cel Celem niniejszej pracy była ocena poziomu wiedzy personelu pielęgniarskiego na temat wirusowego zapalenia wątroby. Materiał i metody W pracy została wykorzystana metoda sondażu diagnostycznego, technika ankietowania, a narzędziem badawczym była autorska ankieta zawierająca 30 pytań służących do oceny wiedzy oraz metryczkę. Badania przeprowadzono w okresie od 20.12.2022 r. do 15.02.2023 r. w grupie 105 pielęgniarek i pielęgniarzy w jednym ze szpitali w regionie świętokrzyskim. Wyniki badań przedstawiono w wartościach procentowych, a w celu wyliczenia zależności między zmiennymi zastosowano test chi2. Wyniki Badania potwierdziły, że 77,14% pielęgniarek miało bardzo wysoki poziom wiedzy na temat wirusowego zapalenia wątroby. Poziom wysoki osiągnęła grupa 10,48% badanych, przeciętny 10,48%, zaś niezadawalający 1,9%. Wiek, płeć, wykształcenie, staż pracy, stan cywilny, stan zdrowia, charakter wykonywanej pracy oraz fakt doznania ekspozycji zawodowej nie miały wpływu na poziom wiedzy badanych. Wykazano zależność pomiędzy poziomem wiedzy respondentów a formami podejmowanego przez nich doskonalenia zawodowego (p=0,03). Wnioski Poziom wiedzy środowiska pielęgniarskiego na temat wirusowego zapalenia wątroby jest bardzo wysoki i wysoki. Obszary wiedzy najbardziej deficytowe to leki przeciwwirusowe dedykowane do terapii oraz oznaczanie serologicznych markerów HBV.

Czytaj dalej »

Poziom wiedzy personelu pielęgniarskiego na temat Clostridioides difficile

Wystąpienie zakażenia wywołanego przez Clostridioides difficile wymaga od personelu pielęgniarskiego szybkiej reakcji polegającej na wdrożeniu postępowania przeciwepidemicznego, wprowadzeniu procedury izolacji kontaktowej, umieszczeniu pacjenta w izolatce/sortowaniu pacjentów w sali z wydzielonym węzłem sanitarnym czy stosowaniu barierowych środków ochronnych. Jednak w celu skutecznego zapobiegania szerzeniu się zakażeń tym patogenem personel medyczny powinien mieć wiedzę na jego temat. Cel Celem niniejszych badań było określenie poziomu wiedzy pielęgniarek na temat zakażenia Clostridioides difficile. Materiał i metody W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietowania, a narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety składający się z 30 pytań dotyczących wiedzy personelu pielęgniarskiego na temat Clostridioides difficile. Do oceny poziomu wiedzy użyto autorskiego klucza, według którego wiedzę respondentów oceniono przy 0–50% prawidłowych odpowiedzi jako niezadowalającą, przy 51–65% jako niską, przy 66–80% jako przeciętną, przy 81–90% jako wysoką, zaś powyżej 90% jako bardzo wysoką. Badanie przeprowadzono w okresie od 10.12.2022 r. do 30.01.2023 r. w jednym ze szpitali w regionie świętokrzyskim wśród 102 pielęgniarek i pielęgniarzy w wieku od 21 do 65 lat. Wyniki badań poddano analizie, wykorzystując w opracowaniu wartości liczbowe i procentowe, a zależności pomiędzy zmiennymi wykazane zostały z wykorzystaniem testu chi2. Wyniki 54,90% badanych pielęgniarek uzyskało bardzo wysoki poziom wiedzy, 30,39% wysoki, 10,79% przeciętny, 2,94% niski, natomiast 0,98% niezadawalający. Poziom wiedzy pielęgniarek nie był zależny od płci respondentów, ich wieku, stażu pracy, oddziału, w którym pracowali, ani wykształcenia. Wnioski Poziom wiedzy personelu pielęgniarskiego na temat Clostridioides difficile oceniono jako zadowalający. Najbardziej deficytowe okazały się zagadnienia dotyczące antybiotyku I rzutu w leczeniu oraz środków ostrożności podczas kontaktu z pacjentem zakażonym Clostridioides difficile.

Czytaj dalej »

Ocena mikrobiologiczna szczepów bakteryjnych gronkowca metycylinoopornego izolowanych z owrzodzeń stopy cukrzycowej, pod kątem lekowrażliwości i zdolności do produkcji biofilmu

Zakażeniu ulega połowa owrzodzeń stopy cukrzycowej. Ok. 20% zakażeń kończy się wysoką amputacją, a 5-letnia śmiertelność w grupie pacjentów po wysokiej amputacji wynosi 56%. Jednym z najczęstszych patogenów stwierdzanych w zakażonych owrzodzeniach stopy cukrzycowej jest gronkowiec złocisty. Szczególne mechanizmy oporności na antybiotyki wytworzyła odmiana metycylionooporna gronkowca złocistego (MRSA). Jest ona oporna na antybiotyki betalaktamowe, a często również na aminoglikozydy, makrolidy i fluorochinolony. Istotnym czynnikiem utrudniającym leczenie zakażeń i eradykację gronkowca złocistego jest jego zdolność do formowania biofilmu. Macierz biofilmu utrudnia penetrację środków antydrobnoustrojowych, a bakterie zawieszone w biofilmie posiadają mechanizmy komunikacji międzykomórkowej, umożliwiające wymianę materiału genetycznego determinującego ich oporność na antybiotyki. Prawidłowe leczenie zakażenia musi uwzględniać działania antybiofilmowe oraz właściwy dobór antybiotyku, nie tylko na podstawie wyniku badania antybiotykowrażliwości wykrytych patogenów, ale również farmakokinetyki/farmakodynamiki konkretnego leku w tkankach objętych zakażeniem. Materiał i metody W badaniu przeprowadzono retrospektywną ocenę dokumentacji 13 pacjentów leczonych w Pracowni Leczenia Ran Centrum Medycznego ARGO w Łodzi z powodu ran stopy cukrzycowej zakażonych gronkowcem złocistym metycylinoopornym, oceniając 14 wykonanych badań mikrobiologicznych. Preparaty mikrobiologiczne stanowiły fragmenty tkankowe, w tym kostne, oraz wymazy. Pobierane były po oczyszczeniu rany i przesyłane do laboratorium ALAB Laboratoria Sp. z o.o. Wyniki 71,42% badań pochodziło od pacjentów ze stopą cukrzycową neuropatyczną (PDN), a 28,58% neuropatyczno-niedokrwienną (PDM). 50% preparatów pobrano drogą wycinka tkankowego i 50% metodą wymazu. W 28,6% badanych preparatów MRSA był jedynym stwierdzonym drobnoustrojem, w 35,7% stwierdzono po 2 i w 35,7% po 3 gatunki bakterii w preparacie. W preparatach od pacjentów z PDN było średnio 2,25 gatunków bakterii w preparacie, zaś z PDM 2,0 gatunków. W badaniach z wycinków tkankowych było średnio 1,43 gatunków bakterii w preparacie, a z wymazów 2,71. Oprócz MRSA najczęściej stwierdzano obecność Enterococcus faecalis, Proteus mirabilis i Streptococcus agalactiae. U 92,8% szczepów MRSA wykryto oporność na klindamycynę i erytromycynę (MLSB). Nie stwierdzono szczepów opornych na wankomycynę. Wrażliwość na tetracykliny, gentamycynę i kotrimoksazol stwierdzono odpowiednio u 64,3%, 71,4% i 92,8% badanych szczepów MRSA. Wnioski Liczba gatunków drobnoustrojów stwierdzanych w badanych preparatach nie jest związana z rozpoznaniem typu stopy cukrzycowej, jest natomiast związana ze sposobem pobrania materiału do badania. Należy preferować pobieranie materiału w formie wycinków tkankowych, ponieważ wymaz jest obciążony większym ryzykiem kontaminacji, co może utrudniać wskazanie głównego patogenu i prawidłowy dobór antybiotyku. Oporność typu MLSB wyklucza możliwość leczenia zakażenia klindamycyną u prawie wszystkich chorych zakażonych MRSA. Natomiast wrażliwość większości szczepów na tetracykliny, gentamycynę i kotrimoksazol oznacza możliwość rutynowego stosowania tych dostępnych antybiotyków w leczeniu zakażeń MRSA.

Czytaj dalej »

Chirurgiczne metody leczenia niedomykalności powiek w utrwalonym porażeniu nerwu twarzowego

Nerw twarzowy jest VII nerwem czaszkowym, którego porażenie może mieć charakter ośrodkowy i obwodowy. W wyniku utrwalonego uszkodzenia obwodowego stwarza ryzyko powikłań w zakresie narządu wzroku. Mięsień dźwigacz powieki górnej nie jest równoważony przez odnerwiony mięsień okrężny oka, prowadząc do niedomykalności powiek (lagophtalmos), która może prowadzić do wystąpienia keratopatii ekspozycyjnej. W leczeniu porażenia nerwu twarzowego wyróżnia się metody zachowawcze oraz operacyjne – dynamiczne i statyczne. Prym wiodą metody dynamiczne i pierwotne rekonstrukcje nerwu VII. U pacjentów z utrwalonym porażeniem, obciążonych chorobami współistniejącymi należy pamiętać o zastosowaniu metod statycznych, szczególnie istotnych w zakresie powiek. Zaliczają się do nich: tarsorafia, lifting brwi, implantacja złotej płytki, sprężynek, przeszczep koriowy na powiekę górną, wydłużenie mięśnia dźwigacza, plastyka więzadła przyśrodkowego i bocznego oka, operacja metodą Kuhnta-Szymanowskiego, podwieszenie powieki dolnej z użyciem pasków powięzi. Połączenie metod zabiegowych redukujących problem lagophtalmos oraz ektropionu powieki dolnej pozwala zredukować wystąpienie keratopatii ekspozycyjnej. Porażenie nerwu twarzowego stwarza dla pacjenta liczne problemy sfery psychologicznej i socjalnej. Niezwykle istotne jest zapobieganie występowaniu dalszych powikłań związanych z aparatem wzroku. Indywidualne i kompleksowe podejście do pacjenta pozwala na dopasowanie technik zabiegowych eliminujących ten problem oraz poprawiających wygląd i symetrię twarzy.

Czytaj dalej »

Reanimacja nerwu twarzowego przy użyciu wolnego neurowaskularnego płata z mięśnia smukłego uda u pacjentów pediatrycznych

Porażenie nerwu twarzowego to schorzenie niosące ze sobą istotne konsekwencję, szczególnie gdy pojawia się we wczesnym okresie życia. Stanowi poważny problem kliniczny ze względu na początkowo niepewną etiologię, ograniczone możliwości leczenia oraz jego wyniki, a także na fakt, iż ma znaczne implikacje zarówno funkcjonalne, jak i estetyczne. U dzieci z trwałym wrodzonym lub nabytym porażeniem nerwu twarzowego na skutek urazów bądź wynikającym z leczenia zabiegowego choroby nowotworowej strategia terapeutyczna obejmuje techniki chirurgiczne powiązane z intensywną rehabilitacją. U dzieci z przetrwałym porażeniem nerwu twarzowego można rozważyć chirurgiczne techniki dynamicznej reanimacji twarzy w celu przywrócenia zarówno statycznej, jak i dynamicznej symetrii twarzy. Często wykonywaną interwencją jest transfer funkcjonujących unerwionych płatów mięśniowych. Materiał i metody Grupa badana objęła 6 pacjentów pediatrycznych w wieku 11–17 lat z rozpoznanym przetrwałym porażeniem nerwu twarzowego, leczonych chirurgicznie w celu odtworzenia funkcji mięśni mimicznych w latach 2018–2021. Wszyscy pacjenci ujęci w badaniu byli poddani leczeniu chirurgicznemu przy zastosowaniu wolnego neurowaskularnego płata z mięśnia smukłego uda (GF). Średni okres obserwacji wynosił 22 miesięcy (zakres: 15–29 miesięcy). W celu przeprowadzenia obiektywnej oceny powrotu funkcji przeniesionego unerwionego płata mięśniowego podczas leczenia oraz rekonwalescencji pooperacyjnej zastosowano system oceny nerwu twarzowego House’a-Brackmanna (HBGS). Wyniki W średnim czasie obserwacji, tj. 22 miesięcy, we wszystkich przypadkach wykazano minimum stopień 3 wg HBGS. Chociaż w niektórych przypadkach dopuszczalne są statyczne opcje rekonstrukcji, u pacjentów pediatrycznych, z uwagi na szerokie zdolności do plastyczności mózgu, korzyści z wykonania prawidłowej funkcjonalnej rekonstrukcji przy użyciu unerwionego wolnego płata mięśnia smukłego są bardzo duże i nie należy ich ignorować. Wnioski Chociaż dalsze badania powinny koncentrować się na wynikach funkcjonalnych, estetycznych i zgłaszanych przez pacjentów, wykonanie badań na dużej grupie badanych może prowadzić do utworzenia algorytmu klinicznego, który mógłby uprościć ocenę i skutecznie pomóc w leczeniu porażenia twarzy u dzieci.

Czytaj dalej »

To top