Dominowanie szpitalnych zapaleń płuc w strukturze zakażeń występujących w oddziale intensywnej opieki medycznej – wyniki 10-letniej obserwacji

Zakażenia związane z opieką zdrowotną (zakażenia szpitalne) są jednymi z głównych zagrożeń zdrowia publicznego na całym świecie. Najwięcej zakażeń szpitalnych obserwuje się w oddziałach intensywnej opieki medycznej (OIOM), między innymi e względu na inwazyjny charakter procedur diagnostyczno-terapeutycznych, stosowanych w tych oddziałach. Cel Celem niniejszej pracy była ocena epidemiologiczna szpitalnych zapaleń płuc występujących w strukturze zakażeń szpitalnych w OIOM. Materiał i metody Badanie przeprowadzono w latach 2012–2021 w oddziale intensywnej opieki medycznej szpitala w południowej Polsce. Metodą aktywnego nadzoru wykryto zakażenia u pacjentów hospitalizowanych powyżej 48 godz. Badanie przeprowadzono zgodnie z metodologią zalecaną przez Healthcare-Associated Infections Surveillance Network (HAI-Net) Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Badaniem objęto 1845 pacjentów hospitalizowanych w OIOM. Wyniki Wykryto 508 zakażeń szpitalnych (zapadalność na 100 hospitalizacji wynosiła 27,5%). Najwięcej rozpoznawano szpitalnych zapaleń płuc (161 przypadków, zapadalność 8,7%), następnie szpitalnych zakażeń krwi (158 przypadków, zapadalność 8,6%) oraz szpitalnych zakażeń układu moczowego (71 przypadków, zapadalność 3,8%). Wykryte zakażenia w większości były związane ze stosowaniem inwazyjnych urządzeń medycznych, tj.: respirator/ intubacja, cewnik centralny, cewnik moczowy. Szpitalne zapalenie płuc związane z wentylacją mechaniczną (VAP) dotyczyło 138 przypadków (zapadalność wynosiła 9,5/1000 osobodni z respiratorem), zakażenia krwi związane z cewnikiem centralnym (CVC-BSI) wystąpiły w 85 przypadkach (zapadalność 4,2/1000 osobodni z cewnikiem centralnym), a zakażenia układu moczowego (CA-UTI) dotyczyły 63 przypadków (zapadalność 2,8/1000 osobodni z cewnikiem moczowym). Najczęstszym izolowanym mikroorganizmem był Acinetobacter baumannii (28,4%). Wykryto wysoką zapadalność na GI-CDI – 12,5/10000 osobodni hospitalizacji, śmiertelność 32%. Wnioski W badanym OIOM dominowały szpitalne zapalenia płuc. Wskaźnik zapadalności na zapalenie płuc związane z wentylacją mechaniczną był podobny jak krajach europejskich. Zapadalność na zakażenia była wyższa niż średnia dla krajów europejskich. Konieczne jest podjęcie działań profilaktycznych ograniczających występowanie szpitalnych zapaleń płuc i zakażeń krwi. Ze względu na wysoką zapadalność na GI-CDI należy rozważyć nadzór uwzględniający monitorowanie wszystkich typów zakażeń w OIOM.

Czytaj dalej »

Analiza profilu mikrobiologicznego drobnoustrojów izolowanych z zakażonych owrzodzeń stopy cukrzycowej w materiale własnym

Jednym z poważniejszych powikłań cukrzycy jest zespół stopy cukrzycowej. Nieleczony, może prowadzić do utraty kończyny, a pacjenci, którzy przebyli wysoką amputację, są obarczeni bardzo dużym ryzykiem śmiertelności. Neuropatia cukrzycowa występuje pod postacią trzech głównych współistniejących form klinicznych – neuropatii czuciowej, ruchowej oraz autonomicznej. Suma tych zjawisk jest odpowiedzialna za powstanie owrzodzenia neuropatycznego. Zakażenie stanowi główny czynnik wikłający gojenie i prowadzący do amputacji kończyny. Cel Celem niniejszej pracy była analiza składu gatunkowego drobnoustrojów wywołujących infekcje u pacjentów leczonych z powodu zakażenia rany stopy cukrzycowej w Pracowni Leczenia Ran w Łodzi. Materiał i metody Przeprowadzono retrospektywną analizę losowo wybranych historii chorób 27 pacjentów w wieku 36–80 lat. Do obserwacji włączono pacjentów ze zmianami w obrębie stóp na podłożu neuropatycznym albo neuropatyczno-niedokrwiennym, u których rozpoznano klinicznie zakażenie rany na podstawie kryteriów wymienionych w wytycznych MGRSC (Międzynarodowa Grupa Robocza ds. Stopy Cukrzycowej). Materiał do badań stanowiły preparaty mikrobiologiczne pobrane z zakażonych ran stopy cukrzycowej. Badania wykonywano w kierunku bakterii tlenowych i beztlenowych, z zastosowaniem metody hodowlanej. Wyniki Najczęściej występującym typem stopy cukrzycowej w grupie badanej była stopa neuropatyczna, rozpoznana u 16 pacjentów, w tym u 10 osób będących w wieku dojrzałym i 6 osób w wieku starczym. Stopa cukrzycowa neuropatyczno-niedokrwienna wystąpiła u 11 osób, w tym u 2 pacjentów w wieku dojrzałym i 9 pacjentów w wieku starczym. U pacjentów powyżej 60. r.ż. częściej stwierdzano stopę cukrzycową mieszaną niż w grupie osób młodszych. Najczęściej izolowanym patogenem z zakażeń ran był gronkowiec złocisty Staphylococcus aureus, obecny w 48,1% izolatów. Z zakażeń wielogatunkowych (13 izolacji) również najczęściej izolowano Staphylococcus aureus u 7 pacjentów oraz Enterococcus faecalis u 6 pacjentów. Dyskusja Brak korelacji pomiędzy typem cukrzycy pierwszym lub drugim a typem stopy cukrzycowej wynika z podobnego przebiegu powstawania powikłań, mimo odmiennego patomechanizmu prowadzącego do rozwoju samej cukrzycy. Nie stwierdzono ponadto korelacji pomiędzy liczbą wyizolowanych gatunków bakteryjnych a rozpoznaniem typu stopy cukrzycowej. W zakażeniach stopy cukrzycowej, przebiegających w klimacie umiarkowanym, ziarenkowce Gram-dodatnie są najczęściej stwierdzanymi patogenami. Wnioski Wyniki badania mikrobiologicznego są podstawą do dobrania najkorzystniejszego lokalnego schematu antybiotykoterapii empirycznej, która musi być włączana natychmiast po rozpoznaniu zakażenia, jeszcze przed obiektywnym ustaleniem czynnika etiologicznego. Wskazane jest, aby decyzję terapeutyczną opierać również na ocenie stanu klinicznego i rezultacie dotychczasowego leczenia empirycznego.

Czytaj dalej »

Ocena skuteczności maści SutriHeal® Forte 10% względem tworzonego przez Pseudomonas aeruginosaStaphylococcus aureus biofimu mieszanego o wysokiej tolerancji na bacytracynę, neomycynę i polimyksynę A

Wankomycyna jest antybiotykiem glikopeptydowym, powszechnie stosowanym w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie. Działanie bakteriobójcze wynika z blokowania biosyntezy ściany komórkowej w fazie podziału komórki bakteryjnej, poprzez wiązanie się z dużym powinowactwem z D-alanylo-D-alaniną, końcem cząsteczek prekursorowych ściany komórkowej. Antybiotyk ten często powoduje zaburzenia czynności nerek. Przyczyna nefrotoksyczności upatrywana jest w wywieraniu przez wankomycynę stresu oksydacyjnego na komórki kanalika bliższego nerki. Jednym z działań niepożądanych, najczęściej kojarzonych z leczeniem wankomycyną, jest ototoksyczność, spowodowana bezpośrednim szkodliwym oddziaływaniem na VIII nerw czaszkowy (przedsionkowo-ślimakowy), jednak występuje ona niezbyt często i ma zazwyczaj charakter przemijającej utraty słuchu. Ze względu na szereg czynników coraz częściej podnosi się, że wankomycyna powinna być stosowana jedynie w bakteriemii, a także empirycznie w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, z przyczyn mikrobiologiczno-epidemiologicznych. Oznaczanie poziomu wankomycyny powinno być stosowane w każdym przypadku parenteralnego podania antybiotyku pacjentowi. Aktywność wankomycyny nie zależy od stężenia, a głównym parametrem wskazującym na skuteczność terapii jest iloraz pola powierzchni pod krzywą stężenie-czas (AUC) i minimalnego stężenia hamującego (MIC) dla drobnoustroju docelowego. Docelową, z farmakokinetycznego i farmakodynamicznego punktu widzenia, wartością AUC/MIC zapewniającą skuteczność kliniczną wankomycyny jest wartość 400. W celu osiągnięcia wartości docelowej AUC/MIC przy MIC >0,5 mg/l konieczne jest stosowanie dawek z górnego zakresu oraz utrzymywanie wysokiego stężenia wankomycyny w surowicy przed podaniem kolejnej dawki. Pomiar stężeń wankomycyny prowadzony był u pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Przeanalizowano wyniki u najtrudniejszej grupy pacjentów, obciążonych wieloma chorobami, w ciężkim stanie klinicznym, którzy zazwyczaj nie podlegają standardowym modelom farmakokinetycznym. Celem niniejszej pracy było zweryfikowanie, czy terapia wankomycyną prowadzona jest prawidłowo, zgodnie z wytycznymi oraz procedurą terapii monitorowanej stężeniem, wprowadzoną w szpitalu.

Czytaj dalej »

Wyniki odległe korekcji warg sromowych mniejszych przy użyciu techniki radiofrekwencji – badanie pilotażowe

Labioplastyka, czyli korekcja warg sromowych mniejszych, jest zabiegiem wykonywanym w przypadku zaburzeń anatomicznych warg sromowych mniejszych. Cel W niniejszym badaniu ocenie podlegał wpływ nieprawidłowości w budowie sromu na psychikę i samoakceptację przed i po zabiegu. Następnie analizowano ból podczas wykonywania codziennych czynności i dyskomfort w czasie kontaktów seksualnych występujący przed i po zabiegu. Materiał i metody Do badania włączono pacjentki operowane w latach 2013–2017 przez jednego chirurga-ginekologa (IG). Kryterium włączenia stanowiły: wykonanie u pacjentki izolowanego zabiegu korekcji warg sromowych mniejszych metodą radio frekwencji. Kryterium wyłączenia stanowiły pacjentki, u których wykonano zabiegi łączone, np. waginoplastyka i labioplastyka. Wyniki i wnioski Korekcję warg sromowych wykonywano przy użyciu monopolarnej diatermii radiochirurgicznej Surgitron S5 firmy Ellman (Cynosure, USA), po ustaleniu zakresu zabiegu z pacjentką i wyznaczeniu planu granic cięcia przed zabiegiem. Zabieg wykonywano w znieczuleniu ogólnym dożylnym. Dzięki lepszej edukacji kobiet na temat możliwości poprawy jakości życia po zabiegu oraz szerszemu dostępowi do specjalistów mogących pomóc w planowaniu operacji, labioplastyka stała się obecnie procedurą częstszą, a zdecydowanie jest główną procedurą z dziedziny ginekologii estetycznej.

Czytaj dalej »

Terapia monitorowana stężeniem wankomycyny u pacjentów Oddziału Intensywnej Terapii

Wankomycyna jest antybiotykiem glikopeptydowym, powszechnie stosowanym w leczeniu zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie. Działanie bakteriobójcze wynika z blokowania biosyntezy ściany komórkowej w fazie podziału komórki bakteryjnej, poprzez wiązanie się z dużym powinowactwem z D-alanylo-D-alaniną, końcem cząsteczek prekursorowych ściany komórkowej. Antybiotyk ten często powoduje zaburzenia czynności nerek. Przyczyna nefrotoksyczności upatrywana jest w wywieraniu przez wankomycynę stresu oksydacyjnego na komórki kanalika bliższego nerki. Jednym z działań niepożądanych, najczęściej kojarzonych z leczeniem wankomycyną, jest ototoksyczność, spowodowana bezpośrednim szkodliwym oddziaływaniem na VIII nerw czaszkowy (przedsionkowo-ślimakowy), jednak występuje ona niezbyt często i ma zazwyczaj charakter przemijającej utraty słuchu. Ze względu na szereg czynników coraz częściej podnosi się, że wankomycyna powinna być stosowana jedynie w bakteriemii, a także empirycznie w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, z przyczyn mikrobiologiczno-epidemiologicznych. Oznaczanie poziomu wankomycyny powinno być stosowane w każdym przypadku parenteralnego podania antybiotyku pacjentowi. Aktywność wankomycyny nie zależy od stężenia, a głównym parametrem wskazującym na skuteczność terapii jest iloraz pola powierzchni pod krzywą stężenie-czas (AUC) i minimalnego stężenia hamującego (MIC) dla drobnoustroju docelowego. Docelową, z farmakokinetycznego i farmakodynamicznego punktu widzenia, wartością AUC/MIC zapewniającą skuteczność kliniczną wankomycyny jest wartość 400. W celu osiągnięcia wartości docelowej AUC/MIC przy MIC >0,5 mg/l konieczne jest stosowanie dawek z górnego zakresu oraz utrzymywanie wysokiego stężenia wankomycyny w surowicy przed podaniem kolejnej dawki. Pomiar stężeń wankomycyny prowadzony był u pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Przeanalizowano wyniki u najtrudniejszej grupy pacjentów, obciążonych wieloma chorobami, w ciężkim stanie klinicznym, którzy zazwyczaj nie podlegają standardowym modelom farmakokinetycznym. Celem niniejszej pracy było zweryfikowanie, czy terapia wankomycyną prowadzona jest prawidłowo, zgodnie z wytycznymi oraz procedurą terapii monitorowanej stężeniem, wprowadzoną w szpitalu.

Czytaj dalej »

Miedź oraz jej nanocząstki jako alternatywa w zwalczaniu drobnoustrojów

Walka ze zjawiskiem antybiotykooporności drobnoustrojów stanowi wyzwanie dla współczesnej medycyny. Szczepy wielolekooporne (ang. multidrug resistant – MDR) są przyczyną przewlekłych, trudnych w terapii zakażeń związanych z opieką medyczną. Narastająca skala problemu wymusza poszukiwanie nowych rozwiązań, które pomogłyby ograniczyć rozprzestrzenianie niebezpiecznych patogenów. Dotychczasowe badania, wykorzystujące nanocząstki metali, przynoszą obiecujące wyniki. W tej grupie na szczególną uwagę zasługują nanocząstki miedzi, które wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe w stosunku do wielu bakterii, wirusów czy grzybów. Obecnie jako środek przeciwdrobnoustrojowy wykorzystuje się miedź. Liczne placówki medyczne zastąpiły dotychczasowe wyposażenie albo jego elementy przedmiotami wykonanymi z miedzi lub pokrytymi miedzianą powłoką (klamki, ramy łóżek, przełączniki światła). Takie działanie umożliwia redukcję liczby patogenów w środowiskach związanych z opieką medyczną, tym samym ograniczając szerzenie się infekcji. Istotnym aspektem jest również potencjalna cytotoksyczność miedzi oraz jej nanocząstek. Dotychczas uzyskane dane pokazują, że nanocząstki metali wykazują 7–50 razy mniejszą toksyczność niż formy jonowe. Wiedza na temat bezpiecznego stosowania nanocząstek w medycynie jest wciąż niewystarczająca, dlatego należy podejmować kolejne badania w tym zakresie.

Czytaj dalej »

Diagnostyka sydromiczna w wybranych zakażeniach układowych

Zakażenia układu pokarmowego, oddechowego oraz centralnego układu nerwowego charakteryzują się odmienną specyfiką patogenów wywołujących te infekcje. Duża różnorodność prawdopodobnych drobnoustrojów stwarza wyzwanie dla procesu diagnostycznego, który powinien być możliwie jak najszybszy i najdokładniejszy. Kluczową rolę w podjęciu optymalnych decyzji terapeutycznych odgrywa czas uzyskania wyniku badania mikrobiologicznego. Zbyt długi czas uzyskania wyniku bądź błędna diagnoza może przekładać się bezpośrednio na zwiększenie śmiertelności i wydłużenie rekonwalescencji pacjenta, wynikających z niewłaściwego bądź opóźnionego wdrożenia leczenia przeciwdrobnoustrojowego. Pomimo iż w rutynowej diagnostyce mikrobiologicznej konwencjonalna hodowla pozostaje dalej złotym standardem, coraz większe znaczenie mają nowoczesne systemy paneli syndromicznych, tzw. „Syndromic Testing”, bazujące na różnych technikach genetycznych (np. PCR, multiplex PCR, LAMP). Panele te umożliwiają identyfikację szerokiego zakresu patogenów oraz pozwalają na wykrycie genów determinujących oporność na antybiotyki. W zależności od specyfiki infekcji specjaliści mają do dyspozycji różne panele diagnostyczne, jak: panel oddechowy, panel gastroenterologiczny oraz panel zakażenia centralnego układu nerwowego (CUN) i zakażenia mózgu. Materiałem do badania w diagnostyce tych zakażeń są najczęściej plwocina, popłuczyny pęcherzykowo-oskrzelowe, aspirat tchawiczy, próbki kału oraz płyn mózgowo-rdzeniowy. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod biologii molekularnej czas uzyskania takiego wyniku wynosi od 45 min. do 2h. Testowanie syndromiczne skraca znacznie czas uzyskania wyniku czynnika etiologicznego infekcji, co pozwala na szybszą reakcję personelu medycznego, a tym samym szybszą eskalację lub deeskalację wdrożonej terapii empirycznej. W praktyce odpowiednio zastosowany i zinterpretowany wynik panelu syndromicznego pozwala uzyskać lepsze efekty kliniczne oraz ekonomiczne leczenia zakażeń.

Czytaj dalej »

Aktywność ceftazydymu z awibaktamem oraz innych antybiotyków stosowanych wobec EnterobacteralesPseudomonas aeruginosa w Polsce w oparciu o dane z programu ATLAS zebrane w 2020 r. oraz porównanie ich z danymi uzyskanymi w latach 2015–2019

Rozpowszechnienie szczepów Enterobacterales oraz pałeczek niefermentujących w środowisku szpitalnym stanowi coraz większe wyzwanie dla klinicystów zajmujących się zakażeniami szpitalnymi na całym świecie. Monitorowanie lekowrażliwości drobnoustrojów oraz poszukiwanie nowych opcji terapeutycznych pomagają zapobiegać zakażeniom, szczególnie wywoływanym przez bakterie wielolekooporne (MDR). Cel Celem badania była ocena aktywności in vitro ceftazydymu z awibaktamem oraz innych leków przeciwdrobnoustrojowych stosowanych wobec szczepów Enterobacterales i Pseudomonas aeruginosa, wyizolowanych w populacji osób dorosłych i dzieci w 2020 r. w Polsce. Dodatkowo porównano wrażliwość szczepów izolowanych w latach 2015–2019 oraz w 2020 r. Materiał i metody Analizowane dane uzyskano w ramach programu ATLAS, zgodnie z wytycznymi projektu. Badany materiał pochodził od pacjentów z czterech ośrodków w Polsce, które brały udział w programie ATLAS w 2020 r. Do badania włączono 512 szczepów pałeczek Gram-ujemnych, w tym 367 Enterobacterales oraz 145 izolatów P. aeruginosa. Wyniki Ogółem 98,6% badanych szczepów Enterobacterales oraz 89,0% P. aeruginosa było wrażliwych na ceftazydym z awibaktamem. Odsetek izolatów MDR wrażliwych na ceftazydym z awibaktamem pozostał bardzo wysoki i wynosił 97,3% w przypadku Enterobacterales oraz 68,7% w przypadku P. aeruginosa. W 2020 r., w porównaniu do lat 2015–2019, odnotowano wzrost oporności bakterii na większość badanych antybiotyków stosowanych wobec Enterobacterales i P. aeruginosa. Spadek wrażliwości na ceftazydym z awibaktamem był jednym z najniższych spośród badanych antybiotyków. Wnioski Przedstawione dane ukazują, że ceftazydym z awibaktamem stanowi cenną opcję terapeutyczną, szczególnie w dobie narastania lekooporności na antybiotyki stosowane rutynowo w zakażeniach spowodowanych przez bakterie Gram-ujemne.

Czytaj dalej »

To top